Hoang phí công trình nước sạch
Trong khi hàng trăm người dân thị trấn Kim Tân và xã Thành Minh, huyện Thạch Thành (tỉnh Thanh Hóa) đang cần nước sạch thì 2 công trình nước sạch tại đây dù được đầu tư hàng tỷ đồng, nhưng đang bị bỏ hoang, gây lãng phí nguồn ngân sách nhà nước.
Từ năm 2010, nguồn ngân sách nhà nước đã đầu tư hơn 1 tỷ đồng để xây dựng công trình nước sạch Nano tại thôn 4, xã Thành Kim (huyện Thạch Thành). Công trình này thuộc dự án “Thử nghiệm ứng dụng công nghệ Nano trong lọc nước, cấp nước sinh hoạt tại một số vùng ngập lũ thuộc tỉnh Ninh Bình và Thanh Hóa”. Để có dự án này, người dân thôn 3, thôn 4, xã Thành Kim (nay là khu phố Ngọc Bồ, thị trấn Kim Tân) đã phải hiến đất, huy động sức người đào, đắp đường để lắp đặt đường ống dẫn nước.
Tuy nhiên, khi vừa mới vận hành thì phần nền nhà máy xảy ra tình trạng sụt lún, phần móng bị nứt toác. Các bể nước, máy bơm, giếng khoan không đủ nước cung cấp... Người dân xã Thành Kim cho biết, năm 2011, khi vừa đưa vào vận hành được một thời gian thì công trình xuống cấp, hư hỏng. Thấy chất lượng công trình không đảm bảo, người dân kiên quyết không nhận chìa khóa bàn giao từ phía chính quyền.
Kể từ đó đến nay, do không được quản lý nên nhà máy nước sạch đã trở nên hoang tàn, xuống cấp nghiêm trọng. Theo quan sát, phần móng, 2 phòng ốc, 2 bể chứa đã bị sụt lún, nứt toác tại nhiều vị trí. Đối với máy móc, đường ống thì bị rỉ sét, vỡ tan tành thành nhiều đoạn…trong khi gần 200 hộ dân của khu phố Ngọc Bồ đang mỏi mòn chờ được sử dụng nước sạch.
Từ vị trí nhà máy trên đi thêm 16km là đến công trình bể nước sạch tập trung tại thôn Mỹ Đàm, xã Thành Minh. Được biết, từ nguồn vốn của Chương trình Mục tiêu quốc gia 134, công trình cấp nước tập trung thôn Mỹ Đàm đã được khởi công xây dựng từ giữa năm 2014 với số tiền 1,3 tỷ đồng. Dự án này do UBND xã Thành Minh làm chủ đầu tư, đơn vị thi công là Công ty CP Đầu tư xây dựng và phát triển hạ tầng Thanh Hóa.
Tháng 11/2014 công trình được hoàn thiện và đưa vào sử dụng. Tuy vậy, khi vừa vận hành được một thời gian công trình đã đắp chiếu do thiếu nước. Trong 4 bể chứa nước thì tại bể chứa số 1, do bỏ hoang lâu ngày nên đã trở thành chỗ để đồ cho bà con. Bể chứa số 2 hiện không có nước, hệ thống ống dẫn từ bể nguồn về bị tháo văng ra bỏ ngổn ngang. Bể chứa số 3 hiện cũng bỏ hoang, còn bể chứa số 4 thì may mắn vẫn còn nguyên vẹn nhưng không thể sử dụng.
Ông Trương Văn Thuận, 41 tuổi, Trưởng thôn Mỹ Đàm cho biết: Trong thôn có khoảng 200 hộ dân chưa có nước sạch. Khi có dự án về, chính quyền kỳ vọng sẽ giúp khoảng 120 hộ dân trong thôn có nước sạch thường xuyên. Sau khi bỏ hoang gần 7 năm nay thì hệ thống van nước, đường ống dẫn đã bị hoen rỉ, vỡ nát. Mới đây, khi huyện về kiểm tra cũng nhận định là không thể phục hồi được nữa.
Về nguyên nhân bỏ hoang công trình trên, ông Trương Văn Khuyến, Chủ tịch UBND xã Thành Minh cho biết: Do thực trạng người dân phá rừng, đốt rừng trên các quả đồi để trồng keo khiến nguồn nước ngầm bị cạn kiệt, bởi vậy nên không có nước đầu vào, khiến công trình không thể sử dụng.
“Không chỉ người dân thôn Mỹ Đàm mà người dân cả xã Thành Minh cũng chưa có nước sạch. Hiện tại, chính quyền cũng đang tìm giải pháp để phục hồi hoạt động của các bể chứa nhưng thực sự là rất khó”- ông Khuyến chia sẻ.
Ông Doãn Văn Tiến, Phó Chủ tịch UBND thị trấn Kim Tân cho biết: Cuối năm 2019, sau khi sáp nhập xã Thành Kim vào thị trấn thì chính quyền cũng đã cử người xuống nắm bắt thực trạng tại công trình trên. Tuy nhiên, do phần móng, nền của nhà máy đã xuống cấp nghiêm trọng nên nếu có sửa chữa sẽ rất tốn kém.
Trước thực trạng những công trình nước sạch tiền tỷ vừa hoàn thành đã bỏ hoang, thiết nghĩ, các sở, ban, ngành chức năng của tỉnh Thanh Hóa cần có đánh giá chi tiết hơn về tính khả thi, có phương án khắc phục trong trường hợp xấu nhất. Không thể cứ bất chấp xây lên các công trình rồi không ai nhận thì bỏ hoang, gây lãng phí nguồn ngân sách.