'Vẽ' hoàn cảnh khó khăn để kêu gọi từ thiện nhằm chiếm đoạt tài sản
Sau khi tạo lập các tài khoản mạng xã hội lấy danh nghĩa hoạt động từ thiện, các đối tượng thường "vẽ" ra những hoàn cảnh khó khăn, cần sự chung tay giúp đỡ của cộng đồng để kêu gọi từ thiện. Thế nhưng khi những nguồn ủng hộ "đổ" về tài khoản thì số tiền đó lại bị sử dụng cho mục đích cá nhân.
Lợi dụng tình hình dịch bệnh Covid-19, thiên tai, bão lũ, không ít đối tượng đã lập các trang fanpage, facebook giả mạo cá nhân, tổ chức uy tín, nổi tiếng, thường xuyên cập nhật thông tin, hình ảnh của họ, từ đó kêu gọi cộng đồng quyên góp từ thiện giúp đỡ cho những hoàn cảnh khó khăn để trục lợi.
Thủ đoạn của những đối tượng này thường là đăng tải các bài viết, tạo dựng những nội dung không có thật về một số hoàn cảnh đang gặp khó khăn, hoạn nạn cần sự chung tay giúp đỡ của cộng đồng; hoặc giả mạo các trang mạng xã hội chuyên làm từ thiện được nhà nước cho phép, rồi đăng tải các bài viết kêu gọi giúp đỡ.
Trước đó vào tháng 5/2021, Trung tâm Xử lý tin giả (VAFC), Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử (Bộ Thông tin và Truyền thông) đã phát đi cảnh báo về việc tài khoản Facebook "Bái Đính Chùa" đang kêu gọi quyên góp tiền từ thiện gửi vào tài khoản cá nhân không phải của chùa Bái Đính.
Thông qua tài khoản “Bái Đính Chùa”, các đối tượng đăng tải thông tin về hoàn cảnh khó khăn, hoạn nạn của một số trường hợp để kêu gọi quyên góp tiền từ thiện gửi vào tài khoản cá nhân.
Cụ thể, trong một bài đăng, tài khoản Facebook này đăng tải thông tin một gia đình có hoàn cảnh khó khăn, chồng là Lê Quý Nguyên, vợ là Đỗ Thị Dung, địa chỉ tại thôn 6, Tháp Lĩnh, Hoàng Giang, Nông Cống, Thanh Hóa.
Hai vợ chồng người này không may gặp tai nạn trên đường đi làm, bị chấn thương nặng và phải cấp cứu. Gia đình còn hai con nhỏ đang tuổi ăn học, người ruột thịt đều đã mất, cần sự giúp đỡ của cộng đồng.
Ngoài những thông tin về hai "nhân vật" nói trên, trong nội dung bài đăng còn đề nghị các nhà hảo tâm gửi tiền từ thiện vào tài khoản 0683151619xxx Ngân hàng MB bank, chủ tài khoản Lê Thị Ch..
Tuy nhiên, theo Trung tâm xử lý tin giả Việt Nam, đây là tài khoản Facebook giả mạo. Vụ việc sau đó đã được chuyển tới cơ quan chức năng để xử lý theo quy định của pháp luật.
Hay như trong đợt lũ lịch sử năm 2020, sau khi ca sĩ Thủy Tiên đứng ra kêu gọi ủng hộ giúp đỡ bà con miền Trung, không ít fanpage, tài khoản Facebook giả mạo Thủy Tiên được lập ra nhằm mục đích lừa đảo, trục lợi.
Không chỉ "vẽ" ra các hoàn cảnh khó khăn cần giúp đỡ, tinh vi hơn, các đối tượng còn dẫn nguồn trên fanpage nội các bài báo viết về những hoàn cảnh khó khăn đã được đăng trên các phương tiện thông tin đại chúng, thậm chí ngang nhiên "xào xáo" bài viết rồi tự ý cắt bỏ thông tin địa chỉ hoàn cảnh cần được ủng hộ. Sau đó, những đối tượng này xen cài số tài khoản ngân hàng tiếp nhận từ thiện do chúng tự tạo lập quản lý, để nhận nguồn tiền ủng hộ.
Tuy nhiên, sau khi tiếp nhận số tiền được các nhà hảo tâm chuyển đến, các đối tượng không bàn giao cho gia đình gặp hoàn cảnh khó khăn như đã kêu gọi mà sử dụng hết vào mục đích cá nhân; hoặc chỉ chuyển một phần rất nhỏ để làm "hình ảnh" nhằm tiếp tục "kêu gọi từ thiện" các trường hợp khác.
Đáng nói, sau khi tạo dựng được lòng tin với các nhà hảo tâm, tiền về tài khoản, chúng lập tức chuyển sang tài khoản khác, thậm chí tài khoản ở nước ngoài chứ không sử dụng như mục đích đã đăng tải là giúp đỡ hoàn cảnh kém may mắn. Điều này đã gây không ít khó khăn cho cơ quan chức năng khi vào cuộc xác minh, điều tra và xử lý.
Trước tình hình này, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an đã có cảnh báo người dân cần nâng cao cảnh giác để tránh bị các đối tượng lợi dụng, chiếm đoạt tài sản thông qua việc kêu gọi từ thiện trên mạng xã hội.
Các nhà hảo tâm nên yêu cầu người kêu gọi từ thiện công khai, minh bạch thông tin về người cần giúp đỡ hoặc liên hệ với chính quyền địa phương, bệnh viện nơi họ điều trị để kiểm chứng thông tin.
Bên cạnh đó, nhà hảo tâm nên lựa chọn các quỹ, chương trình từ thiện do Nhà nước, đoàn thể, quỹ xã hội, quỹ từ thiện được cơ quan có thẩm quyền cấp phép đứng ra tổ chức để những sự hỗ trợ của mình được đến đúng người, đúng thời điểm.
Trong trường hợp có nghi ngờ về hoạt động lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, người dân cần báo cho cơ quan Công an để kịp thời ngăn chặn, xử lý.