Trung tâm Bảo vệ Quyền Tác giả Âm nhạc Việt Nam: Thu hơn 150 tỷ đồng trong năm 2020

Theo báo cáo, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, hàng loạt lĩnh vực hoạt động truyền thống của VCPMC như nhạc sống, nhạc nền bị sụt giảm nghiêm trọng. Tuy nhiên, với việc mạnh dạn chuyển đổi số, áp dụng công nghệ 4.0, tập trung nhân lực, kỹ thuật vào các lĩnh vực truyền thông, truyền hình nên hoạt động cấp phép vẫn giữ được đà tăng trưởng.

Cụ thể, ở lĩnh vực, loại hình kinh doanh dịch vụ có sử dụng nhạc nền (sử dụng tác phẩm âm nhạc thông qua bản ghi âm, ghi hình, các phương tiện truyền tải… tại các địa điểm kinh doanh như nhà hàng, khách sạn, quán bar, cà phê, siêu thị, cửa hàng…) sụt giảm nghiêm trọng do tác động của đại dịch Covid-19.

Cá biệt, lĩnh vực khách sạn giảm mạnh bởi khách quốc tế không lưu trú, du lịch dẫn đến hệ thống các khách sạn 5 sao mất nguồn thu. Ngoài ra còn có tình trạng một số đơn vị kinh doanh, khai thác bản ghi đã vận dụng Điều 33 Luật SHTT để thuyết phục khách hàng của họ, gây nhầm lẫn về đối tượng quyền tác giả, quyền liên quan.

Tình trạng này kéo dài và gây ảnh hưởng, tác động tiêu cực đến nhận thức của nhiều đơn vị sử dụng, đặc biệt là các hệ thống kinh doanh lớn, gây thiệt hại đến lợi ích chính đáng, hợp pháp của các tác giả.

Ở lĩnh vực biểu diễn nghệ thuật, ngoài lý do dịch bệnh khiến hoạt động biểu diễn tê liệt trong nhiều tháng, nhiều đơn vị tổ chức biểu diễn vẫn thường xuyên tìm cách né tránh, thậm chí công khai thách thức, không thực hiện nghĩa vụ xin phép, trả tiền sử dụng quyền tác giả, hoặc lợi dụng nguyên tắc thỏa thuận để trì hoãn việc trả tiền nhuận bút, dẫn đến tình trạng xâm phạm quyền tác giả xảy ra khá thường xuyên trong thời gian qua, điển hình ở các show diễn quy mô lớn và có doanh thu, giá vé cao.

Với lĩnh vực phát thanh, truyền hình, để khắc phục tình trạng nhiều Đài Phát thanh - Truyền hình vẫn chưa thống nhất với VCPMC về mức nhuận bút, phương thức tính mức nhuận bút theo bài hay lượt sử dụng. Ngoài ra, VCPMC đã hợp tác với Công ty Aibiz cung cấp công cụ đo đếm tần suất hay lượt phát, nhờ đó hầu hết các Đài đã đồng thuận với phương thức VCPMC đề nghị.

Mặc dù vậy vẫn còn một số đơn vị Phát thanh - Truyền hình, đặc biệt là các đơn vị truyền hình trả tiền đã viện lý do chưa đạt thỏa thuận về mức nhuận bút để cho đến nay vẫn không hoặc chưa trả tiền nhuận bút, gây thiệt hại rất lớn cho các chủ sở hữu quyền tác giả trong suốt thời gian qua.

Lĩnh vực file - midi karaoke, một số doanh nghiệp kinh doanh ở lĩnh vực này gặp khó khăn trong việc tiêu thụ sản phẩm (do công nghệ thay đổi) nên xảy ra tình trạng hợp đồng bị chậm thanh toán, nợ đọng hoặc phải thanh lý trước thời hạn. Nhiều vụ việc đã phải đưa ra giải quyết tranh chấp tại Tòa án và thông qua các phiên hòa giải để giải quyết tranh chấp hợp đồng về chậm thanh toán.

Tuy nhiên, ở lĩnh vực trực tuyến trong năm 2020 đã có những bước tăng trưởng mạnh ở hầu hết các hạng mục, có ảnh hưởng quyết định đến việc giữ vững đà tăng trưởng chung của VCPMC trong một năm tưởng chừng rất khó khăn…

Theo báo cáo chung, năm 2020 số tiền sử dụng quyền tác giả âm nhạc đã thu là hơn 150 tỷ đồng, tăng 12 % so với năm 2019. Cũng trong năm 2020, VCPMC đã thực hiện 4 kỳ phân phối, chi trả đến các chủ sở hữu quyền tác giả với số tiền với số tiền hơn 107 tỷ đồng.

Phát biểu tại lễ tổng kết, nhạc sĩ Đinh Trung Cẩn- Tổng giám đốc VCPMC cho biết, trong năm 2020, đơn vị đã hỗ trợ và tư vấn pháp lý, giải quyết khiếu nại của các tác giả thành viên nhằm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp theo quy định diễn ra chủ yếu trên môi trường kỹ thuật số, đặc biệt là Youtube.

Cùng với đó, VCPMC cũng đã tiến hành khảo sát thu thập tài liệu, chứng cứ để xử lý hành vi xâm phạm ở các lĩnh vực sử dụng âm nhạc theo quy định của pháp luật; thực hiện các bước cảnh báo vi phạm, báo cáo vi phạm, áp dụng biện pháp hành chính hoặc tố tụng tại Tòa án có thẩm quyền đối với các vụ việc vi phạm quyền tác giả.

Trong năm 2020, VCPMC đã tiến hành khởi kiện 14 vụ việc trong đó có 8 vụ liên quan tới biểu diễn. Mới đây nhất, sau khi khởi kiện Cty TNHH Multimedia Ngọc Việt tổ chức chương trình biểu diễn “Để nhớ một thời ta đã yêu 6 - Một thuở yêu người” tại Nhà hát Hoà Bình (TP Hồ Chí Minh) vụ việc đã được TAND Hà Nội xét xử vào ngày 17/9/2020 và tuyên VCPMC thắng kiện.

VCPMC cho biết: Trong năm 2021, nhiệm vụ trọng tâm của VCPMC là đẩy mạnh mạnh áp dụng công nghệ vào mọi lĩnh vực hoạt động, từ phương thức đo đếm số lượng và lượt sử dụng tác phẩm trong các môi trường khác nhau đến cung cấp thông tin phân phối cho các tác giả thành viên. Tiếp tục phối hợp với cơ quan quản lý nhà nước ở các địa phương trong công tác tập huấn, tuyên truyền, thực thi bảo hộ quyền tác giả. Áp dụng các biện pháp pháp lý để bảo vệ quyền tác giả theo đúng quy định của pháp luật…

Hoàng Minh