Truy thu thuế giá trị gia tăng từ thư tín dụng: Chưa tìm được tiếng nói chung

Ngân hàng kêu khó

Ngày 20/4/2020 Tổng cục Thuế ban hành văn bản số 1606/TCT-DNL chỉ đạo các Cục Thuế địa phương rà soát hướng dẫn các tổ chức tín dụng (TCTD) trên địa bàn thực hiện kê khai, nộp thuế GTGT đối với nghiệp vụ thư tín dụng (L/C).

Tổng cục Thuế nêu rõ: Từ thời điểm Luật TCTD 2010 có hiệu lực (từ 1/1/2011) thư tín dụng là hình thức cung ứng dịch vụ thanh toán (theo quy định tại Khoản 15 Điều 4 Luật Các TCTD 2010), do vậy sẽ thuộc đối tượng chịu thuế GTGT theo quy định. Do đó, toàn bộ các khoản thu liên quan nghiệp vụ thư tín dụng, không phân biệt có cam kết bảo lãnh hay không có cam kết bảo lãnh đều phải chịu thuế GTGT kể từ ngày 1/1/2011.

Tại cuộc họp trao đổi về thuế GTGT đối với hoạt động L/C vừa được tổ chức, Hiệp hội Ngân hàng cho rằng, quy định này đang mâu thuẫn và không thống nhất với chính nội dung Công văn 11754/BTC-CST của Bộ Tài chính. Đồng thời không phù hợp quy định pháp luật ngân hàng, thông lệ quốc tế và bản chất của nghiệp vụ L/C, gây khó khăn cho hoạt động ngân hàng.

Cũng theo Hiệp hội Ngân hàng, Luật Các TCTD quy định trong các phương tiện thanh toán có loại hình L/C, chứ không phải L/C là hình thức cung ứng dịch vụ thanh toán.

“Do đó, Tổng cục Thuế chỉ căn cứ vào Khoản 15 Điều 4 Luật Các TCTD quy định về “Cung ứng dịch vụ thanh toán qua tài khoản” để kết luận nghiệp vụ thư tín dụng L/C là nghiệp vụ thanh toán, mà không căn cứ các quy định hiện hành khác của Luật Các TCTD và các quy định của Ngân hàng Nhà nước là chưa đúng bản chất pháp lý, chưa phù hợp quy định pháp luật” - theo Hiệp hội Ngân hàng đồng thời cho rằng “các TCTD sẽ gặp khó khăn rất lớn trong bối cảnh đã thực hiện công bố báo cáo tài chính và đã được kiểm toán, quyết toán thuế, chia cổ tức cho cổ đông”.

Ngoài ra, TCTD nộp bổ sung thuế GTGT vào ngân sách nhà nước còn có thể phát sinh tiền chậm nộp (nếu tính từ năm 2011 đến năm 2021 thì số tiền chậm nộp có thể còn lớn hơn cả số tiền thuế). Đây là một vấn đề bất cập và bất công lớn đối với các ngân hàng nếu phải áp dụng hồi tố.

Tổng cục Thuế: Các nước đều thu dịch vụ L/C

Ông Nguyễn Văn Phụng - Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp lớn (Tổng cục Thuế) cho biết, cơ quan thuế đang tập hợp số liệu từ các ngân hàng về hoạt động nghiệp vụ thư tín dụng để báo cáo lãnh đạo Tổng cục Thuế, Bộ Tài chính để có thể ngồi lại với phía Ngân hàng Nhà nước. Sau khi thống nhất, vấn đề chính sách thuế với hoạt động L/C sẽ thực hiện theo chỉ đạo 2 Bộ.

Theo đại diện Tổng cục Thuế, việc truy thu thuế với nghiệp vụ thư tín dụng không có nghĩa là các ngân hàng làm sai, mà do hướng dẫn luật không thống nhất.

Tổng cục Thuế cũng cho biết, trong gần 200 nước áp dụng thuế GTGT thì 50% trong số đó có thu dịch vụ L/C vì hàng hóa dịch vụ trong một quốc gia, thì quốc gia đó có quyền thu thuế GTGT.

Phía cơ quan thuế cũng cho biết, những năm gần đây, khi các cơ quan chức năng thực hiện kiểm toán, thanh tra tại một số TCTD cũng đã nêu vấn đề “cơ quan thuế và ngân hàng đã thực hiện đúng quy định về thuế giá trị gia tăng với L/C chưa?”. Họ cho rằng, L/C theo Luật Các tổ chức tín dụng là nghiệp vụ thanh toán, hoạt động dịch vụ, không phải bảo lãnh và cho vay.

“Chúng ta phải tôn trọng Luật Các TCTD. Nội dung này cũng có nhiều tranh cãi, nếu đã là cho vay, đã là bảo lãnh ngân hàng thì chắc chắn không phải nộp thuế GTGT. Nếu nó là dịch vụ thì đề nghị thực hiện khai và nộp thuế theo luật định. Chúng tôi khẳng định cơ quan Thuế không thể làm sai luật” - theo đại diện Tổng cục Thuế.

H.H.