Núi Đá Bia

Núi có độ cao khoảng 706 m so với mặt nước biển, nổi tiếng vì tảng đá bia khổng lồ cao khoảng 80 m trên đỉnh núi mà cách xa vẫn có thể nhìn thấy. Ngoài tên gọi là Thạch Bi Sơn, núi Đá Bia còn được gọi theo nhiều tên khác nhau như là Thiên Nam đệ nhất trụ (trời Nam chỉ có một), người Chăm gọi là núi Cùi Bắp, dân địa phương gọi núi Ông Bia…

Tương truyền vào mùa xuân năm Tân Mão (1471), vua Lê Thánh Tông thân chinh cầm quân đi mở mang bờ cõi, khi dừng chân tại núi Đá Bia đã cho quân lên tận đỉnh núi ghi rõ, cương vực Đại Việt (lãnh thổ Việt Nam) trên hòn đá, kể từ đó núi được gọi là núi Đá Bia.

Không những Ðá Bia có một lịch sử của ngàn xưa mà nơi đây còn là một thắng cảnh tuyệt đẹp. Một điểm đặc biệt của đỉnh núi Đá Bia đó chính là ở mỗi góc nhìn khác nhau ta có thể sẽ thấy Đá Bia có những hình thù khác nhau. Tại đỉnh núi có độ dốc cao, thấy Đá Bia giống như con sư tử oai vệ nằm xuôi theo sườn; Ở ngã ba Hảo Sơn - Đập Hàn nhìn lên, Đá Bia hao hao như tháp Nhạn; Từ Bãi Xép - Bãi Bàng (xã Hòa Tâm) nhìn Đá Bia giống như một người đang ngồi; Tại trường Hòa Tâm, Đá Bia giống như một vị Phật đứng, hoặc nhà sư đang xuống núi.

Trên đỉnh núi, mây thường xuyên bao phủ che lấp khối đá Bia tạo nên cảnh quan hùng vĩ, ấn tượng. Từ nơi đây, ta có thể nhìn bao quát cả vùng biển xung quanh, thấy Vũng Rô của Phú Yên, chếch về bên trái là ngọn hải đăng Mũi Điện, điểm cực Đông trên đất liền của Tổ quốc. Nhìn về hướng Nam là vịnh Vân Phong của tỉnh Khánh Hòa. Vào những ngày trời nắng đẹp, du khách còn có thể thấy thành phố Nha Trang. Hướng về phía Tây - Bắc, sẽ có được tầm nhìn bao quát đồng bằng Tuy Hòa, núi Chóp Chài nằm giữa thành phố Tuy Hòa và sông Ba… Do đó, núi Đá Bia được xem là một trong những địa điểm ngắm cảnh lý tưởng để lựa chọn nếu muốn ngắm nhìn trọn vẹn vẻ đẹp của xứ Nẫu.

Hệ sinh thái nơi đây vô cùng phong phú, nhiều loại động vật và thực vật khác nhau mang đặc trưng của rừng nhiệt đới với không khí rất trong lành và mát mẻ. Xung quanh hai bên lối đi lên núi Đá Bia là những hàng cây xanh lá cao ngút ngàn với rất nhiều loài hoa như hoa lan hay nhiều loại nấm lạ nhìn rất đẹp mắt, cùng với nhiều loại cây cổ thụ bao phủ cả một khoảng trời. Nhiều hang động ở hai bên đường có hình thù rất kỳ thú, chưa in dấu chân người góp phần tạo nên vẻ đẹp hoang sơ cho ngọn núi cao nhất vùng Đại Lãnh này.

Từ xa xưa đến nay, núi Đá Bia vẫn luôn là ngọn núi thiêng mà người dân nơi đây tôn thờ. Nó còn có tên gọi khác là Lingaparvata tức đấng đại sơn thần. Khi tới núi Đá Bia Phú Yên, bạn sẽ được tìm hiểu về lịch sử của vùng đất này qua những câu chuyện ly kỳ từ xa xưa.

Trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước, núi Đá Bia là căn cứ cách mạng quan trọng, với bến Vũng Rô huyền thoại, nơi cập bến những con tàu Không số. Người dân địa phương coi núi Đá Bia là một trong những biểu tượng nổi tiếng của đất Phú Yên, cùng với những địa danh khác như núi Nhạn, sông Đà Rằng ở Tuy Hòa.

Với những cứ liệu lịch sử cùng địa thế, cảnh quan, hệ sinh thái đặc biệt. Tháng 9/2008, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ra quyết định công nhận thắng cảnh độc nhất vô nhị này là Thắng cảnh cấp quốc gia. Đây là một trong 17 di tích văn hóa lịch sử-thiên nhiên mới nhất của tỉnh Phú Yên, nơi đây ngày càng thu hút du khách trong và ngoài nước ghé đến trải nghiệm và khám phá.

Anh Quang