Vụ sông Cầu ô nhiễm, cá lồng chết trắng, 2 bộ vào cuộc yêu cầu Bắc Ninh xử lý vi phạm
Mỗi ngày, sông Cầu hứng chịu hàng nghìn m3 nước thải chưa qua xử lý và Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có văn bản gửi UBND tỉnh Bắc Ninh.
Trước thực trạng sông Cầu ô nhiễm do hoạt động xả thải từ sông Ngũ Huyện Khê, mới đây, Bộ Tài nguyên và Môi trường cùng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã ban hành văn bản yêu cầu tỉnh Bắc Ninh xử lý những vi phạm liên quan.
Sông Cầu hứng chịu hàng nghìn m3 nước thải mỗi ngày
Ngày 2/3, trao đổi với PV Báo Đại Đoàn Kết online, ông Lê Đức Thọ - Phó Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường Bắc Ninh, cho biết: Trong thời gian sớm nhất, Sở Tài nguyên và Môi trường Bắc Ninh cùng ban ngành liên quan sẽ rà soát, kiểm tra đột xuất nguồn nước xả thải của các cơ sở sản xuất. Xử phạt nghiêm khắc đối với các cơ sở vi phạm.
Bên cạnh đó, phía Sở Tài nguyên và Môi trường Bắc Ninh cũng sẽ, “Sớm hiệu chỉnh giai đoạn I của Nhà máy xử lý nước thải làng nghề Phong Khê để đảm bảo xử lý nước thải theo công suất thiết kế và quy chuẩn môi trường, vận hành thường xuyên hệ thống xử lý nước thải một cách có hiệu quả. Tổ chức thanh kiểm tra các cơ sở sản xuất, đặc biệt là đối với các cơ sở sản xuất giấy tại phường Phong Khê (TP Bắc Ninh), cùng các cơ sở sản xuất trong cụm công nghiệp Phú Lâm.
Đôn đốc nhà đầu tư sớm triển khai xây dựng Nhà máy xử lý nước thải tập trung cho cụm công nghiệp Phú Lâm, để đảm bảo nước thải của cụm công nghiệp này được xử lý đạt quy chuẩn môi trường”.
Chưa hết, phía Sở Tài nguyên và Môi trường Bắc Ninh cũng có văn bản gửi Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh, chỉ đạo dừng ngay việc xả nước thải từ sông Ngũ Huyện Khê ra sông Cầu qua cống tiêu Đặng Xá.
“Trước đó, tiến hành khảo sát thực tế các nguồn xả thải ra sông Cầu, chúng tôi nhận thấy, nguồn nước sông Ngũ Huyện Khê từ địa bàn huyện Tiên Du (Bắc Ninh) dẫn đến cống xả Đặng Xá có màu đen, bốc mùi hôi thôi, trước khi chảy ra sông Cầu”, ông Thọ cho hay.
Theo thông tin từ Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bắc Ninh, riêng phường Phong Kê đã có hơn 245 cơ sở sản xuất giấy. Hiện, nhà máy xử lý nước thải tập trung ở đây mới xử lý được khoảng 3.000 m3/ngày đêm. Trong khi đó, tổng lượng nước thải từ các cơ sở sản xuất giấy trong phường này lên đến khoảng 10.000 m3/ngày đêm, hơn gấp 3 lần công suất nhà máy xử lý nước thải tập trung. Còn tại cụm công nghiệp Phú Lâm, lượng nước thải hơn 4.000 m3/ngày đêm nhưng khu xử lý nước thải tập trung chưa hoạt động. Đây chỉ là 2 trường hợp đơn cử trong nhiều nguồn thải khác mà sông Cầu đang phải hứng chịu.
Khẩn trương thanh tra cấp phép môi trường
Liên quan tới vụ việc trên, trước đó, ngày 22/2, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có văn bản số 757/BTNMT-TCMT, gửi UBND tỉnh Bắc Ninh đề nghị dừng ngay việc xả nước thải từ sông Ngũ Huyện Khê ra sông Cầu để giải quyết vấn đề ô nhiễm nguồn nước dòng sông này. Văn bản trên do Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, ông Võ Tuấn Nhân ký, đóng dấu.
Theo đó, nguyên nhân chính khiến nước sông Cầu ô nhiễm là do tiếp nhận nước sông Ngũ Huyện Khê bị ô nhiễm chảy vào. Nước sông Ngũ Huyện Khê bị ô nhiễm nặng do tiếp nhận nước thải không được xử lý của các cơ sở sản xuất, đặc biệt là các cơ sở, nhà máy sản xuất giấy ở xã Phú Lâm, Cụm công nghiệp (CCN) Phú Lâm thuộc huyện Tiên Du, và làng nghề tái chế giấy Phong Khê, CCN Phong Khê (phường Phong Khê, TP.Bắc Ninh).
Nội dung văn bản của Bộ Tài nguyên và Môi trường gửi đến UBND tỉnh Bắc Ninh đề nghị kiểm soát, điều chỉnh chế độ vận hành điều tiết nước cống tiêu Đặng Xá hợp lý để đảm bảo dòng chảy, không làm gia tăng ô nhiễm nguồn nước sông Cầu. Trước mắt, cần dừng ngay việc xả nước thải từ sông Ngũ Huyện Khê ra sông Cầu qua cống tiêu Đặng Xá.
Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng yêu cầu tỉnh Bắc Ninh phối hợp chặt chẽ, thông tin cho UBND tỉnh Bắc Giang trước khi điều chỉnh cống tiêu Đặng Xá xả nước từ sông Ngũ Huyện Khê ra sông Cầu.
Đồng thời, Tổng cục Môi trường sẽ thanh tra các cơ sở do Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp giấy phép về môi trường, các cơ sở còn lại do địa phương thực hiện thanh tra. Đối với các trường hợp không đấu nối nước thải về nhà máy xử lý nước thải tập trung hoặc không đóng phí xử lý nước thải, buộc đầu tư công trình xử lý nước thải đáp ứng yêu cầu về bảo vệ môi trường hoặc dừng hoạt động.
Được biết, đây không phải là lần đầu tiên Bộ TN-MT gửi văn bản đến địa phương đề nghị giải quyết tình trạng ô nhiễm sông Cầu. Trước đó, tháng 4/2020, Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng gửi văn bản đến UBND các tỉnh Bắc Ninh, Bắc Giang đề nghị giải quyết dứt điểm tình trạng ô nhiễm môi trường sông Cầu chảy qua địa phận 2 tỉnh này.
Báo cáo trước ngày 5/3/2021
Không chỉ Bộ Tài nguyên và Môi trường, tiếp đó, tới ngày 25/2, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng có văn bản số 1137/BNN-TCTL, về việc xử lý vi phạm sông Ngũ Huyện Khê thuộc hệ thống thủy lợi Bắc Đuống.
Nội dung văn bản nêu rõ: nguồn nước trên sông Ngũ Huyện Khê đang bị ô nhiễm nghiêm trọng do nước thải chưa qua xử lý của các cơ sở sản xuất kinh doanh, nước thải sinh hoạt… đặc biệt là các cơ sở sản xuất giấy thuộc cụm công nghiệp Phú Lâm (huyện Tiên Du) và cụm công nghiệp Phong Khê 1, Phong Khê 2 (TP Bắc Ninh).
Để bảo đảm việc chấp hành quy định của pháp luật về thủy lợi và pháp luật có liên quan, bảo vệ chất lượng nước trong công trình thủy lợi, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị UBND tỉnh Bắc Ninh chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, các cơ quan liên quan của tỉnh thực hiện một số nội dung sau: kiểm tra, xử lý các tổ chức, cá nhân vi phạm phạm vi bảo vệ công trình
thủy lợi trên địa bàn tỉnh.
Yêu cầu các doanh nghiệp dừng ngay hoạt động xả thải chưa qua xử lý vào công trình thủy lợi Bắc Đuống; Rà soát tổ chức, cá nhân có hoạt động xả thải vào công trình thủy lợi Bắc Đuống; Có biện pháp giải quyết dứt điểm tình trạng ô nhiễm nguồn nước sông Ngũ Huyện Khê, xử lý nghiêm vi phạm đối với tổ chức, các nhân liên quan do hoạt động xả nước thải không đúng quy định pháp luật vào hệ thống công trình thủy lợi; Chỉ đạo các đơn vị chức năng tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện pháp luật về thủy lợi trên địa bàn tỉnh… Kết quả thực hiện các nội dung trên, đề nghị báo cáo về Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (qua Tổng cục Thủy lợi) trước ngày 5/3/2021.
Liên quan tới vụ việc hai bộ ra văn bản gửi UBND tỉnh Bắc Ninh kể trên, trước đó, trong khoảng thời gian từ ngày 27/1 và cho tới ngày 3/2, hàng chục tấn cá lồng chết nổi trắng một khúc sông Cầu, đoạn chảy qua địa bàn xã Dũng Liệt (huyện Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh). Điều đáng nói, đây là thời điểm giáp Tết Nguyên đán, trùng với thời vụ thu hoạch cá lồng.
Theo ông An Đình Du, Giám đốc Hợp tác xã nuôi trồng thủy sản Lương Cầm (xã Dũng Liệt), thời điểm xảy ra vụ việc cá lồng chết hàng loạt, địa bàn xã Dũng Liệt có 26 hộ nuôi cá lồng trên sông Cầu, với 92 lồng cá bị ảnh hưởng. Ước tính thiệt hại số cá lồng chết lên đến trên 50 tấn.
Trong khi đó, theo ông Nguyễn Văn Hợi, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Yên Phong, kết quả phân tích cho thấy, nguyên nhân khiến cá lồng của hàng loạt hộ dân xã Dũng Liệt nuôi ở sông Cầu chết bất thường là do thiếu oxy. Cụ thể, lượng oxy tại lồng nuôi đo được chỉ từ 0,30 – 0,35 mg/l. Trong khi hàm lượng oxy hòa tan trong nước thấp hơn 1mg/l đã khiến cá chết hàng loạt. Còn nhằm đảm bảo môi trường để cá lồng phát triển, sinh trưởng tốt, thì hàm lượng oxy phải trên 4mg/l.