Thoát nghèo nhờ cây dưa chuột bao tử
Dưa chuột bao tử là giống dưa cho năng xuất cao và khá dễ trồng, có thể trồng xen canh, xen vụ với các cây hoa màu khác. Nhiều nơi bà con còn coi đây là cây xóa đói, giảm nghèo.
Các giống dưa chuột bao tử thường ưa chút khí hậu lạnh nên chỉ gieo trồng được ở các tỉnh phía Bắc. Bà con các tỉnh Hưng Yên, Hà Nam, Thái Bình, Hải Dương, Lạng Sơn, Lào Cai… thường trồng nhiều loại dưa này.
Trong đó, đáng chú ý các hộ dân ở thôn Đại Nại xã Ngô Quyền (Tiên Lữ, - Hưng Yên) có lúc trồng tới gần 100 ha đất canh tác.
Ở một số nơi, bà con đã đầu tư trồng dưa bao tử trong nhà lưới cũng đem lại hiệu quả kinh tế cao. Tiêu biểu như tại HTX Đại Hà, xã Quang Thuận (huyện Bạch Thông, tỉnh Bắc Kạn). Đầu năm nay, HTX Đại Hà đầu tư xây dựng mô hình trồng dưa bao tử trong nhà lưới với diện tích 1.000 m2 được trồng tại thôn Khuổi Pjểu. Mô hình được trồng từ tháng 1 đến nay đã cho thu hoạch, mỗi lứa cho thu hoạch khoảng 2,8 tấn/1.000 m2, đạt giá trị trên 70 triệu đồng. Dưa chuột bao tử được trồng trong nhà lưới là loại cây dễ chăm sóc, sạch sâu bệnh hại và cho thu hoạch nhiều lần.
Hiện nay, tại huyện Văn Bàn (tỉnh Lào Cai) triển khai Dự án trồng dưa chuột bao tử với quy mô 20 ha/2 vụ/năm. Dự án được thực hiện theo hình thức liên kết “4 nhà” do Hợp tác xã Dịch vụ Nông - lâm nghiệp và Xây dựng Quang Vinh (Hợp tác xã Quang Vinh) đứng ra liên kết với nhân dân để trồng dưa chuột bao tử; đồng thời ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm với 1 doanh nghiệp ở Hà Nam để đảm bảo đầu ra và giá thành ổn định.
Dưa chuột bao tử là loại cây ngắn ngày, sau khi trồng từ 30 đến 35 ngày, dưa chuột bắt đầu cho thu hoạch. Mỗi đợt thu hái cách nhau khoảng 1 ngày. Tuy vậy, đây lại là loại cây trồng mang lại giá trị kinh tế cao.
Mặc dù vậy, trồng dưa bao tử đòi hỏi nhiều công chăm sóc, người trồng phải liên tục theo dõi, giữ đủ nước ở rãnh luống. Ngoài ra, cây leo đến đâu cần buộc ngọn và nhánh vào giàn tới đó. Người chăm sóc cũng phải thường xuyên cắt tỉa các loại lá vàng, đốm héo nhằm tránh lây lan bệnh cho vườn.
Theo Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Văn Bàn (tỉnh Lào Cai), năng suất dưa chuột bao tử trung bình đạt khoảng 30 tấn/ha, giá bán ổn định ở mức 8.000 đồng - 10.000 đồng/ kg, tổng thu nhập đạt từ 240 - 280 triệu đồng/ha, trừ chi phí người trồng thu lãi từ 120 – 130 triệu đồng/ha/vụ, lợi nhuận thu về cao hơn nhiều so với một số cây trồng khác.
Kỹ thuật trồng loại cây này cũng không quá phức tạp. Theo đó, bà con vùng đồng bằng trung du Bắc bộ thường trồng 2 vụ. Vụ xuân hè: Gieo hạt 15 - 20/2, thu hoạch khoảng 25/3 - 30/4. Vụ thu đông: Gieo hạt 10 - 20/9, thu hoạch khoảng 15/10 - 30/11.
Lưu ý khi trồng: Chọn đất thích hợp, có thể tưới tiêu chủ động, lên luống cao 20 - 30 cm, mặt luống rộng 1m. Rãnh rộng 30cm, bổ hốc với khoảng cách 25 cm, các loại phân lót bỏ vào hốc trộn đều với đất và lấp kín sau đó trồng cây.
Lượng hạt giống: 30 g/sào (0,83 kg/ha). Vì hạt giống đắt tiền nên phải gieo bầu hoặc gieo khay, nếu gieo bầu có thể để cây trong bầu từ 7 - 10 ngày (khi cây có 2 lá thật).
Để cây phát triển tốt, cần bón phân bón thúc hòa loãng vào nước để tưới 5 - 7 ngày, bón thúc một lần. Có thể dùng nước phân chuồng hoai để tưới thúc thêm.