Nhiều sai phạm tại 3 dự án BT do Tập đoàn Phúc Sơn thực hiện
Tiến hành thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật liên quan đến các dự án BT sử dụng quỹ đất thanh toán tại khu vực sân bay Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa, Thanh tra Chính phủ (TTCP) phát hiện hàng loạt sai phạm. Trong đó, đáng chú ý là sai phạm tại 3 dự án BT do Công ty Cổ phần Tập đoàn Phúc Sơn (Tập đoàn Phúc Sơn-trụ sở tại xã Tam Phúc, huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc) làm nhà đầu tư.
Bùng nhùng sai phạm
Theo TTCP, 3 dự án BT do Tập đoàn Phúc Sơn làm chủ đầu tư gồm: Dự án các tuyến đường, các nút giao thông kết nối khu sân bay Nha Trang; Dự án nút giao Ngọc Hội; Dự án đường vành đai kết nối nút giao thông Ngọc Hội… với tổng mức đầu tư hơn 3.000 tỷ đồng.
Theo TTCP, các đơn vị liên quan thực hiện không đầy đủ các cam kết, theo nội dung Tờ trình số 4148/TTr-UBND ngày 14/6/2016 của UBND tỉnh để được Thủ tướng Chính phủ đồng ý về nguyên tắc cho phép áp dụng hình thức lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt quy định tại Điều 26 Luật Đấu thầu năm 2013.
Không hoàn thành đưa vào khai thác, sử dụng vào khoảng cuối năm 2017. Mặc dù đã gia hạn đến tháng 6/2021 nhưng thực tế đến thời điểm thanh tra mới thi công đạt khoảng 27% khối lượng xây lắp. Không thực hiện đúng tiêu chí công trình cấp bách để được áp dụng hình thức lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt quy định tại Điều 26 Luật Đấu thầu 2013.
Phê duyệt đề xuất dự án, Báo cáo nghiên cứu khả thi (BCNCKT), tổng mức đầu tư, ký hợp đồng BT không phù hợp với Tờ trình báo cáo Thủ tướng Chính phủ và được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận tại Văn bản số 1175/TTg-KNT ngày 6/7/2016 của Thủ tướng Chính phủ làm tăng tổng mức đầu tư lên 484 tỷ đồng, kéo dài thời gian thực hiện dự án lên thêm 30 tháng.
Việc lập, thẩm định, phê duyệt BCNCKT, ký hợp đồng BT còn một số sai sót trong áp dụng định mức, đơn giá, biện pháp thi công, đền bù giải phóng mặt bằng và đưa một số hạng mục vào dự án đầu tư chưa đúng quy định (hạng mục đường dây cấp điện) làm tăng mức đầu tư 3 dự án BT lên 499,202 tỷ đồng.
Phê duyệt kết quả lựa chọn nhà đầu tư, đàm phán và ký kết hợp đồng 3 dự án BT có giá trị hợp đồng BT cao hơn giá trị dự án BT được tỉnh phê duyệt trong kế hoạch lựa chọn nhà đầu tư là 73,49 tỷ đồng, vi phạm quy định về nguyên tắc xét duyệt trúng thầu…
Cấp giấy chứng nhận đầu tư khi chưa lựa chọn nhà đầu tư
TTCP cũng kết luận việc sử dụng quỹ đất tại khu vực sân bay Nha Trang để thanh toán cho nhà đầu tư thực hiện dự án BT có nhiều sai phạm.
Cụ thể, UBND tỉnh Khánh Hòa tiếp nhận quỹ đất sân bay Nha Trang từ Bộ Quốc phòng và đồng thời bàn giao luôn đất cho Tập đoàn Phúc Sơn (12/2015) khi chưa có quyết định thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất là không đúng quy định của Luật Đất đai năm 2013.
Ngày 28/10/2016 UBND tỉnh Khánh Hòa ban hành Quyết định số 3262/QĐ-UBND không có văn bản thẩm định nhu cầu sử dụng đất, điều kiện giao đất của Sở TNMT là vi phạm quy định của Bộ TNMT, trong đó có nội dung giao đất, cho thuê đất có nhu cầu sử dụng đất để Tập đoàn Phúc Sơn thực hiện dự án Khu Trung tâm đô thị thương mại- dịch vụ- tài chính- du lịch Nha Trang là không đúng với đề xuất của UBND tỉnh được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận tại văn bản số 1175/TTg-KTN ngày 6/7/2016.
Sau đó, UBND tỉnh Khánh Hòa phải ban hành Quyết định số 2139/QĐ-UBND ngày 25/5/2017 để điều chỉnh Quyết định số 3262/QĐ-UBND của UBND tỉnh Khánh Hòa thành giao toàn bộ diện tích đất (623.064,4m2) để hoàn vốn dự án BT khi hợp đồng dự án BT chưa được ký kết là vi phạm quy định của Chính phủ.
Sau khi Hợp đồng BT được ký, UBND tỉnh Khánh Hòa ban hành quyết định số 369/QĐ-UBND ngày 1/2/2018 điều chỉnh, bổ sung Quyết định số 2139/QĐ-UBND ngày 25/7/2017 nhưng chưa thể hiện đầy đủ nội dung giao đất, cho thuê đất và diện tích giao đất, cho thuê đất để thanh toán các dự án BT.
Đến thời điểm thanh tra, UBND tỉnh Khánh Hòa và các sở, ngành chưa thực hiện các nội dung được nêu trong Quyết định số 369/QĐ-UBND ngày 01/02/2018 của UBND tỉnh. Chưa xác định giá đất cụ thể để làm cơ sở xác định giá trị quỹ đất hoàn vốn cho các dự án BT.
TTCP cũng chỉ rõ, UBND tỉnh Khánh Hòa công nhận chủ đầu tư dự án Khu Trung tâm đô thị thương mại- dịch vụ- tài chính- du lịch Nha Trang không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất hoặc đấu thầu dự án là vi phạm quy định tại Điều 22 Luật nhà ở năm 2014.
Khi hồ sơ của nhà đầu tư đề nghị công nhận chủ đầu tư dự án không phù hợp với việc sử dụng quỹ đất để thanh toán dự án BT tại Thông báo số 654/TB-UBND của UBND tỉnh nhưng vẫn được UBND tỉnh phê duyệt, công nhận chủ đầu tư là không phù hợp.
Việc UBND tỉnh Khánh Hòa cấp giấy chứng nhận đầu tư khi chưa tiến hành lựa chọn nhà đầu tư là không đúng quy định của pháp luật. TTCP cũng cho rằng, Tập đoàn Phúc Sơn đưa bất động sản vào kinh doanh, thu tiền của khách hàng khi bất động sản của dự án chưa đủ điều kiện được đưa vào kinh doanh là vi phạm pháp luật về kinh doanh bất động sản.
Từ những kết luận trên, Tổng TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Chủ tịch và các Phó Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa (giai đoạn 2014-2019) nghiêm túc kiểm điểm và đề xuất hình thức xử lý nghiêm minh, đúng pháp luật trình Thủ tướng Chính phủ xem xét quyết định. Đồng thời giao cho Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa chỉ đạo Giám đốc các Sở: Tài nguyên và Môi trường, Xây dựng, Kế hoạch và Đầu tư, UBND TP Nha Trang, Văn phòng UBND tỉnh, Giám đốc các Ban quản lý dự án có liên quan nghiêm túc kiểm điểm và xử lý hoặc đề xuất cấp có thẩm quyền xử lý nghiêm minh các tập thể, cá nhân có liên quan đã để xảy ra sai phạm.