Xây dựng một xã hội học tập

Theo tinh thần Đề án “Xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2021-2030” sẽ trình Thủ tướng Chính phủ tới đây, Bộ GDĐT đặt chỉ tiêu phấn đấu tới năm 2030 có 100% số tỉnh hoàn thành phổ cập giáo dục cho trẻ mẫu giáo; 85% số tỉnh đạt chuẩn xóa mù chữ mức độ 2; 80% số tỉnh đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học mức độ 3; 40% số tỉnh đạt chuẩn phổ cập giáo dục THCS mức độ 3…

Theo thống kê của Bộ GDĐT, cả nước hiện có gần 10.500 trung tâm học tập cộng đồng. 100% số tỉnh trên cả nước đã đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học mức độ 2; 33,3% số tỉnh đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học mức độ 3; gần 28% số tỉnh đạt chuẩn phổ cập giáo dục THCS mức độ 2 và gần 5% số tỉnh đạt chuẩn phổ cập giáo dục THCS mức độ 3.

Thứ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Hữu Độ cho biết, sau 8 năm triển khai, Đề án nói trên đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, tầm quan trọng của công tác khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội XHHT có chuyển biến tích cực. Các cơ sở giáo dục đã đẩy mạnh dạy học từ xa, trực tuyến, trên truyền hình và từng bước xây dựng các khóa học trực tuyến mở đại chúng. Các thiết chế văn hóa, phương tiện thông tin đại chúng đã tham gia cung ứng chương trình học tập suốt đời (HTSĐ) và tổ chức chương trình giáo dục mở trên sóng phát thanh, truyền hình. Việc triển khai mô hình học tập được thực hiện linh hoạt, từng bước vững chắc, nhận được sự đồng thuận của nhân dân. Trong 4 mục tiêu chính, Đề án đã đạt được 2 mục tiêu lớn là “Xoá mù chữ và phổ cập giáo dục”, “Học tập để hoàn thiện kỹ năng sống, xây dựng cuộc sống cá nhân và cộng đồng ngày càng hạnh phúc hơn”…

Còn theo đánh giá của GS.TS Phạm Tất Dong - Phó Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam: Trong khi các nước xây dựng XHHT ở cấp thành phố trở lên thì chúng ta đã tiếp cận tới cấp nhỏ hơn là cơ sở và tạo động lực, huy động được người dân tham gia học tập. Cách làm riêng thú vị này được UNESCO và các quốc gia công nhận. Ông Dong cho rằng, thành công cơ bản của Đề án là tạo nên mô hình XHHT ở cấp cơ sở. Việc hình thành được mô hình XHHT ở cấp xã là bước đi chiến lược chỉ có ở Việt Nam.

Tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Hữu Độ thông tin: Bộ sẽ chủ trì xây dựng và đề xuất Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Xây dựng XHHT giai đoạn 2021-2030”. Mục tiêu là đến năm 2030, mọi người dân đều có cơ hội bình đẳng trong tiếp cận giáo dục suốt đời có chất lượng; góp phần thực hiện thành công khâu đột phá chiến lược về phát triển nhanh nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao trong bối cảnh đất nước đẩy mạnh Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa trên nền tảng cuộc cách mạng 4.0.

Đưa kiến nghị chung liên quan đến thực hiện Đề án quốc gia về xây dựng XHHT trong thời gian tới, ông Toshiyuki Matsumoto - Trưởng chương trình giáo dục, Văn phòng UNESCO Hà Nội cho rằng: Các sáng kiến về xóa mù chữ và giáo dục sau khi biết chữ sẽ đóng vai trò quan trọng với sự phát triển công bằng và bền vững của Việt Nam trong tương lai. Để tăng cường hơn nữa thành công của các sáng kiến hiện có, Việt Nam có thể xem xét đưa khái niệm “biết chữ chức năng” vào các chương trình liên quan của mình; cũng như thu thập dữ liệu cần thiết, bao gồm tỷ lệ đi học, hoàn thành lớp học xóa mù chữ, chất lượng đầu vào và quy trình, chi phí của các chương trình và thước đo kết quả học tập hướng tới một hệ thống quản lý hiệu quả hơn.

“Một XHHT phải được xây dựng từ tỉnh này sang tỉnh khác, thành phố này sang thành phố khác và cộng đồng này sang cồng đồng khác” - ông Toshiyuki Matsumoto cho hay.

Về xây dựng các mô hình học tập, Bộ GDĐT đặt mục tiêu có 60% công dân đạt danh hiệu công dân học tập; 50% số huyện được công nhận huyện học tập và 35% số tỉnh được công nhận tỉnh học tập. Để hỗ trợ tích cực cho việc học tập của mọi tầng lớp nhân dân, Bộ cũng đặt mục tiêu quan tâm đầu tư cho hệ thống trung tâm học tập cộng đồng, phấn đấu có 75% số trung tâm học tập cộng đồng hoạt động hiệu quả.

Vi Cầm