Nhất thể hóa... giấy tờ
Hiện, Bộ Công an và Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam đang phối hợp để đồng bộ hóa dữ liệu về dân cư giữa hai ngành, nhằm cắt giảm tối đa thủ tục hành chính. Thông tin về thẻ BHYT của những người tham gia BHXH sẽ được tích hợp vào cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, người dân đi khám chữa bệnh không cần xuất trình thẻ BHYT.
Có thể giải thích một cách dễ hiểu rằng, khi ngành BHXH đã cập nhật xong thông tin về tình trạng tham gia BHXH, BHYT của người dân lên cơ sở dữ liệu quốc gia về quản lý dân cư, người bệnh chỉ cần có căn cước công dân (CCCD) gắn chip có mã số định danh, các cơ sở y tế sẽ truy xuất được dữ liệu về BHYT của mỗi người để thanh toán.
Để mọi người dễ hình dung, thông tin về quá trình tham gia BHXH, BHYT của mỗi người sẽ được cập nhật thường xuyên, liên tục trên cơ sở dữ liệu quốc gia về quản lý dân cư tương tự như thông tin về nhân thân (hộ khẩu thường trú, số CMND cũ...). Chỉ cần cung cấp mã số định danh, các cơ sở y tế sẽ có thể truy xuất đầy đủ thông tin cần thiết.
Khi đó, thay vì trước khi đi khám chữa bệnh phải chuẩn bị “lỉnh kỉnh” đủ các loại giấy tờ trong đó có thẻ BHYT, người dân chỉ cần mang theo và xuất trình CCCD gắn chip có mã số định danh cho cơ sở y tế. Như vậy, sẽ tránh cho người dân các thủ tục hành chính rườm rà, việc “quên quên, nhớ nhớ” thẻ BHYT mỗi khi đi khám chữa bệnh.
Đây thực sự là thông tin hữu ích, đáng mừng được dư luận xã hội trông đợi. Vấn đề chỉ còn là đến khi nào viễn cảnh không phải lo lắng vô số thủ tục hành chính mỗi khi đi khám chữa bệnh mới thành hiện thực thì chưa thể nói trước. Song, chí ít thì việc các ngành đang cố gắng nỗ lực để tiến tới mục tiêu trên cũng đã là điều đáng quý với xã hội.
Tất nhiên, hiện chưa có thời hạn cụ thể về việc người dân khi đi khám chữa bệnh có thể “quên” hẳn thẻ BHYT, chỉ cần mang theo CCCD. Nhưng mọi người có thể tin một điều rằng, sự tiện lợi đó sẽ sớm trở thành hiện thực. Bởi lẽ, chúng ta đang tiến tới Chính phủ điện tử, số hóa trong mọi ngành, lĩnh vực để giảm tối đa phiền hà cho người dân.
Bắt đầu từ 1/7/2021, Luật Cư trú có hiệu lực thi hành, trong đó hướng tới bỏ sổ hộ khẩu giấy. Khi người dân có nhu cầu được cung cấp các dịch vụ công, thực hiện các giao dịch, làm thủ tục hành chính sẽ không còn phải xuất trình quá nhiều loại giấy tờ, chỉ cần mang theo CCCD gắn chip có mã số định danh của mỗi người.
Sổ hộ khẩu giấy bị xóa sổ, người dân sẽ không còn bị những người thực thi công vụ “hành là chính” khi thực hiện các giao dịch về đất đai, khai sinh, khai tử... Khi phục vụ yêu cầu của người dân về các thủ tục hành chính, cơ quan chức năng có nghĩa vụ truy xuất dữ liệu cá nhân của họ trong cơ sở dữ liệu quốc gia về quản lý dân cư để thực hiện.
Tiện ích là như vậy, nhưng trong thời gian đầu thực hiện chắc chắn không tránh khỏi một số trục trặc nhất định, chứ chưa thể suôn sẻ ngay được. Sự trục trặc đó có thể là do cơ sở dữ liệu quốc gia về quản lý dân cư chưa được đồng bộ hóa đầy đủ, cũng có thể do một số địa phương chưa triển khai kịp thời cơ sở vật chất để bắt nhịp yêu cầu thực tế.
Hiện, thông tin về nhân thân, nơi cư trú... của mỗi người dân còn chưa đầy đủ, đang được cơ quan chức năng tiếp tục cập nhật lên cơ sở dữ liệu quốc gia về quản lý dân cư. Vì thế, việc cập nhật thông tin về quá trình tham gia BHXH, BHYT của người dân chưa thể xong “ngay và luôn” được là hết sức bình thường, mọi người cần bình tĩnh chờ đợi.
Dù vậy, từ 1/6, người dân khi đi khám chữa bệnh cũng đã không cần phải “cố nhớ” mang theo thẻ BHYT giấy, bởi BHXH Việt Nam đã cho triển khai tiện ích truy xuất phôi thẻ BHYT trên app VssID. Trong thời gian chưa triển khai đồng bộ hóa được dữ liệu về thẻ BHYT trên cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, người bệnh vẫn sẽ không bị phiền nhiễu.
Khi mà Bộ Công an và BHXH Việt Nam hoàn tất việc đồng bộ hóa dữ liệu BHXH, BHYT của mỗi cá nhân lên cơ sở dữ liệu quốc gia về quản lý dân cư, người dân có hai sự lựa chọn: Có thể dùng CCCD có mã số định danh, hoặc dùng hình ảnh thẻ BHYT số trên app VssID để làm các thủ tục thanh toán BHYT với các bệnh viện.
Với nỗ lực của mỗi ngành trong việc số hóa lĩnh vực quản lý, tin rằng trong thời gian tới người dân sẽ không còn phải phiền lòng, thậm chí sợ hãi mỗi khi phải tới các cơ quan công quyền thực hiện các giao dịch hành chính. Mọi hành vi nhũng nhiễu, hạch sách, phiền hà, thậm chí là đòi phí bôi trơn cũng theo đó mà bị triệt tiêu. “Nhất thể hóa” giấy tờ quả là vi diệu!