Huyện Tiên Yên: Nỗ lực giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh
Mất cân bằng giới tính khi sinh tác động, ảnh hưởng không nhỏ đến công tác DS-KHHGĐ, phát triển kinh tế - xã hội. Thời gian qua, ngành Y tế huyện Tiên Yên đã triển khai nhiều biện pháp, mô hình, góp phần nâng cao nhận thức và chuyển đổi hành vi của nhiều đối tượng trong cộng đồng về mất cân bằng giới tính khi sinh.
Tiên Yên là một huyện miền núi phía Đông của Quảng Ninh có tỷ lệ dân tộc thiểu số cao nên có những người còn nặng tư tưởng trọng nam khinh nữ phải có con trai nối dõi, cần có người lao động nương rẫy và mặt bằng dân trí không đồng đều. Vì vậy, ngay từ sớm, Tiên Yên đã vô cùng chú trọng việc nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của mỗi cá nhân, gia đình và cộng đồng trong việc thực hiện các quy định của pháp luật về nghiêm cấm cung cấp dịch vụ liên quan đến lựa chọn giới tính thai nhi gây mất cân bằng giới tính khi sinh.
Năm 2020, mặc dù tình hình dịch bệnh diễn ra phức tạp, tuy nhiên Trung tâm Y tế huyện Tiên Yên đã triển khai tốt các hoạt động của mô hình khống chế có tốc độ gia tăng mất cân bằng giới tính khi sinh, tiến tới đưa tỷ số giới tính khi sinh trở lại mức cân bằng tự nhiên góp phần thực hiện thành công chiến lược Dân số và sức khỏe sinh sản, thúc đẩy bình đẳng giới và phát triển bền vững của đất nước.
Theo đó, Trung tâm Y tế huyện Tiên Yên đã có những hoạt động can thiệp, giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh triển khai tại 11/11 xã, thị trấn trên toàn địa bàn huyện bằng nhiều hình thức thiết thực và hiệu quả, gần gũi với người dân như tổ chức lễ phát động giễu hành, hội nghị, tổ chức nói chuyện chuyên đề, sinh hoạt câu lạc bộ, tuyên truyền trên hệ thống truyền thanh,...
Trung tâm y tế huyện Tiên Yên phối hợp với Phòng Y tế tổ chức 2 lớp tập huấn cho 90 cộng tác viên thôn, bản, khu phố nội dung về công tác DS-KHHGĐ và các mô hình nâng cao chất lượng dân số. Xây dựng 14 hội thảo và buổi nói chuyện chuyên đề kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh tại 11 xã, thị trấn với sự tham gia của gần 1.200 người.
Đồng thời, đơn vị chủ động phối hợp với Trung tâm Văn hóa Truyền thông huyện xây dựng 1 chương trình truyền hình và phát tin 220 lần trên hệ thống truyền thanh huyện, loa đài của xã, thị trấn để tăng cường tuyên truyền về những quy định việc nghiêm cấm các hành vi lựa chọn giới tính thai nhi, thực trạng và tác hại của mất cân bằng giới tính khi sinh, các biện pháp ngăn chặn phân biệt giới, lựa chọn giới.
Song song với đó, Trung tâm Y tế huyện Tiên Yên đã tổ chức tuyên truyền trong các đơn vị Y tế công lập, Y tế tư nhân ký phiếu cam kết không tuyên truyền lựa chọn giới tính khi sinh cho người dân đến siêu âm. Tổ chức các buổi nói chuyện chuyên đề về nội dung mất cân bằng giới tính khi sinh thông qua hoạt động ngoại khóa tại trường THPT Tiên Yên, trường THCS&THPT Nội Trú, trường THPT Nguyễn Trãi và trường THPH Hải Đông trên địa bàn huyện Tiên Yên với hơn 2.000 thầy cô giáo và học sinh tham dự.
Ngoài ra, để mọi người có thể nắm bắt được thông tin cũng như các văn bản cần thiết, Trung tâm Y tế huyện Tiên Yên cung cấp các tài liệu truyền thông vận động về các nội dung không lựa chọn giới tính khi sinh dưới mọi hình thức và các quy định về xử phạt phạm vi phạm về lựa chọn giới tính thai nhi cho các cơ quan, các trường học, các xã, thị trấn.
Có thể nói, nhờ sự quan tâm đặc biệt, chỉ đạo sát sao của Huyện ủy, Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân huyện Tiên Yên và sự phối hợp giữa các ban, ngành, đoàn thể, Trung tâm Y tế huyện đã gặt hái được thành công nhất định trong công tác tuyên truyền giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh góp phần nâng cao chất lượng dân số, đảm bảo an sinh xã hội. Bên cạnh đó, những nỗ lực không ngừng của đội ngũ cán bộ Dân số từ huyện, xã đến thôn bản, khu phố nhiệt tình, năng động, luôn tích cực học tập nâng cao trình độ chuyên môn cũng được đánh giá cao và đáng trân trọng.
Năm 2021, Huyện ủy, Ủy ban nhân dân huyện Tiên Yên chỉ đạo ngành Y tế địa phương tiếp tục tăng cường truyền thông, giáo dục nhằm thay đổi định kiến về bình đẳng giới; thực hiện các chính sách ưu tiên nữ giới; thực thi pháp luật về nghiêm cấm lựa chọn giới tính thai nhi; đưa giáo dục pháp luật về kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh vào các trường học nhằm giữ vững mục tiêu trên 90% nam nữ thanh niên trước khi kết hôn và cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ được tuyên truyền, tư vấn về giới tính, có hiểu biết đầy đủ về hậu quả mất cân bằng giới tính khi sinh đối với việc kết hôn của con cái họ trong tương lai.
Bên cạnh đó, huyện sẽ tiếp tục tăng cường sự phối hợp của cả hệ thống chính trị, gắn trách nhiệm cụ thể của người đứng đầu trong việc thực hiện chính sách DS-KHHGĐ. 100% các quy định, quy ước có nội dung không phù hợp với sinh đẻ theo quy luật tự nhiên được nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện; 100% các hành vi vi phạm pháp luật về lựa chọn giới tính thai nhi bị phát hiện được xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
Trên 90% người cung cấp dịch vụ siêu âm, nạo phá thai, xét nghiệm có hiểu biết về những quy định pháp luật về nghiêm cấm lựa chọn giới tính thai nhi, hệ lụy của mất cân bằng giới tính khi sinh đối với gia đình và xã hội, không phân biệt đối xử giữa nam và nữ, giữa con trai và con gái, cam kết không hỗ trợ người dân thực hiện lựa chọn giới tính thai nhi, đồng thời tích cực tham gia vào việc phát hiện, tố giác các hành vi vi phạm về lựa chọn giới tính thai nhi.