Con đường tù tội của Phan Văn Anh Vũ

Những quan chức ở Đà Nẵng dính chàm

Hiện Phan Văn Anh Vũ (thường gọi là Vũ “nhôm) đang chấp hành hình phạt tổng hợp 30 năm tù về nhiều tội danh như: cố ý làm lộ tài liệu bí mật nhà nước; lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ; lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản.

Phạm vi phạm tội của Phan Văn Anh Vũ rộng, liên quan tới nhiều vụ việc, nhiều đối tượng. Ở đây, xin được nhắc lại một số vụ việc Vũ “nhôm” gây ra ở Đà Nẵng - “địa bàn chiến lược” của y; khi đã từng một thời làm mưa làm gió; hối lộ, bắt tay với lãnh đạo địa phương để chiếm đoạt công sản.

Nhìn vào cáo trạng (giữa tháng 10/2019) do Viện KSND truy tố Trần Văn Minh (cựu Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng giai đoạn 2006- 2011), Văn Hữu Chiến (cựu Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng giai đoạn 2011-2014) cùng 20 bị can trong vụ án bán đất công sản cho Phan Văn Anh Vũ xảy ra tại Đà Nẵng; cũng đủ thấy mức độ cực kỳ nguy hiểm của loại tội phạm này.

Cáo trạng cho biết, với vai trò, chức trách được giao, các bị can là cựu lãnh đạo TP Đà Nẵng, mà đứng đầu là Trần Văn Minh và Văn Hữu Chiến, đã tạo điều kiện tối đa giúp Phan Văn Anh Vũ mua bán, chuyển nhượng các nhà đất công sản và các dự án đất.

Trong vụ “thâu tóm tài sản công” đối với số nhà 158 Bạch Đằng (Đà Nẵng), có diện tích 95,8 m2, thuộc sở hữu nhà nước do Công ty quản lý Nhà Đà Nẵng quản lý; “không rõ nguyên nhân” mà ngày 22/1/2004, Công ty này lại có tờ trình đề xuất UBND thành phố Đà Nẵng ban hành chủ trương bán nhà theo diện công sản. Tới tháng 11/2004, Phan Văn Anh Vũ gửi UBND TP Đà Nẵng tờ trình xin mua nhà đất số 158 Bạch Đằng. Lãnh đạo UBND TP Đà Nẵng có bút phê đồng ý, cơ quan chức năng lập phiếu trình cho phép bán nhà, đất công sản cho Vũ “nhôm” theo hình thức chỉ định, không qua đấu giá.

Cùng với đó, cựu Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Trần Văn Minh có ý kiến chỉ đạo: “Đồng ý về chủ trương chuyển quyền sử dụng đất tại 158 Bạch Đằng cho công ty Xây dựng 79”.

Thế là khu đất tại số 158 Bạch Đằng được bắn cho Vũ “nhôm”với giá bèo là 12 triệu đồng/m2 (hơn 1 tỷ đồng). Trong khi Hội đồng định giá tài sản trong tố tụng hình sự Trung ương kết luận: Giá trị quyền sử dụng đất của nhà, đất số 158 Bạch Đằng tại thời điểm khởi tố vụ án (ngày 17/4/2018) là hơn 28,7 tỷ đồng.

Như vậy, việc mua bán nhà và chuyển quyền sử dụng đất số 158 Bạch Đằng đã gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước từ khi tài sản được chuyển giao đến thời điểm khởi tố điều tra là gần 27,7 tỷ đồng.

Ngoài sai phạm trên, Vũ “nhôm” còn được được “tạo điều kiện” mua 14 nhà, đất công sản và 6 dự án đất khác, gây thất thoát cho nhà nước hơn 22.000 tỷ đồng.

Ai tạo điều kiện? Lý do gì tạo điều kiện? Nhận bao nhiêu tiền để “tạo điều kiện”? Những câu hỏi ấy cũng chính là những mắt xích trong “cú bắt tay ngầm” bán công sản, thủ lợi riêng.

Trong đó, ông Trần Văn Minh (với cương vị là Chủ tịch Đà Nẵng) đã ký ban hành nhiều văn bản, tạo điều kiện cho Vũ “nhôm” thâu tóm nhiều dự án bất động sản và nhà, đất công sản tại những vị trí thuận lợi, có giá trị sinh lời cao tại thành phố Đà Nẵng, không qua đấu giá quyền sử đụng đất. Cụ thể, tại 6/7 dự án bất động sản trong vụ án này, Phan Văn Anh Vũ đã lợi dụng mối quan hệ thân quen với lãnh đạo UBND TP Đà Nẵng và các sở, ngành liên quan đến lĩnh vực quản lý nhà nước về đất đai, để nắm bắt thông tin quy hoạch về các dự án đất, đặc biệt tại các vị trí ven biển.

Sau đó, Vũ “nhôm” liên hệ, đề nghị để được các bị can Trần Văn Minh, Văn Hữu Chiến chỉ đạo dàn cán bộ Đà Nẵng tham mưu, đề xuất, thực hiện các hành vi trái pháp luật trong việc hoàn thiện các thủ tục pháp lý, nhanh chóng hoàn thành hồ sơ để giúp Vũ được nhận quyền sử dụng đất các dự án này.

Đáng chú ý, trong các phi vụ thâu tóm nhà đất công sản tại Đà Nẵng, nhiều địa chỉ, Vũ “nhôm” và các công ty do Vũ đứng ra thành lập, góp vốn và điều hành không phải là đối tượng được mua. Tuy nhiên Vũ “nhôm” đã bàn bạc, thỏa thuận với giám đốc một số công ty (là các đơn vị thuộc diện đối tượng được mua chỉ định nhà đất theo quy định) để đứng tên xin mua nhà công sản, xin giảm hệ số sinh lợi.

Sau đó Phan Văn Anh Vũ đổi tên người nhận quyền sử dụng đất sang cho mình, hoặc công ty, người thân của Vũ. Những thủ đoạn ấy có sự tiếp tay của nhiều quan chức Đà Nẵng.

Chính vì thế, giữa tháng 10/2019, Viện KSND tối cao đã ban hành cáo trạng truy tố Trần Văn Minh (cựu Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng giai đoạn 2006-2011), Văn Hữu Chiến (cựu Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng giai đoạn 2011-2014) cùng 20 bị can trong vụ án bán đất công sản cho Phan Văn Anh Vũ, với tội danh “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí” và tội “vi phạm các quy định về quản lý đất đai”; tổng số tiền Nhà nước bị thiệt hại là hơn 22.000 tỷ đồng.

Con đường tù tội

Sau đây, xin được nhắc lại một số mốc thời gian quan trọng trong “con đường tù tội” của Vũ “nhôm”.

-Ngày 21/12/2017, Công an khám xét nhà riêng của Phan Văn Anh Vũ, tại đường Trần Quốc Toản, Đà Nẵng. Ngày 22/12/2017, Bộ Công an khởi tố Phan Văn Anh Vũ về tội “cố ý làm lộ tài liệu bí mật nhà nước”. Phát lệnh truy nã.

-Ngày 2/1/2018, Cơ quan Xuất nhập cảnh và cửa khẩu Sigapore thông báo tam giữ người mang tên “Phan Van Anh Vu”.

-Ngày 4/1/2018, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an tiếp nhận bị can Phan Văn Anh Vũ, tiến hành điều tra theo quy định của pháp luật.

-Ngày 7/2/2018, Bộ Công an khởi tố Phan Văn Anh Vũ về hành vi “lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.

-Ngày 30/7/2018, TAND TP Hà Nội mở phiên tòa sơ thẩm, tuyên phạt bị cáo Phan Văn Anh Vũ 9 năm tù về tội “cố ý làm lộ bí mật nhà nước”.

-Ngày 31/10/2018, TAND cấp cao tại Hà Nội mở phiên tòa phúc thẩm theo đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt của bị cáo Phan Văn Anh Vũ; chấp nhận một phần kháng cáo, sửa bản án sơ thẩm, tuyên phạt Phan Văn Anh Vũ 8 năm tù về tội “cố ý làm lộ bí mật nhà nước”.

-Ngày 20/12/2018, TAND TPHCM tuyên phạt Phan Văn Anh Vũ 17 năm tù về tội “lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản”.

-Ngày 30/1/2019, TAND TP Hà Nội tuyên phạt Phan Văn Anh Vũ 15 năm tù, tội “lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.

-Ngay 13/1/2020, TAND cấp cao tại Hà Nội tuyên phạt Phan Văn Anh Vũ 17 năm tù về tội “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí; và 8 năm tù về tội “vi phạm các quy định về quản lý đất đai”.

Quang Ngọc