Đặc xá trong khi có dịch Covid-19: Nỗ lực vượt bậc

Quốc khánh năm nay diễn ra trong bối cảnh dịch bệnh phức tạp. Người dân ở nhiều tỉnh, thành đang phải chịu khó khăn, vất vả vì thực hiện giãn cách xã hội. Trong bối cảnh đó, Nhà nước vẫn tiến hành đặc xá, tha tù trước thời hạn cho hơn 3.000 phạm nhân đang chấp hành án tại các trại giam trên toàn quốc. Chính sách khoan hồng, nhân đạo này không chỉ có ý nghĩa với hàng ngàn gia đình có thân nhân được đặc xá mà nó còn cho thấy sự nỗ lực, trách nhiệm của các cơ quan chức năng ở Việt Nam.

Sau 4 năm kể từ khi Luật đặc xá sửa đổi 2018 có hiệu lực, Chủ tịch nước đã quyết định đặc xá, tha tù trước thời hạn cho những người phạm tội bị kết án phạt tù, khuyến khích họ phấn đấu học tập, rèn luyện tiến bộ, trở thành người có ích cho xã hội. Chỉ 1 ngày trước Quốc khánh, hôm nay, 1/9, các trại giam của Bộ Công an, Bộ Quốc phòng tiến hành công bố danh sách phạm nhân được đặc xá, tổ chức xét nghiệm, đưa đón phạm nhân trở về địa phương an toàn đúng theo các quy định phòng dịch.

Với sự chỉ đạo sâu sát, quyết liệt của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, đây là lần đầu tiên việc triển khai thực hiện quyết định đặc xá chỉ trong vòng một tháng rưỡi, so với gần nửa năm như những đợt đặc xá trước, nhất là trong điều kiện dịch bệnh, việc đi đến các trại giam ở các tỉnh, thành có dịch Covid-19 rất khó khăn. Chỉ trong một thời gian ngắn, Hội đồng tư vấn đặc xá Trung ương, Bộ Công an và các cơ quan liên quan đã thực hiện nghiêm túc Quyết định của Chủ tịch nước và Luật đặc xá, vừa giữ được kỷ cương phép nước nhưng cũng thể hiện được tính ưu việt và bản chất của chế độ ta. Bộ Công an đã tổ chức các lớp tập huấn cho cán bộ làm công tác đặc xá; khẩn trương rà soát hồ sơ đề nghị đặc xá đảm bảo công khai, minh bạch, đúng đối tượng, đáp ứng yêu cầu đặt ra.

Đảm bảo tiến độ, chất lượng trong điều kiện dịch bệnh, không chủ quan, lơ là bất cứ khâu nào, không bỏ sót, không làm sai bất cứ trường hợp nào.... Đó vừa là mệnh lệnh, vừa là trách nhiệm. Theo yêu cầu của Chủ tịch nước, tất cả các đơn, thư gửi Chủ tịch nước hoặc các cơ quan có liên quan phải được trả lời đúng pháp luật, có lý, có tình, tuyệt đối không được để xảy ra dư luận xấu sau đặc xá.

Mỗi cá nhân được đặc xá là một con người, một số phận, một hoàn cảnh. Càng nghiêm túc, càng chặt chẽ bao nhiêu thì càng đảm bảo công bằng bấy nhiêu, không bỏ sót người cải tạo tốt, đồng thời không để lọt những cá nhân lợi dụng đặc xá để thoát vòng lao lý. Chỉ một tuần trước đặc xá (23/8), danh sách những người được xét đặc xá đã được báo cáo lên Hội đồng tư vấn đặc xá Trung ương để xem xét, quyết định từng trường hợp.

Luật Đặc xá năm 2018 có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/7/2019. Đây là một trong những đạo luật quan trọng về quyền con người được Quốc hội thông qua theo tinh thần Hiến pháp mới.

Triển khai một chủ trương lớn về tha tù trước thời hạn cho hàng ngàn phạm nhân, từ tháng 5 cho đến trước thềm đặc xá, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã có nhiều cuộc làm việc với các bộ, ngành liên quan, trực tiếp đi kiểm tra công tác đặc xá tại trại giam Ngọc Lý, Bắc Giang. Theo Chủ tịch nước, đặc xá là chủ trương nhân văn, phù hợp với đạo lý của người Việt Nam và được quốc tế đánh giá cao, mang đến cơ hội đối với những người có kết quả cải tạo tốt; đồng thời góp phần đấu tranh, phản bác những luận điệu sai trái về vấn đề nhân quyền ở Việt Nam.

Từ năm 2009 đến năm 2016, Nhà nước đã tiến hành 7 lần đặc xá với khối lượng trên 87.000 người ra tù trước thời hạn. Qua những lần đặc xá trước đây thấy rõ tính đúng đắn của chủ trương này. Đặc xá phải đảm bảo yêu cầu về đối nội, đối ngoại, an ninh quốc gia và trật tự, an toàn xã hội. Năm 2021 là năm diễn ra nhiều sự kiện trọng đại của đất nước, tiếp tục phát huy tính ưu việt của chế độ, Chủ tịch nước ký Quyết định đặc xá nhân dịp kỷ niệm 76 năm Quốc khánh theo đúng quy định pháp luật.

Tổ chức tiêm vaccine cho những người được đặc xá, giúp họ phương tiện đi lại để trở về địa phương an toàn, liên hệ với hơn 300 doanh nghiệp để tạo công ăn việc làm cho người được đặc xá… Đó là những nỗ lực rất lớn của ngành công an cũng như các cơ quan liên quan để chủ trương đặc xá thực sự có ý nghĩa.