Thâm nhập ‘con đường đất lậu’ ở Quảng Ninh
Hàng ngày, một khối lượng lớn đất không rõ nguồn gốc, không có hóa đơn chứng từ được vận chuyển từ thành phố Hạ Long về thị xã Quảng Yên thông qua con đường cao tốc Hạ Long - Hải Phòng. Phóng viên báo Đại Đoàn Kết đã lần theo hoạt động của các đối tượng trên “con đường đất lậu” này.
Từ Hạ Long đến Quảng Yên
Theo phản ánh của người dân, hiện trên địa bàn thị xã Quảng Yên đang hình thành một tuyến đường vận chuyển đất đá từ Hạ Long về đây để đáp ứng nhu cầu san lấp mặt bằng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Điều đáng nói, trong số những xe vận chuyển đất đó có một khối lượng lớn đất đá có dấu hiệu khai thác trái phép, không có hóa đơn chứng từ được chở từ thành phố Hạ Long về thị xã Quảng Yên thông qua con đường cao tốc Hạ Long - Hải Phòng. Tình trạng này diễn ra trong một thời gian dài nhưng chưa được xử lý dứt điểm gây bức xúc trong dư luận.
Trong vai một dân buôn có nhu cầu mua đất, PV đã được một người có tên là Bùi Văn C (từng có thời gian làm “đầu nậu” trong việc tiêu thụ đất san lấp mặt bằng) cho biết: Hiện nay nhu cầu đất san lấp mặt bằng ở thị xã Quảng Yên là rất lớn, không chỉ mỗi người dân mà những công trình lớn như các khu công nghiệp, các công trình giao thông…
Đất từ mỏ được cấp phép, có đầy đủ hoá đơn thì giá thành cao, doanh nghiệp lãi ít, nên một số đơn vị đã chọn phương án lấy đất được tận dụng khai thác ở thành phố Hạ Long vận chuyển về thị xã Quảng Yên để giảm chi phí.
Theo chỉ dẫn của C, chúng tôi đã thâm nhập một số vị trí khai thác, tập kết, vận chuyển đất trái phép trên địa bàn thành phố Hạ Long tại phường Việt Hưng, phường Đại Yên, phường Bãi Cháy.
Chúng tôi đã bám theo những chuyến xe vận chuyển từ các điểm khai thác và tiêu thụ đất trái phép trên địa bàn thành phố Hạ Long. Cụ thể, ngày 13/3 tại khu vực gần cảng Cái Lân, các xe tải BKS: 14C-207.52, 14C-272.38, 14C-221.99... “ăn đất” chở về bán cho người dân ở xã Hoàng Tân, thị xã Quảng Yên để san lấp ao, vườn.
Ngày 28/3, các xe tải BKS: 14C-173.49, 14C-001.28... chở đất từ phường Việt Hưng, thành phố Hạ Long đưa về tập kết tại xã Tiền An, thị xã Quảng Yên. Ngày 6/4, xe tải BKS: 14C-143.67, 14C-306.40, 14C-226.21, 14C-162.71, 29C- 877.94, 14C- 308.28, 14C- 174.19, 14C- 308.88... phường Đại Yên, thành phố Hạ Long đưa về xã Tiền An, cảng Vượng Hồi, thị xã Quảng Yên để đưa xuống tàu chở đi nơi khác tiêu thụ. Ngày 5/4, xe tải BKS: 29C-739.21, 23C-017.18, 14C-196.73, 23C-477.88, 14C-234.00,...xúc đất tại phường Bãi Cháy, thành phố Hạ Long, vận chuyển về dự án cầu sông Chanh 2.
Thất thoát tài nguyên, thất thu ngân sách
Theo điều tra của PV, mỗi m3 đất tại thành phố Hạ Long bốc xúc lên xe có giá thành là 15.000 đồng, 1 xe 15 khối giá 225.000 đồng, doanh nghiệp vận chuyển về đến thị xã Quảng Yên bán ra 75.000 đồng/m3. Mỗi xe 15 khối có giá 1.125.000 đồng. Đối với đất sét làm gốm, vật liệu xây dựng hoặc phụ gia sản xuất xi măng thì giá thành còn cao hơn nhiều.
Tìm hiểu được biết giá đất sét trắng làm phụ gia cho nhà máy xi măng sau khi được khai thác, vận chuyển từ khu vực phường Đại Yên, thành phố Hạ Long về khu vực cảng Vượng Hồi (thị xã Quảng Yên) được bán với giá khoảng 1 triệu đồng/tấn. Theo thống kê của chúng tôi, có những ngày có cả ngàn tấn đất sét trắng được vận chuyển về khu vực cảng này để đưa xuống tàu vận chuyển đi tiêu thụ ở các địa phương khác.
Ngoài ra, có dấu hiệu một số phương tiện chở đất không rõ nguồn gốc để cấp cho dự án đường chợ Rộc - Phong Hải tại thị xã Quảng Yên. Trong đó, có một khối lượng đất được khai thác trái phép tại khu vực đồi thuộc Khu 6, khu Công nghiệp Cái Lân.
Hiện chưa thể thống kê chính xác được khối lượng đất san lấp mặt bằng cũng như đất sét được khai thác trái phép tại các khu vực của thành phố Hạ Long chuyển về tiêu thụ tại thị xã Quảng Yên là bao nhiêu. Tuy nhiên, chỉ với một khoảng thời gian ngắn theo dõi, nắm tình hình của chúng tôi cũng có thể thấy có một khối lượng rất lớn đất, sét được khai thác trái phép tại các điểm trên địa bàn thành phố Hạ Long để chuyển về tiêu thụ cho các công trình tại thị xã Quảng Yên.
Có thể khối lượng đất đá san lấp mặt bằng nêu trên sau này sẽ được các đơn vị thi công “phù phép” để hoàn thiện hóa đơn chứng từ nhưng cũng có thể có một khối lượng lớn khác đang ngày đêm “chảy máu” ra khỏi tỉnh mà không có ai kiểm soát hay ngăn chặn. Việc này chỉ đem lại lợi ích cho một số “đầu nậu” còn lại Nhà nước sẽ bị thất thu ngân sách, tài nguyên thiên nhiên bị thất thoát, môi trường bị tàn phá.
Do đó, các cơ quan chức năng của tỉnh, của 2 địa phương là thành phố Hạ Long và thị xã Quảng Yên cần kiểm tra, ngăn chặn hoạt động trên.