Đất quốc phòng bị lấn chiếm: Lòng vòng trách nhiệm quản lý
Theo đánh giá của Công an quận Hải An (Hải Phòng), vụ việc những đối tượng có hành vi lấn chiếm đất quốc phòng trên địa bàn phường Thành Tô nếu không được chính quyền địa phương xử lý dứt điểm sẽ tiềm ẩn nguy cơ mất an ninh trật tự trong lĩnh vực quản lý đất đai.
Mua đi bán lại?
Theo phản ánh của đơn vị quân đội bảo vệ sân bay Cát Bi - Kiến An, từ tháng 5/2021, tại ao nuôi cá rộng hơn nghìn m2 trên địa bàn phường Thành Tô (quận Hải An), nằm trong khu đất thuộc quyền quản lý của quân đội có biểu hiện bị lấn chiếm.
Cụ thể, vào đầu năm 2021, khu vực ao nuôi cá nằm sát khu vực sân bay Cát Bi, giáp với tuyến đê trong của sông Lạch Tray (đê Đồng Xá), nằm kề tuyến đường Bùi Viện, con đường vừa được Hải Phòng khánh thành đã được hút cạn nước, thu hoạch cá.
Sau đó, những buổi trưa, buổi đêm, những ngày nghỉ xuất hiện xe ô tô chở vôi thầu, gạch vỡ đến đổ vào ao. Có những thời điểm, do vôi thầu, gạch vỡ đổ xuống ao chưa kịp khô, xe ô tô chở phế liệu không “vươn” ra xa nên vôi thầu, gạch vỡ được tập kết, đổ tràn ra mặt đê, chỉ để lại một “đường mòn” trên đê Đồng Xá cho người dân qua lại.
Đến nay, ao cá thuộc đất quốc phòng, đất nông trường rộng vài nghìn m2 đã bị san lấp gần hết, những đống đất thải chưa kịp đổ xuống ao được tập kết ngay bên cạnh.
Ông B., một “đại ca” sinh sống trên địa bàn phường Cát Bi “bật mí”, những đối tượng san lấp, lấn chiếm đất quốc phòng tại khu vực này chính là những đối tượng từng chiếm, mua đi bán lại đất tại khu đất 9,2 ha đất quốc phòng mà quận Hải An vừa phải cưỡng chế, giải tỏa.
Theo xác định từ cơ quan chức năng, khu ao cá rộng vài nghìn m2 có một phần diện tích đất trong hành lang bảo vệ đê Đồng Xá, thuộc quyền quản lý của Nông trường Thành Tô, một phần ao cá thuộc đất quốc phòng, do đơn vị quân đội bảo vệ sân bay Cát Bi - Kiến An quản lý.
Đối với phần ao thuộc quyền quản lý của đơn vị quân đội, từ những năm trước, đơn vị quân đội đã cho hộ gia đình ông Phạm Văn M. (ở tổ 4, phường Thành Tô, quận Hải An) thuê nuôi cá. Trong quá trình sử dụng, hộ gia đình ông M. đã sử dụng cả phần diện tích ao là hành lang bảo vệ đê Đồng Xá. Tuy nhiên, hợp đồng giữa hộ gia đình ông M. với đơn vị quân đội đã hết hạn từ năm 2013.
Cần làm rõ trách nhiệm
Theo lãnh đạo UBND phường Thành Tô, khu vực này có cả đất quốc phòng, đất hành lang an toàn đê do nông trường quản lý, sử dụng. Thời gian trước, có mấy đối tượng đến đổ đất tại khu vực này, mới đổ được vài xe đất, chính quyền địa phương đã phát hiện, thu giữ phương tiện. Tuy nhiên, khi chính quyền làm việc với đơn vị quân đội đề nghị họ cung cấp giấy tờ liên quan đến việc sử dụng khu đất, văn bản giấy tờ cho thuê đất thì bên quân đội không cung cấp.
Theo lãnh đạo UBND phường Thành Tô, khi xảy ra việc, bên phía đơn vị được giao quản lý đất quân đội chưa có sự phối hợp để giải quyết, chỉ đến khi có những biểu hiện phức tạp thì “họ” mới “gọi” chính quyền đến giải quyết.
Trách nhiệm quản lý thuộc đơn vị quân đội, đất được giao quản lý, sử dụng phải rào lại, họ không làm, để người dân đi lại thoải mái, đi ra đi vào như chỗ không người. Bên quân đội còn cho rằng đơn vị quân đội không phải đơn vị hành chính, không xử lý được việc các đối tượng lấn chiếm đất.
Được biết, UBND phường Thành Tô đã kiến nghị UBND quận Hải An, với HĐND thành phố Hải Phòng về việc ban hành quy chế phối hợp giữa chính quyền địa phương với đơn vị quân đội trong việc quản lý đất quốc phòng, đất nông trường trên địa bàn.
Trong đó, quy định rõ trách nhiệm quản lý chính thuộc các đơn vị được giao quản lý, sử dụng đất, chính quyền chỉ ngăn chặn, xử lý những hành vi xây dựng trái phép trên những diện tích đất này.
Ngoài ra, theo ghi nhận của cơ quan chức năng, trên địa bàn phường Thành Tô còn có khu nhà cấp bốn trong khu đất quốc phòng, dãy nhà này được đơn vị quân đội giao cho gia đình của cán bộ, chiến sĩ trong đơn vị sử dụng. Hầu hết, những căn nhà này đều chưa sử dụng.
Những căn nhà cấp bốn này cũng có hiện tượng bị những đối tượng “xã hội” phá tường rào, gây “áp lực” đòi chủ sử dụng nhà phải trả tiền cho nhóm đối tượng này thì chúng mới để yên cho sử dụng.
Đây không phải lần đầu, trên địa bàn phường Thành Tô xảy ra việc đối tượng xã hội “chiếm” đất quốc phòng. Năm 2018, khi Bộ Quốc phòng và UBND TP Hải Phòng đang thực hiện bàn giao hơn 14,3 ha đất quốc phòng về cho TP Hải Phòng quản lý, sử dụng.
Nhóm đối tượng xã hội đã có biểu hiện chiếm đất, làm nhà tại khu đất rộng 9,2 ha trong khu đất này. Khu đất được những đối tượng chiếm đất chia lô, làm hạ tầng như khu đô thị, đã có hơn 150 công trình, gồm cả nhà hai tầng, ba tầng được xây dựng kiên cố trên khu đất này. Tháng 6/2021, Hải Phòng đã phải huy động hàng trăm công chức và lực lượng chức năng mới giải tỏa được khu đất bị lấn chiếm.