Không thể cứ bí thì... liều
Cơ quan CSĐT Công an thị xã Kinh Môn (tỉnh Hải Dương) vừa ra quyết định khởi tố vụ án hình sự về sản xuất và sử dụng tài liệu giả, con dấu giả để qua mặt các chốt kiểm dịch. Nghi phạm Lê Đình Tuân (37 tuổi) bị cáo buộc đã nhiều lần dùng tiền mua giấy xét nghiệm Covid-19 giả “giắt lưng” để thuận lợi trong việc qua lại các chốt kiểm dịch.
Đây là vụ án hình sự đầu tiên xử lý vấn đề và đối tượng có liên quan đến việc làm giả giấy xét nghiệm Covid-19 và giấy đi đường (ở những địa phương đang thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16 của Thủ tướng Chính phủ).
Đương nhiên là nếu quá trình điều tra vụ án, cơ quan CSĐT Công an thị xã Kinh Môn chứng minh được nghi phạm Tuân thực sự có hành vi phạm tội, người này sẽ phải chịu sự trừng phạt của pháp luật. Song, vấn đề ở chỗ nghi phạm Tuân đâu thể “tự có” giấy xét nghiệm âm tính Covid-19 giả, nếu không có những “lò sản xuất”?
Có cầu tất phải có cung, đây là quy luật tất yếu của kinh tế thị trường. Cũng giống như câu chuyện đưa và nhận hối lộ. Có người đưa hối lộ thì sẽ phải có người nhận hối lộ và ngược lại. Vì thế, trong trường hợp này, lực lượng công an cần phải làm rõ được đối tượng nào đã bán giấy xét nghiệm âm tính với SARS-CoV-2 giả cho nghi phạm Tuân sử dụng.
Nếu không bóc gỡ được đường dây của những đối tượng chuyên làm giả giấy xét nghiệm âm tính Covid-19 giả, giấy đi đường giả, thì việc xử lý những trường hợp sử dụng chỉ là giải quyết “phần ngọn”, không thể triệt để vấn đề. Khi mà vẫn còn những đối tượng sản xuất giấy tờ giả thì vẫn còn không ít người có nhu cầu bỏ tiền ra mua để sử dụng.
Vẫn biết những người bỏ tiền mua giấy xét nghiệm âm tính Covid-19 giả là vi phạm pháp luật. Song, trong số đó cũng có những người không phải là cố tình vi phạm pháp luật, mà do bí quá hóa liều.
Thực tế, tại nhiều địa phương có những điểm xét nghiệm Covid-19 đông nghẹt người. Họ chấp nhận phơi nắng để xếp hàng chờ đợi cả ngày để được xét nghiệm, với hy vọng sẽ được cơ quan có thẩm quyền cấp mảnh giấy xác nhận âm tính để còn đi làm ăn. Nhưng có người chờ đợi, xếp hàng rất lâu để rồi cuối cùng vẫn ra về tay trắng.
Ngay cả khi đã được xét nghiệm rồi thì cũng phải mất rất nhiều thời gian chờ đợi mới có thể nhận được giấy xác nhận âm tính với Covid-19. Đó là lý do mà một số người thay vì kiên nhẫn chờ xét nghiệm, đợi lấy giấy xác nhận âm tính với SARS-CoV-2 “xịn”, họ chấp nhận rủi ro bỏ tiền ra mua giấy xét nghiệm Covid-19 trôi nổi trên mạng.
Nói như vậy không có nghĩa cổ súy cho hành vi mua bán và sử dụng giấy xét nghiệm Covid-19 giả. Không thể cứ bí thì... liều. Song, phân tích như vậy để thấy rằng, có nhiều nguyên nhân (cả khách quan và chủ quan) dẫn tới vấn nạn sản xuất và sử dụng giấy tờ giả trong phòng dịch. Vì thế, để giải quyết tận gốc vấn đề cần có giải pháp căn cơ, đồng bộ.
Thứ nhất, lực lượng công an cả ở Trung ương và địa phương cần phải có biện pháp triệt phá bằng hết những đối tượng đang công khai rao bán các loại giấy tờ giả thông qua các trang web, mạng xã hội facebook, tin nhắn điện thoại...
Thứ hai, các cơ quan chức năng cần tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người có nhu cầu xin giấy xét nghiệm Covid-9.
Có như vậy, những người có nhu cầu đi lại làm việc, kiếm tiền trang trải cuộc sống mới không bí quá hóa liều, mua và sử dụng giấy tờ xác nhận âm tính với SARS-CoV-2 giả. Đồng thời đảm bảo công tác phòng, chống dịch Covid-19 tại các địa phương thực chất, hiệu quả hơn, tránh để lây lan, bùng phát dịch trên diện rộng.