Đoạn kết của hai vị ‘phó’ quyền lực
Kể từ ngày 15/3, Tòa án Nhân dân TP HCM mở phiên xét xử sơ thẩm vụ án “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” đối với bị cáo Nguyễn Thành Tài (69 tuổi, nguyên Phó Chủ tịch thường trực UBND TP HCM giai đoạn 2005-2011), “nữ đại gia” Dương Thị Bạch Diệp và 8 đồng phạm.
Vụ án liên quan việc hoán đổi nhà đất số 57 Cao Thắng (Q.3) lấy tài sản nhà nước là nhà đất 185 Hai Bà Trưng (Q.3, TP HCM), gây thiệt hại cho nhà nước hơn 186 tỉ đồng. Còn tại kỳ họp thứ hai Ủy ban Kiểm tra Trung ương khóa XIII (trong các ngày 18,19 và 22/3) đã đề nghị Ban Bí thư thi hành kỷ luật khai trừ ra khỏi Đảng đối với ông Tất Thành Cang, do trong thời gian giữ cương vị ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy TP HCM đã vi phạm rất nghiêm trọng các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước về công tác quản lý, sử dụng tài sản nhà nước tại Công ty TNHH một thành viên Phát triển công nghiệp Tân Thuận (IPC) và Công ty cổ phần Phát triển Nam Sài Gòn (SADECO).
Như vậy, hai vị “phó” rất quyền lực của TP HCM đều đã và sẽ tiếp tục bị xử lý nghiêm khắc, xứng với những gì họ đã gây ra.
1. Trong vụ án Nguyễn Thành Tài - Dương Thị Bạch Diệp “phù phép” đất công, ông Tài và 8 bị can còn lại bị truy tố về tội “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”. Đây đều là những nhân vật “máu mặt” ở TP HCM, trong lĩnh vực nhà đất.
Theo cáo trạng của Viện KSND tối cao, nhà đất 185 Hai Bà Trưng là tài sản nhà nước, được giao cho Trung tâm Ca nhạc nhẹ (trực thuộc Sở VHTTDL Thành phố Hồ Chí Minh) làm trụ sở. Do cơ sở này xuống cấp nên năm 2007, Trung tâm Ca nhạc nhẹ có chủ trương tìm đơn vị nâng cấp, cải tạo. Thông qua người quen, bà Dương Thị Bạch Diệp liên hệ Vy Nhật Tảo (Giám đốc Trung tâm) đề xuất hoán đổi nhà đất 57 Cao Thắng để lấy mặt bằng 185 Hai Bà Trưng.
Với sự “giúp đỡ” của ông Nguyễn Thành Tài cùng “tay chân” liên quan, sau nhiều phen lận đận cuối cùng thì “nữ đại gia” Dương Thị Bạch Diệp cũng đã hoàn tất phi vụ hoán đổi đất công - đất tư, rồi thế chấp vay tiền ngân hàng.
Theo giám định của Hội đồng giám định trong tố tụng hình sự TP HCM, tại thời điểm hoán đổi tài sản vào tháng 10/2010, giá trị nhà đất 185 Hai Bà Trưng hơn 186 tỉ đồng và đây cũng được xem là thiệt hại trong vụ án.
Trước đó, ngày 20/9/2020, TAND TP HCM tuyên án với 5 bị cáo trong vụ giao, cho thuê đất “vàng” 8-12 Lê Duẩn trái pháp luật. Trong đó, cựu phó chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Thành Tài lãnh án 8 năm tù.
Hội đồng xét xử cho rằng, khu nhà đất số 8-12 Lê Duẩn là tài sản nhà nước. Thực hiện quyết định 09 sắp xếp lại công sản, UBND TP HCM đã thống nhất xây dựng khách sạn, lựa chọn nhà đầu tư uy tín, không áp dụng hình thức liên doanh. Lợi dụng quá trình sắp xếp tài sản nhà nước, Nguyễn Thành Tài cùng các đồng phạm đã thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật trong quản lý, sử dụng tài sản nhà nước.
Đáng chú ý, trong vụ này, mối quan hệ cá nhân giữa vị Phó Chủ tịch thành phố Lê Thành Tài và nữ Giám đốc Công ty Hoa Tháng Năm, bà Lê Thị Thanh Thúy, được dư luận cho là “khá mùi mẫn”. Nếu như ông Tài bị tuyên 8 năm thì bà Thúy cũng phải nhận 5 năm tù.
2. Trong các ngày 18, 19 và 22/3, tại Hà Nội, Ủy ban Kiểm tra Trung ương khóa XIII đã họp kỳ thứ hai. Tại phiên họp, xem xét các báo cáo đề nghị thi hành kỷ luật đối với đảng viên, xét nội dung, tính chất, mức độ, hậu quả vi phạm; căn cứ quy định của Đảng về xử lý kỷ luật đảng viên, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đề nghị Ban Bí thư thi hành kỷ luật khai trừ ra khỏi Đảng đối với ông Tất Thành Cang, do trong thời gian giữ cương vị ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư thường trực Thành ủy TP HCM (nhiệm kỳ 2015-2020) đã vi phạm rất nghiêm trọng các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước về công tác quản lý, sử dụng tài sản nhà nước tại Công ty TNHH một thành viên Phát triển công nghiệp Tân Thuận (IPC) và Công ty cổ phần Phát triển Nam Sài Gòn (SADECO).
Như vậy, vị cựu Phó Bí thư Thường trực Thành ủy TP HCM đang phải đối mặt với những tháng ngày “khủng khiếp”, khi công lý sẽ không bỏ sót bất cứ tội trạng nào.
Trước đó, chiều ngày 16/12/2020, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an TP HCM đã ra quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt tạm giam, lệnh khám xét chỗ ở và nơi làm việc đối với ông Tất Thành Cang - cựu Phó Bí thư Thường trực Thành ủy TP HCM, về tội “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí”.
Các quyết định và lệnh trên đã được Viện Kiểm sát nhân dân TP HCM phê chuẩn cùng ngày. Và ngay trong tối hôm đó, cơ quan điều tra đã tống đạt quyết định khởi tố bị can và thực hiện lệnh bắt tạm giam đối với ông Tất Thành Cang.
Liên quan vụ án này, cơ quan điều tra cũng khởi tố bị can đối với hai cổ đông khác của SADECO. Vị Phó Bí thư Thành ủy đầy quyền lực được cho là có sai phạm liên quan đến việc phát hành, bán 9 triệu cổ phiếu cho cổ đông chiến lược - Công ty Nguyễn Kim tại Công ty cổ phần phát triển Nam Sài Gòn SADECO.
Liên quan đến sai phạm bán 9 triệu cổ phiếu Công ty SADECO cho Nguyễn Kim, cùng với ông Tất Thành Cang, cơ quan cảnh sát điều tra đã khởi tố tổng cộng 20 bị can để điều tra.
Công ty SADECO có vốn góp của các cổ đông nhà nước gồm: Công ty IPC, Công ty TNHH MTV đầu tư xây dựng Tân Thuận (Công ty Tân Thuận), Văn phòng Thành ủy TP HCM và một số tổ chức khác. Bên cạnh đó, SADECO có cổ đông chiến lược là Công ty Nguyễn Kim.
Năm 2017, từ đề xuất tăng vốn, SADECO đã bán 9 triệu cổ phiếu của mình cho đối tác chiến lược Nguyễn Kim để thu về 360 tỉ đồng. Tuy nhiên toàn bộ số tiền này được SADECO gửi ngân hàng lấy lãi. Quá trình tăng vốn, bán cổ phiếu có vai trò của nhóm đại diện, quản lý vốn nhà nước tại SADECO.
Về việc này, năm 2018, Thanh tra TP HCM đã có kết luận chỉ ra rằng thời điểm phát hành cổ phiếu SADECO chưa thực sự có nhu cầu cần thiết tăng vốn. Việc bán với giá 40.000 đồng/cổ phiếu có khả năng gây thiệt hại hàng trăm tỉ đồng cho SADECO dẫn đến thiệt hại vốn nhà nước. Đồng thời phi vụ bán chỉ định cổ phiếu giá rẻ đã giúp Nguyễn Kim thâu tóm SADECO (sau khi mua 9 triệu cổ phiếu, Nguyễn Kim sở hữu tỉ lệ 34,6% vốn tại SADECO). Kết luận điều tra nêu ông Tất Thành Cang phải chịu trách nhiệm đối với số tiền thất thoát, thiệt hại tương ứng với phần sở hữu của Văn phòng Thành ủy TP HCM tại Công ty SADECO, tương đương 157,046 tỉ đồng.
Tới ngày 11/1/2021, Cơ quan CSĐT Công an TP HCM ban hành kết luận điều tra, chuyển sang Viện KSND TP HCM đề nghị truy tố ông Tất Thành Cang và 18 bị can khác về các tội “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí”, “tham ô tài sản”, xảy ra tại Công ty TNHH MTV Phát triển Công nghiệp Tân Thuận (IPC, 100% vốn nhà nước), Công ty CP phát triển Nam Sài Gòn (Sadeco, công ty con của IPC).