Tiêm vaccine ngừa Covid-19: Bảo vệ tốt hơn cho sản phụ và thai nhi

Theo Vụ Sức khoẻ bà mẹ trẻ em, Bộ Y tế, các dữ liệu hiện nay cho thấy nguy cơ mắc bệnh thể nặng ở phụ nữ mang thai nhiễm Covid-19 có triệu chứng cao hơn nhóm phụ nữ không mang thai. Mặc dù nguy cơ mắc bệnh thể nặng thấp nhưng các dữ liệu hiện nay chỉ ra rằng nguy cơ nằm ở khoa chăm sóc tích cực, thở máy và hỗ trợ thông khí (ECMO) và tử vong ở phụ nữ mang thai nhiễm Covid-19 có triệu chứng cao hơn so với nhóm phụ nữ không mang thai có triệu chứng.

TS.BS Lê Quang Thanh, Giám đốc bệnh viện Từ Dũ thông tin, đối với phụ nữ mang thai, khi mắc Covid-19 sẽ dẫn tới nguy cơ cho chính bản thân và thai nhi. Nguy cơ nhiễm trùng ở thai phụ cao gấp 5 lần, nguy cơ suy hô hấp cao, nguy cơ phải điều trị hồi sức tích cực cao gấp 4 lần và tỷ lệ tử vong cao gấp 22 lần những phụ nữ bình thường. Bên cạnh đó, khi thai phụ nhiễm SARS-CoV-2, nguy cơ sinh non, khiến thai nhi chậm phát triển, thai suy, tử vong sở sinh rất cao.

“Khi mẹ bị suy hô hấp, lượng oxy dành cho thai nhi bị giảm, đến một lúc nào đó thai nhi sẽ không đủ oxy để sống, thai nhi ngừng phát triển dẫn tới sảy thai. Trong một số trường hợp, bác sĩ phải đình chỉ thai kỳ để mẹ đủ oxy, cứu sống người mẹ” - PGS.TS Hoàng Thị Diễm Tuyết, Giám đốc Bệnh viện Hùng Vương cho biết.

Mới đây, Bộ Y tế đã có công văn khẩn số 6866/BYT-BMTE yêu cầu các đơn vị y tế trên cả nước xem xét ưu tiên tiêm vaccine phòng Covid-19 cho đối tượng phụ nữ mang thai, bà mẹ đang cho con bú trên địa bàn.

Nói về những lợi ích khi tiêm vaccine phòng Covid-19 cho phụ nữ mang thai trên 13 tuần, TS.BS Lê Quang Thanh, Giám đốc Bệnh viện Từ Dũ cho rằng, lợi ích chính của tiêm vaccine là trong trường hợp xấu nhất mà người dân bị nhiễm thì khả năng bị biến chứng nặng hoặc tử vong hầu như là không có. Theo các nghiên cứu hiện nay, nếu người dân hoàn tất các liệu trình tiêm chủng 2 mũi và có đủ thời gian để phát huy hiệu quả bảo vệ cơ thể thì 100% là không có tử vong và 90% là không bị biến chứng nặng. Những người đã tiêm vaccine phòng Covid-19 nếu nhiễm SARS-CoV-2 chỉ có biểu hiện bệnh nhẹ hoặc không có biểu hiện bệnh.

“Chúng ta thường suy nghĩ chủ quan là chúng ta chỉ ở nhà, không tiếp xúc với ai nên không cần tiêm ngừa. Nhưng trong công tác thực tế, chúng tôi vẫn gặp trường hợp chỉ ở nhà có kết quả dương tính với Covid-19. Bởi vậy, dự phòng bằng vaccine là dự phòng chủ động nhất, toàn diện nhất” - TS Thanh lý giải.

Đồng quan điểm, PGS.TS Hoàng Thị Diễm Tuyết chia sẻ thông tin: Hơn 99% người mắc Covid-19 chuyển nặng, nguy kịch là người chưa tiêm vaccine Covid-19. Bởi vậy, việc ưu tiên tiêm vaccine cho phụ nữ mang thai trên 13 tuần là điều hết sức quan trọng để giúp bảo vệ tính mạng cho thai phụ và thai nhi. Quan trọng hơn nữa, khi thai phụ được tiêm vaccine phòng Covid-19, cơ thể của họ sẽ tạo ra một loại kháng thể rất đặc biệt, nó có thể truyền sang thai nhi thông qua máu cuống rốn, chính kháng thể này sẽ bảo vệ thai nhi khỏi Covid-19 sau khi được sinh ra.

Mặc dù vậy, PGS Tuyết cũng cho rằng, bất cứ loại thuốc nào khi được đưa vào cơ thể bằng đường uống hay đường tiêm thì cũng đều có khả năng gây ra phản vệ của cơ thể, từ mức độ nhẹ tới mức độ nặng. Phụ nữ mang thai khi tiêm vaccine phòng Covid-19 cũng không hề ngoại lệ. Tuy nhiên, tỷ lệ này rất thấp. Hiện nay, hàng nghìn phụ nữ có thai đã được tiêm vaccine phòng Covid-19 tính riêng tại TP HCM, và các trường hợp này đều an toàn, không có biến chứng. Thực tiễn tiêm chủng những thai phụ cho thấy, tỷ lệ sốt sau khi tiêm vaccine ở phụ nữ mang thai cũng thấp hơn so với người thường tiêm vaccine phòng Covid-19.

“Một câu hỏi rất thường gặp ở chị em phụ nữ là tiêm vaccine phòng Covid-19 có ảnh hưởng gì tới thai nhi không? Tôi xin trả lời, các loại vaccine được cấp phép tại Việt Nam và không có chống chỉ định cho phụ nữ mang thai đều đã được nghiên cứu trên động vật, mức độ độc hại đối với bào thai động vật là không có. Có thể nói, nếu đặt lên bàn cân so sánh thì lợi ích mang lại của tiêm vaccine phòng Covid-19 lớn hơn rất nhiều so với những nguy cơ nếu không tiêm vaccine” - PGS Tuyết nói.

Một vấn đề khác cũng được các chuyên gia khẳng định, phụ nữ tiêm vaccine phòng Covid-19 không cần trì hoãn việc mang thai. Theo TS Lê Quang Thanh, hiện nay các khuyến cáo của WHO đều cho thấy, không có chỉ định trì hoãn việc mang thai sau khi tiêm vaccine phòng Covid-19. Kể cả sau khi tiêm vaccine rồi phát hiện ra mình mang thai cũng không có chỉ định đình chỉ thai nhi phát triển. Có thể khẳng định, việc tiêm vaccine phòng Covid-19 không ảnh hưởng đến kế hoạch mang thai của người dân.

Đức Trân