Sự tử tế là ánh sáng của nghề y

Bố tôi chỉ là một y tá ở xã. Thời bé, tôi nghe người lớn trong làng gọi tên bố tôi kèm theo hai tiếng y tá. Xã có mấy người tên giống bố tôi duy chỉ có mỗi mình ông được dân làng tặng thêm hai tiếng đó. Y tá. Có lẽ đây là bậc gần thấp nhất trong ngành y nhưng vốn được đào tạo bài bản từ thời Pháp, ông là một mẫu thầy thuốc tử tế và giỏi giang. Làng tôi, nhiều người dân được bố tôi chữa khỏi bệnh, nhiều đứa trẻ cất tiếng khóc chào đời trên đôi bàn tay ông. Khi những cơn gió buốt lạnh của tháng chạp ta thông thốc thổi qua làng, vào những ngày áp Tết, bố tôi thường nhận được quà biếu của người dân. Quà quê, một con cá ngon, một trái bưởi đẹp, một lạng trà, một gói mứt…Không nhận không được. Những người dân chân chất vừa trao quà cho ông vừa khẩn khoản: “Có chi mô hè. Ơn bác chữa bệnh cho nhà tui trả khi mô hết được…”. Bố mẹ của những thằng cu, con bẹp do ông đỡ đẻ hay nhắc tên bố tôi với chúng nó. Từ hồi còn bé tí ấy, tôi đã không giấu diếm niềm tự hào về bố, đến bây giờ khi đã thành người thiên cổ ông vẫn được nhắc tới với sự kính trọng chân thành. Tôi vẫn lâng lâng tự hào khi cái tên gắn hai tiếng y tá đằng sau của bố vẫn chưa mất đi trong ký ức của những người lớn tuổi ở quê mình.

Nói thầy thuốc như mẹ hiền là nói tới cái tâm sáng đẹp của người làm nghề trị bệnh cứu người. Điều trị không chỉ bằng thuốc men, bằng dao kéo mà còn chữa bệnh bằng tâm đức; bằng sự ân cần, dịu dàng, tận tình, cẩn trọng… Thầy thuốc làm dịu sự đau đớn của người bệnh bằng nhân đức cao cả của mình. Vẫn còn đó những căn bệnh y học đang bó tay. Ngày nối ngày, người bệnh tiến dần tới cái chết, đau đớn và vô vọng, chán nản và bế tắc…Họ cần, cần lắm một điểm tựa để tin cậy, một chấm sáng để ngước trông, một lý do để cân bằng. Người thân, cha mẹ, vợ chồng, anh chị em, bạn bè, đồng đội, đồng nghiệp có thể làm được nhiều điều nhưng không thể nào thay thế được thầy thuốc. Tình thương yêu của thầy thuốc sẽ truyền dẫn năng lượng, truyền cảm hứng sống lạc quan không nhỏ cho người bệnh, đó là điều không khó lý giải. Thật có lý khi trước đây người ta gọi bệnh viện, bệnh xá là nhà thương. Thương đây là thương yêu, thương cảm, thương người như thể thương thân.

Hiện nay, vẫn còn những xì xèo, ca thán về đạo đức của ngành y. Ở bệnh viện này, ở trạm xá nọ còn có những mảng tối làm phiền lòng người dân. Sự vô cảm, thiếu trách nhiệm của bác sĩ, y tá đôi khi gây ra những hậu quả xót xa cho người bệnh và gia đình họ. Thuốc giả, thuốc kém chất lượng bị tung ra thị trường, tuồn vào bệnh viện. Vào bệnh viện, người ta buộc phải thuộc lòng câu “đồng tiền đi trước là đồng tiền khôn” để biết cách ứng xử. Đến nỗi muốn tiêm chích cho khỏi đau cũng phải có tiền lót tay y tá… Tuy nhiên, trong cảm nhận của tôi, những biểu hiện tiêu cực ấy không phải là cái phổ biến, là bức tranh toàn cảnh của ngành y nước ta. Còn nhiều lắm những tấm gương sáng trong ngành y; họ là nhà khoa học, là bác sỹ, là y tá, là điều dưỡng viên, là hộ lý tận tâm phục vụ người bệnh. Họ cũng dám chấp nhận khó khăn, nguy hiểm và cả xa cách người thân nữa để làm tròn chức phận của mình. Một minh chứng rõ nhất là những thầy thuốc có mặt trên tuyến đầu chống đại dịch Covid-19 trong thời gian qua. Họ là những chiến sĩ, dũng sĩ ở tuyến đầu chống dịch như chống giặc. Không chỉ trong nước đâu mà các thầy thuốc của chúng ta còn xung phong có mặt trên các chuyến bay ra nước ngoài đưa công dân Việt Nam về Tổ quốc.

Y đức mãi mãi là cái đẹp của cuộc sống. Chẳng bao giờ hết những người mẹ hiền cũng như bao giờ cũng có những thầy thuốc tốt. Và sự tri ân thầy thuốc cũng là đạo lý làm người.

Nguyễn Hữu Quý