Mất đầu mối đại án
Hôm qua (5/5), TAND thành phố Hà Nội đưa ra xét xử sơ thẩm các bị cáo tại Công ty Nhật Cường, với các tội danh buôn lậu, vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng. Đây là 1 trong 5 đại án được Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng yêu cầu sớm kết thúc điều tra, đưa ra xét xử sơ thẩm, để răn đe phòng ngừa chung.
Trong số 4 tội danh khởi tố tại vụ án này, tại phiên tòa sơ thẩm đang diễn ra mới chỉ làm rõ được hai tội danh buôn lậu và vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng. Còn lại hai tội danh rửa tiền và vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng thì phải tách ra giải quyết sau vì đầu vụ Bùi Quang Huy đã bỏ trốn.
Chừng nào chưa bắt được Tổng Giám đốc Công ty Nhật Cường Bùi Quang Huy, chừng đó sẽ rất khó để làm rõ hành vi rửa tiền, vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng. Khi không làm rõ được hành vi của ông chủ Công ty Nhật Cường, không có đối chất, CQĐT rất khó truy cứu trách nhiệm của những người có liên quan.
Nhân tiện bàn đến việc bị can Bùi Quang Huy bỏ trốn, dư luận xã hội không khỏi thắc mắc vì sao trong một số vụ án lớn, những kẻ cầm đầu thường biết trước các động thái của cơ quan công an để rồi nhanh chân chuồn lẹ. Có hay không việc tiếp tay của một số người có chức vụ, người làm việc trong cơ quan hữu quan giúp cho tội phạm bỏ trốn?
Trong vụ án xảy ra tại Công ty Nhật Cường, từ khi nhận được đơn tố giác tội phạm đến khi Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (C03, Bộ Công an) thực hiện các biện pháp tố tụng rất nhanh, nhưng ông chủ Nhật Cường vẫn kịp thời tẩu thoát, trước khi CQĐT áp dụng các biện pháp ngăn chặn cần thiết.
Cụ thể, C03 Bộ Công an nhận được đơn tố giác tội phạm đề ngày 8/5/2019, ngay sau đó một ngày đã tiến hành đồng loạt khám xét khẩn cấp 9 địa chỉ kinh doanh của Công ty Nhật Cường. Tới ngày 14/5/2019, cơ quan CSĐT Bộ Công an đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can, ra lệnh bắt bị can để tạm giam, nhưng Bùi Quang Huy đã cao chạy xa bay.
Đến thời điểm này, chưa thể khẳng định ai là người đã ngầm báo thông tin vụ án để Bùi Quang Huy bỏ trốn. Song, dư luận có quyền hoài nghi việc có người trong cơ quan hữu quan đã cố ý rò rỉ thông tin vụ án cho Bùi Quang Huy để bị can này tẩu thoát trước khi bị tống đạt quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt tạm giam.
Nghi ngờ trên là hoàn toàn có cơ sở, bởi cũng đã có cán bộ của C03 giúp sức tích cực cho bị can Nguyễn Đức Chung (cựu Chủ tịch UBND TP Hà Nội) chiếm đoạt tài liệu điều tra về vụ án Nhật Cường. Cựu cán bộ C03 Phạm Quang Dũng dám đột nhập phòng làm việc để chụp trộm tài liệu điều tra, thì ai đó có lý gì không thể “thông tai” để Huy bỏ trốn?
Tất nhiên, pháp luật là phải dựa trên hồ sơ chứng cứ tài liệu, chứ không thể muốn quy chụp cho ai là được. Án tại hồ sơ là như vậy. Song, dư luận cũng hy vọng cơ quan CSĐT Bộ Công an làm rõ có hay không việc thông tin khởi tố, bắt tạm giam Bùi Quang Huy bị lộ lọt để bị can này bỏ trốn, nếu có thì ai là người đã thực hiện việc đó?
Yêu cầu đó hoàn toàn chính đáng, không có gì gọi là quá đáng, bởi như vậy mới tránh khỏi được các “lần sau”, bị can dễ dàng tẩu thoát trước khi cơ quan công an kịp tới. Khi mà các bị can không kịp và không thể bỏ trốn, các vụ án mới nhanh chóng được làm sáng tỏ, tài sản thất thoát, tham nhũng mới có thể thu hồi triệt để, không bị tẩu tán.
Có thể lấy ngay các vụ án có liên quan đến bị án Trịnh Xuân Thanh làm ví dụ. Bằng cách nào đó, Trịnh Xuân Thanh biết sẽ bị các cơ quan bảo vệ pháp luật “sờ gáy” nên đã kịp thời bỏ trốn ra nước ngoài. Song, để có thể phanh phui ra ánh sáng hàng loạt vụ án kinh tế, tham nhũng đặc biệt nghiêm trọng, Bộ Công an đã phải bắt bằng được bị can này.
Không cần mô tả thì ai cũng biết quá trình truy bắt Trịnh Xuân Thanh vất vả và tiêu tốn nhiều thời gian, công sức của các cơ quan chức năng như thế nào. Song, cũng rất may là cuối cùng Trịnh Xuân Thanh cũng sa lưới, để rồi hàng loạt những người có liên quan trong các vụ đại án kinh tế, tham nhũng phải theo bị cáo này ra hầu tòa.
Đáng tiếc, hiện CQĐT chưa bắt được Bùi Quang Huy, để những người có liên quan (trong đó có không ít người từng giữ những chức vụ cao) phải trả giá cho những hành vi gây hại xã hội. Kẻ cầm đầu đại án này giờ như bóng chim tăm cá, biết đâu mà tìm. Hy vọng, các cơ quan bảo vệ pháp luật rút ra được điều gì đó từ vụ Nhật Cường, Trịnh Xuân Thanh để trong những vụ đại án khác không xảy ra chuyện đứt mất đầu mối quan trọng.