Dịch vụ đổi tiền lẻ kiếm lời dịp Tết là vi phạm pháp luật

Xuân Ngọc• 28/01/2021 07:35

Càng đến những ngày cận Tết Nguyên đán, dịch vụ đổi tiền lẻ, tiền mới lại càng nhộn nhịp, mặc dù cơ quan chức năng đã cảnh báo nhiều nhưng dịch vụ đổi tiền mới mệnh giá nhỏ vẫn diễn ra và có dấu hiệu vi phạm pháp luật.

Luật sư Đặng Văn Cường, trưởng văn phòng Luật sư Chính Pháp, Đoàn Luật sư TP Hà Nội.

Dịch vụ đổi tiền "nở hoa"

Như thường lệ, cứ đến những ngày cận Tết Nguyên đán, dịch vụ đổi tiền lẻ, tiền mới trên các trang web, mạng xã hội lại càng nhộn nhịp. Xuất phát từ nhu cầu đổi tiền mới mệnh giá nhỏ để lì xì, đi lễ ở đình, chùa… của người dân nên dịch vụ này ngày càng nhiều, hoạt động rầm rộ, công khai.

Gõ từ khóa “đổi tiền giá rẻ” trên các công cụ tìm kiếm sẽ cho hàng chục kết quả từ dịch vụ này. Một số trang web có thể kể đến như doitien.net, doitienmoi.vn, dichvudoitien.com, muabantien.com, tienquocte.net…và hàng loạt tài khoản dịch vụ đổi tiền trên zalo, facebook với những lời mời chào quảng cáo hấp dẫn như mức phí thấp nhất, tiền mới liền seri, giao hàng nhanh chóng 24/7…

Nhiều trang web, tài khoản zalo, facebook quảng cáo, mời chào khách hàng đổi tiền, phục vụ 24/7.

Theo quảng cáo trên các trang web và trên mạng xã hội thì khách hàng muốn đổi với số lượng tiền bao nhiêu người bán cũng có đủ để cung cấp. Phí đổi tiền lẻ phụ thuộc vào mệnh giá đồng tiền như các loại tiền mệnh giá 1.000 đồng, 2.000 đồng mức phí dao động từ 13% - 16%, loại 5.000 đồng, 10.000 đồng là 10% - 12%, mệnh giá 20.000 đồng, 50,000 đồng là 8% - 10%, mệnh giá 100.000 đồng, 200.000 đồng thì phí giao động từ 3 - 7%.

Ngày 24/12/2020, tại cuộc họp báo về triển khai nhiệm vụ ngành ngân hàng năm 2021. Ông Đào Minh Tú (Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước) cho biết, Tết Tân Sửu năm nay, Ngân hàng Nhà nước vẫn siết chặt đổi tiền lẻ, đặc biệt không in tiền mới mệnh giá nhỏ như những năm trước.

Ông Tú thông tin, trong mấy năm qua việc hạn chế in tiền lẻ mới giúp ngân sách tiết kiệm được 3.500 tỷ đồng. Do đó, năm nay Ngân hàng Nhà nước vẫn quyết liệt không in tiền mới có mệnh giá nhỏ.

Vi phạm pháp luật

Theo Luật sư Đặng Văn Cường (trưởng văn phòng Luật sư Chính Pháp, Đoàn Luật sư TP Hà Nội), Pháp luật Việt Nam nghiêm cấm hành vi đổi tiền chẵn lấy tiền lẻ để ăn chênh lệch, hành vi này ảnh hưởng đến an ninh tiền tệ, thói quen tiêu dùng và có thể dẫn đến lạm phát nếu như không có sự quản lý chặt chẽ của Nhà nước trong việc in ấn, sử dụng tiền lẻ.

Nhiều tài khoản Facebook quảng cáo bằng hình ảnh những cọc tiền mới để mời chào khách hàng.

Theo quy định của pháp luật thì việc đổi tiền chỉ được thực hiện nếu như tiền bị rách, hỏng trong quá trình quản lý, sử dụng, hoặc do in ấn. Việc đổi tiền hư hỏng lấy tiền có thể sử dụng được phải tuân thủ theo quy định tại Điều 4 Thông tư số 25/2013/TT-NHNN của Ngân hàng nhà nước Việt Nam. Đối tượng để đổi là những tờ tiền bị rách hỏng không thể lưu thông và việc đổi tiền không có chênh lệch, chỉ có tổ chức tín dụng được cấp phép hoạt động mới được phép đổi tiền do tiền hư hỏng không thể lưu thông.

Bảng phí dịch vụ của một trang web chuyên đổi tiền.

Còn đối với tất cả các tổ chức, cá nhân khác thì không được phép đổi tiền để hưởng chênh lệch như một hình thức kinh doanh. Hành vi đổi tiền lẻ để hưởng chênh lệch sẽ bị xử phạt hành chính với mức phạt có thể lên đến 40.000.000 đồng với cá nhân và 80.000.000 đồng đối với tổ chức vi phạm.

Cụ thể, tại điểm a, Khoản 5, Điều 30 Nghị định số 88/2019/NĐ-CP của Chính phủ xử phạt vi phạm quy định về quản lý tiền tệ và kho quỹ (thay thế Nghị định số 96/2014/NĐ-CP) quy định như sau:

- Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm: Thực hiện đổi tiền không đúng quy định của pháp luật.

- Đây là mức phạt tiền áp dụng đối với cá nhân; mức phạt tiền đối với tổ chức có cùng một hành vi vi phạm hành chính bằng 2 lần mức phạt tiền đối với cá nhân (Điểm b Khoản 3 Điều 3 Nghị định 88).

Ngày 21 tháng 12 năm 2020 Thủ tướng chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 44/CT-TTg trong đó yêu cầu Ngân hàng Nhà nước phối hợp với các cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra, kịp thời xử lý các hoạt động mua, bán ngoại tệ và dịch vụ đổi tiền lẻ mệnh giá nhỏ không đúng quy định pháp luật.

Bởi vậy bất cứ tổ chức, cá nhân nào thực hiện dịch vụ đổi tiền lẻ không đúng quy định pháp luật sẽ bị xử phạt hành chính theo quy định tại Nghị định 88/2019/NĐ-CP nêu trên.

Xuân Ngọc