Rao ‘bán nhà trên giấy’: Trách nhiệm Sở Xây dựng ở đâu?
Các căn hộ hình thành trong tương lai trước khi đưa ra giao dịch phải đáp ứng nhiều điều kiện theo quy định, như dự án phải hoàn thành xong phần móng, có văn bản cho phép mở bán từ Sở Xây dựng… Tuy vậy, nhiều chủ đầu tư và đơn vị môi giới bất động sản vẫn tìm cách huy động vốn từ khách hàng ngay cả khi dự án chưa có giấy phép xây dựng.
Huy động vốn khi dự án chưa có giấy phép xây dựng
Một dự án tại Q.6, TP HCM được giới thiệu do Công ty TNHH Một thành viên dịch vụ bất động sản Minh Anh (Công ty Minh Anh) - thuộc Tập đoàn DHA làm chủ đầu tư có tên gọi là D-Homme hiện chỉ mới đang được Sở Xây dựng TP HCM trình UBND TP HCM xem xét chấp thuận chủ trương đầu tư và công nhận đầu tư và công nhận chủ đầu tư theo quy định tại Nghị định số 99/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ. Tuy vậy, gần như chủ đầu tư không công bố những thông tin về pháp lý dự án, lại đưa ra một dạng hợp đồng “thoả thuận quyền chọn” rồi thu tiền từ khách hàng.
Cũng liên quan tới DHA, một dự án khác tại Quận 8 với tên gọi là D-Aqua đang được quảng cáo tràn lan trên internet. Dự án này thực tế đang là khu đất chưa giải phóng mặt bằng tại số 301 Bến Bình Đông, Phường 14, Quận 8 được Công ty TNHH một thành viên cảng sông thành phố trực thuộc Công ty cơ khí Giao thông vận tải SAMCO bán đấu giá cho bà Đàm Kim Phụng thông qua thẩm định giá từ Sở Tài chính. Sau quá trình bán đất vòng vèo, khu đất về tay Công ty cổ phần DHA, khu đất này hiện được đặt tên dự án D-Aqua, được chủ đầu tư làm nhà mẫu, môi giới tham gia tư vấn nhận tiền đặt chỗ từ khách hàng. Song theo nguồn tin của phóng viên thì hiện nay UBND TP HCM chưa phê duyệt điều chỉnh cục bộ quy hoạch phân khu 1/2000 Phường 14, Quận 8 trong đó có khu đất dự án D-Aqua.
Tại dự án Ascent Plaza (375 Nơ Trang Long, quận Bình Thạnh (TP HCM) đã rao bán căn hộ vào năm 2019 với mức giá khoảng 37 triệu đồng/m2, trong khi chưa có chấp thuận chủ trương đầu tư. Hiện nay hàng loạt người dân bị mắc kẹt tại dự án này vì dự án chưa có giấy phép xây dựng. Trong khi chủ đầu tư cũng chưa thể cung cấp thời điểm chính xác dự án sẽ tiếp tục triển khai.
Tại TP.HCM có khá nhiều các sàn giao dịch bất động sản hay chủ đầu tư bán “nhà ở trên giấy”, huy động vốn trái phép tại dự án nhà ở hình thành trong tương lai.
Trách nhiệm Sở Xây dựng đến đâu?
Theo quy định của Luật Kinh doanh bất động sản 2014, doanh nghiệp kinh doanh bất động sản có trách nhiệm công khai thông tin về bất động sản đưa vào kinh doanh theo các hình thức tại trang thông tin điện tử của doanh nghiệp kinh doanh bất động sản; tại trụ sở ban quản lý dự án đối với các dự án đầu tư kinh doanh bất động sản; tại sàn giao dịch bất động sản đối với trường hợp kinh doanh qua sàn giao dịch bất động sản. Mặt khác, theo quy định tại Khoản 3, Điều 8, Luật Kinh doanh bất động sản 2014 thì pháp luật nghiêm cấm các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản có hành vi không công khai hoặc công khai không đầy đủ, trung thực thông tin về bất động sản đưa vào kinh doanh. Thế nhưng, hình thức đăng thông tin của các chủ đầu tư hiện nay đều chỉ tập trung vào quảng cáo về dự án, rất ít khi các chủ đầu tư đăng những thông tin về tình trạng pháp lý mà dự án mình có như giấy phép xây dựng, tiền sử dụng đất hay quy hoạch 1/500 để khách hàng có thể tìm hiểu.
Trong khi các chủ đầu tư không minh bạch, thì các cơ quan chức năng cũng gần như bất lực hoặc chậm trễ công khai thông tin, điều này khiến khách hàng “sập bẫy”, xảy ra kiện tụng tranh chấp.
Theo Luật sư Phùng Thanh Sơn, Giám đốc Công ty Thế Giới Luật Pháp, Đoàn Luật sư TP HCM, hành vi kinh doanh bất động sản không đủ điều kiện thì việc xử phạt thuộc thẩm quyền của thanh tra Sở Xây dựng và chủ tịch UBND cấp quận huyện. Mặc dù theo Nghị định 34/2011/NĐ-CP, cán bộ công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý sẽ bị cách chức nếu không hoàn thành nhiệm vụ quản lý, điều hành theo sự phân công mà không có lý do chính đáng, để xảy ra hậu quả rất nghiêm trọng.
Tuy nhiên, hiện nay dường như quy định này rất ít khi được áp dụng, kể cả những dự án gây ra hậu quả nghiêm trọng như dự án chung cư Gia Phú (quận Thủ Đức) một căn hộ bán cho nhiều người, dự án Cao ốc Xanh (Quận 9) khách hàng đóng 90% giá trị căn hộ nhưng dự án không thể triển khai do chủ đầu tư mất khả năng tài chính… cũng chưa thấy cán bộ nào bị truy cứu trách nhiệm.