Mỹ thuật thời Covid: Biến nguy cơ thành hành động
Dịch Covid-19 bùng phát đang khiến nhiều hoạt động văn hoá, nghệ thuật buộc phải “đóng băng”. Thế nhưng, với giới mỹ thuật thì lại là khoảng thời gian hoạt động sôi nổi nhiều hoạt động thiết thực vì cộng đồng.
Những phiên đấu giá đặc biệt
Các phiên đấu giá tranh đã trở nên quá quen thuộc với người dân Việt Nam. Tuy nhiên, khác hẳn với những màn “gõ búa” đầy tính thương mại, thời gian qua giới mỹ thuật Việt đã tạo nên những cuộc đấu giá ấm áp tình người. Theo số liệu thống kê, trong gần 2 năm từ khi dịch Covid-19 bùng phát tại Việt Nam, số tranh mà giới mỹ thuật sưu tập bán đấu giá vì cộng đồng là hơn 1.500 bức với số tiền hàng chục tỷ đồng.
Có thể kể đến, những cuộc đấu giá tranh gây quỹ mua giường tặng các bệnh viện dã chiến do nhà nghiên cứu Lý Đợi phát động. Cuộc đấu giá tranh với hơn 90 bức tranh của nhiều họa sĩ nổi tiếng Nguyễn Quốc Thái, Lê Triều Điển, Thành Chương, Phạm An Hải, Đinh Quân, Bùi Tiến Tuấn… đã thu được hơn 1 tỷ đồng. Hay cuộc triển lãm và đấu giá tranh trực tuyến “Hướng về Sài Gòn - Kết nối yêu thương” do Vietnam Art Space tổ chức với 24/145 bức tranh đã được mua với số tiền thu được hơn 400 triệu đồng dùng để mua quà tặng người dân nghèo TP HCM.
Ngoài ra, nhóm họa sĩ “Sài Gòn mình thương nhau” thông qua việc bán tranh đã nhận về hơn 800 triệu đồng giúp đỡ những hoàn cảnh khó khăn vì dịch Covid-19. Họa sĩ nhí Xèo Chu bán đấu giá trực tuyến 8 bức tranh trên trang Facebook cá nhân thu về 2,9 tỷ đồng. Toàn bộ số tiền đã được Xèo Chu dùng để ủng hộ mua trang thiết bị y tế tặng Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM phòng chống dịch. Ngoài ra, Xèo Chu còn chuyển 388 triệu đồng bán tranh phiên bản giới hạn cho bếp ăn Bệnh viện Tâm Anh để mua thêm rau củ quả, hỗ trợ lực lượng phòng chống dịch.
Mới đây nhất, nhóm “Tranh giấy dó” với hơn 4,6 nghìn thành viên trên Facebook vừa thực hiện 2 phiên đấu giá tranh gây quỹ “Chuyến rau vui vẻ” gửi tới bà con, người có thu nhập thấp tại TP HCM. Được biết, chỉ sau một thời gian ngắn phát động đã có hơn đã có rất nhiều hoạ sĩ gửi tranh tham gia ủng hộ chương trình.
Trước đó, trong khuôn khổ triển lãm “Câu chuyện dòng sông” đã có 4 phiên đấu giá trực tuyến được tổ chức. Điều đặc biệt, đây là triển lãm có sự tham gia các nghệ sĩ Việt Nam và quốc tế vốn tích cực trong các hoạt động vì cộng đồng. Nhóm Đa diện với sự kiện đấu giá tranh “Người trong một nước” đóng góp vào quỹ từ thiện “Mỗi ngày một quả trứng” hỗ trợ bà con nghèo bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19…
Ủng hộ từ cái tâm
Có thể thấy rằng, trong khó khăn chung của dịch Covid-19, nhiều họa sĩ đã dùng thế mạnh của mình, tâm huyết của mình - là những bức tranh để góp sức phòng, chống dịch. Rất nhiều nhóm họa sĩ đã mang “những đứa con tinh thần” tham gia các cuộc đấu giá ủng hộ công tác phòng, chống dịch.
Bên cạnh đó, cũng có những buổi đấu giá được thực hiện rất nhanh chóng với nguồn tranh chủ yếu là “xin, cho, tặng”. Và nguồn thu đều được gửi đến các quỹ thiện nguyện hoặc dùng để mua hàng hóa ủng hộ vùng dịch. Mặc dù được tổ chức hoàn toàn theo hình thức trực tuyến, nhưng việc mua bán diễn ra rất nhanh chóng nhờ chất lượng tranh tốt, có sự tham gia của nhiều họa sĩ tên tuổi. Thậm chí, các tác phẩm tham gia các cuộc đấu giá cũng chẳng cần sự can thiệp của các nhà thẩm định để phân biệt tranh thật hay tranh giả. Bởi tất cả đều đến từ cái tâm, sự chân tình của những người hoạ sĩ.
Chia sẻ với phóng viên Báo Đại Đoàn Kết, hoạ sĩ Tào Linh (đại diện nhóm Đa diện) bày tỏ, đại dịch Covid-19 đang khiến cho rất nhiều đồng bào ta trên cả nước lâm vào hoàn cảnh khó khăn. Đặc biệt, hình ảnh đoàn người đi bộ với ba lô hành lý trên lưng, rời bỏ thành phố tìm đường về nhà đã thực sự trở thành nỗi ám ảnh nặng nề. Hình ảnh đó, hơn mọi lời kêu gọi, đã đánh thức ý thức “người trong một nước phải thương nhau cùng” trong mỗi con người. Và đó cũng là lý do để các họa sĩ nhóm Đa diện và các nhà hảo tâm chung tay giúp đỡ cộng đồng mình trong cơn hoạn nạn, thông qua sự kiện đấu giá các tác phẩm hội họa để hỗ trợ người dân.
Nhà nghiên cứu Lý Đợi cho biết, điều ấm áp của chương trình đấu giá tranh mua giường hồi sức tặng bệnh viện dã chiến tại TP HCM là đa số họa sĩ, nhà sưu tập đã rất hào phóng, vô tư để ban tổ chức “phá giá”. Nhiều mạnh thường quân không chỉ tặng tranh mà còn gửi kèm khung và bao cước phí bưu điện. Một điều nữa là dù ủng hộ thiện nguyện, nhưng đa số các họa sĩ đều lựa chọn gửi những bức tranh chất lượng chứ không chỉ gửi cho có phong trào. Nếu không vì yêu thương người dân TP HCM trong cơn dịch bệnh hiểm nghèo, chắc chương trình đã không được ủng hộ nhiều như thế.
Hoạ sĩ “nhí” Xèo Chu chia sẻ, em rất vui mừng khi được góp phần nhỏ bé của mình cho công tác phòng, chống dịch Covid-19. Em mong rằng các y bác sĩ luôn bình an và có sức khỏe tốt để giúp chúng ta vượt qua đại dịch. Trong thời điểm này, em hi vọng mỗi người trong chúng ta sẽ cùng đóng góp trong khả năng của mình để tiếp thêm sức mạnh cho các y bác sĩ sớm chiến thắng đại dịch.