[ẢNH] Hoàng thân Philip, một thế kỷ thăng trầm cùng Hoàng gia

Hoàng thân Philip đến dự buổi lễ chuyển giao nhiệm vụ Tổng tư lệnh Súng trường cho Nữ Công tước xứ Cornwall Camilla, tại Lâu đài Windsor, Anh, năm 2020.

Hoàng thân Philip sinh ngày 28/5/1921 trên đảo Corfu của Hy Lạp cùng Hoàng tử Andrew của Hy Lạp và Đan Mạch và Công chúa Alice của Battenberg, cháu gái của Nữ hoàng Victoria. Gia đình phải chạy trốn khỏi Hy Lạp vào năm 1922 sau một cuộc đảo chính khiến Vua Constantine I bị lật đổ. Hoàng thân trẻ bắt đầu học ở Pháp, nhưng sau đó được gửi đến Anh, nơi ông được nuôi dưỡng bởi bà và chú của mình. Sau đó, ông du học ở Đức và Scotland.

Khi Chiến tranh thế giới thứ hai bắt đầu, Hoàng thân Philip quyết định theo nghiệp quân sự. Ban đầu, ông dự định phục vụ trong Lực lượng Không quân Hoàng gia, nhưng gia đình mẹ ông có truyền thống phục vụ trong Hải quân, vì vậy Philip quyết định nộp đơn vào trường Cao đẳng Hải quân Hoàng gia Britannia, Dartmouth. Năm 1940, ông tốt nghiệp với tư cách là thiếu sinh quân xuất sắc nhất trong khóa học của mình.

Hoàng thân Philip khi phục vụ trong lực lượng vũ trang Anh trong Chiến tranh thế giới thứ hai. Ở tuổi 21, ông trở thành một trong những trung úy trẻ nhất trong Hải quân Hoàng gia Anh. Ông và các người anh rể của mình, Hoàng tử Christoph của Hesse và Berthold, Margrave của Baden, đã chiến đấu bên phía Đức. Hoàng thân Philip đã từng tham gia vào trận chiến đảo Crete và trận chiến mũi Matapan. Trong cuộc xâm lược Sicily năm 1943, ông đã cứu con tàu HMS Wallace khỏi một cuộc tấn công của máy bay ném bom ban đêm bằng cách phóng một chiếc bè có khói lơ lửng để đánh lạc hướng các máy bay ném bom đang bay tới. Hoàng thân Philip cũng có mặt tại Vịnh Tokyo vào năm 1945 khi Nhật Bản ký tuyên bố đầu hàng.

Ông gặp người vợ tương lai và cũng là chị họ thứ ba của mình, vào năm 1939. Theo các nhân chứng, Hoàng thân Philip đã kể rất nhiều về việc cô gái trẻ Elizabeth đã yêu ông và hai người bắt đầu trao đổi thư từ. Năm 1946, Philip xin Vua George VI cho cưới Elizabeth và được vua chấp thuận.

Để kết hôn với Elizabeth, Philip phải từ bỏ tước vị Hy Lạp của mình và nhập quốc tịch Anh. Ông lấy họ Mountabatten từ gia đình mẹ mình. Một ngày trước đám cưới, ông được phong làm Công tước xứ Edinburgh. Hai người kết hôn vào ngày 20/11/1947. Buổi lễ được đài BBC ghi lại và phát sóng tới 200 triệu người trên thế giới.

Vào ngày 6/2/1952, Vua George VI qua đời sau khi bị huyết khối mạch vành. Hoàng tử Philip và Công chúa Elizabeth đang ở Kenya vào thời điểm đó và Hoàng thân Philip phải thông báo tin tức cho người bạn đời của mình. Một nhân chứng cho biết Philip trông giống như bị "một nửa thế giới" đổ vào.

Sau khi Nữ hoàng Elizabeth lên ngôi, Hoàng thân Philip quyết định từ bỏ sự nghiệp quân sự để hỗ trợ vợ thực hiện các nhiệm vụ Hoàng gia. Theo các chuyên gia Hoàng gia, nếu Hoàng thân Philip tiếp tục sự nghiệp hải quân của mình, ông sẽ trở thành vị “chúa tể biển” đầu tiên.

Hoàng thân Philip và Nữ hoàng Elizabeth có 4 người con. Con đầu lòng của họ, Thái tử Charles, sinh năm 1948, tiếp theo là em gái Công chúa Anne sinh năm 1950, Hoàng tử Andrew sinh năm 1960, và Hoàng tử Edward sinh năm 1964. Theo người viết tiểu sử của Thái tử Charles, mối quan hệ giữa Hoàng thân Philip và con đầu lòng không bao giờ dễ dàng. Thái tử Charles đã từng rơi nước mắt khi còn trẻ sau khi bị cha mình khiển trách trước công chúng.

Theo các chuyên gia Hoàng gia, thái độ nghiêm khắc của Hoàng thân Philip đối với con cái thường phản ánh cuộc sống của ông. Năm 1930, mẹ của ông được chẩn đoán mắc bệnh tâm thần phân liệt và được đưa vào nhà thương điên. Philip đã trải qua thời thơ ấu xa cha mẹ và thường ở một mình, điều này khiến ông phát triển tính tự lập ngay từ khi còn nhỏ. Các nhà viết tiểu sử Hoàng gia cho biết, Hoàng thân cảm thấy khó khăn khi không phải ai xung quanh ông cũng đều chung sức mạnh về tính cách như vậy.

Là một Hoàng thân, Hoàng thân Philip thường tập trung vào việc giúp đỡ những người trẻ tuổi. Năm 1956, ông thành lập một giải thưởng công nhận thanh thiếu niên và thanh niên đã hoàn thành một loạt các bài tập cải thiện bản thân và mong muốn thúc đẩy tinh thần đồng đội và tôn trọng thiên nhiên. "Nếu bạn có thể khiến những người trẻ tuổi thành công trong bất kỳ lĩnh vực hoạt động nào, cảm giác thành công đó sẽ lan tỏa sang rất nhiều người khác", Hoàng thân Philip nhận xét về giải thưởng.

Hoàng thân Philip cũng dành nhiều thời gian để nâng cao nhận thức về sự cần thiết về bảo tồn động vật hoang dã và môi trường. Ông là Chủ tịch của Quỹ Động vật Hoang dã Thế giới từ năm 1961 đến năm 1982 và được ca ngợi vì đã đi đầu trong các dự án khai thác rừng và các chiến dịch chống đánh bắt quá mức trên đại dương.

Hoàng thân Philip cũng tham gia lĩnh vực nghệ thuật. Ông là chủ tịch của Học viện nghệ thuật Điện ảnh và Truyền hình Anh (BAFTA) và khá thường xuyên xuất hiện trong các lễ trao giải. Trong bức ảnh này, Hoàng tử Philip đang gặp gỡ nhóm nhạc huyền thoai The Beatles tại Lễ trao giải Carl Alan. Hoàng thân đã trao giải thưởng cho những màn trình diễn xuất sắc trong thế giới âm nhạc và khiêu vũ và The Beatles nhận được hai giải thưởng. Một cho nhóm có nhịp điệu xuất sắc nhất và một cho kỷ lục giọng hát xuất sắc nhất về vũ đạo cho "She Loves You". Đó là cuộc gặp gỡ đầu tiên của The Beatles với Hoàng thân.

Trong suốt cuộc đời của mình, Hoàng thân Philip đã bảo trợ cho gần 800 trường hợp ở Vương quốc Anh và Khối thịnh vượng chung, tập trung vào giáo dục thanh niên, thể thao và công nghiệp. Theo các chuyên gia Hoàng gia, Công tước xứ Edinburgh rất muốn hiện đại hóa chế độ quân chủ Anh, nhưng được cho là đã thất vọng sau khi vấp phải sự phản đối của một số lính gác cũ của cung điện.

Hoàng thân Philip còn nổi tiếng là người không thích thảo luận những vấn đề riêng tư với bất kỳ ai. Năm 1994, ông đã từng trả lời với BBC rằng, ông chưa làm điều đó trước đây và không có kế hoạch bắt đầu trong tương lai.

Hoàng thân Philip cũng nổi tiếng là một người vì không chịu khuất phục trước sự nghiêm túc trong ngoại giao, điều mà ông thường bị chỉ trích. Một số chuyên gia Hoàng gia tin rằng, nhiều tuyên bố của ông, mà báo chí cho rằng không phù hợp, được thúc đẩy bởi mong muốn làm nhẹ bầu không khí và khiến mọi người thoải mái.

Hoàng thân Philip từ bỏ nhiệm vụ hoàng gia vào tháng 5/2017 ở tuổi 95. Lần tham gia hoạt động Hoàng gia cuối cùng của ông là một cuộc gặp với lực lượng Thủy quân lục chiến Hoàng gia. Trong sự nghiệp của mình, ông được cho là đã hoàn thành hơn 22.000 cuộc giao kết với Hoàng gia.

Năm 2020, Nữ hoàng Elizabeth và Hoàng thân Philip kỷ niệm 73 năm ngày cưới. Cuộc hôn nhân của họ trở thành cuộc hôn nhân dài nhất trong lịch sử của chế độ quân chủ Anh.

Trong những năm gần đây, Hoàng thân thường xuyên phải nhập viện, nhưng mỗi lần như vậy ông đều từ chối tiếp bất kỳ vị khách nào, kể cả Bệ hạ, Hoàng hậu. Các trợ lý Hoàng gia tiết lộ, Công tước xứ Edinburgh "ghét mọi sự ồn ào" và muốn vợ minh "tiếp tục như bình thường đối với những người còn lại trong gia đình".

Các chuyên gia Hoàng gia cho rằng, thành tựu lớn nhất của Hoàng thân Philip là sự ủng hộ vô bờ bến dành cho Nữ hoàng. Công tước xứ Edinburgh từng nói rằng, công việc của ông là đảm bảo Nữ hoàng có thể trị vì. Nữ hoàng cũng mô tả, ông là "sức mạnh không ngừng và là người dẫn đường" của bà. "Anh ấy là một người không dễ dàng để khen ngợi, nhưng anh ấy đơn giản là sức mạnh của tôi và ở lại bên tôi suốt những năm qua", Nữ hoàng Elizabeth nói vào năm 1997 trong Lễ kỷ niệm đám cưới vàng của họ.