Nghiên cứu cẩn trọng về hình thức kiến trúc cầu Trần Hưng Đạo

Công văn nêu rõ, Hội KTSVN hoan nghênh chủ trương xây dựng cầu Trần Hưng Đạo của TP Hà Nội. Đây là dự án giao thông cần thiết, quan trọng bắc qua sông Hồng, là 1 trong số 18 cây cầu hiện đại được xây dựng theo đồ án Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô - Hà Nội đến 2030, tầm nhìn 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Góp ý về hình thức kiến trúc cầu Trần Hưng Đạo đang trình duyệt, Hội KTSVN bày tỏ, phương án này dựa trên phương án đã được Hội đồng tuyển chọn năm 2020 nhất trí về hướng tổ hợp kiến trúc (trong 3 phương án dự tuyển). Sau khi tổng hợp đa số ý kiến các chuyên gia kiến trúc trong và ngoài Hội cũng như nhiều chuyên gia đa ngành, Hội KTSVN thống nhất rằng đây là một cơ hội cho Hà Nội thêm khẳng định vị thế của một thành phố sáng tạo, đổi mới đi đầu cả nước. Kiến trúc cầu Trần Hưng Đạo cần phải trở thành một biểu tượng của thời đại, phản ánh được tư tưởng của thời kỳ khai sinh ra nó, phải là kết tinh của công nghệ, khoa học và trí tuệ hiện tại, hướng tới tương lai.

Cây cầu nên trở thành một biểu tượng về lịch sử, thẩm mỹ và văn hóa đương đại. Vì vậy, rất không nên lặp lại phong cách kiến trúc Đông Dương như thuyết minh của tác giả đồ án. Hơn nữa, phương án đưa ra từ đầu đến nay cũng không phải là phong cách kiến trúc Đông Dương mà là hình thức mô phỏng khiên cưỡng nệ cổ, pha trộn hỗn tạp với nhiều chi tiết kiến trúc châu Âu từ thời trung cổ… Nếu muốn khai thác giá trị kiến trúc Pháp thuộc thì chỉ nên phát triển tinh thần cốt lõi của kiến trúc đó trong kiến trúc cầu hiện đại. Đó là sự ổn định, đĩnh đạc, sang trọng, thanh nhã.

Theo công văn, kiến trúc cầu Trần Hưng Đạo rất cần và nên mang tinh thần mới, đơn giản, thanh thoát. Cần xem xét kỹ càng về tỷ lệ và kiến trúc tất cả các bộ phận hình thái như các tháp - trụ cầu, mố cầu, lan can cầu… Chú ý đến cả các điểm dừng ngắm cảnh bố cục trên phần đường đi bộ của cầu.

Về mặt lưu thông, đây là tuyến tốc độ giao thông lớn, nên kiến trúc cầu càng cần mạch lạc, thanh giản nhằm đạt an toàn cao khi sử dụng, đồng thời tạo được dấu ấn biểu tượng. Vì những lý do trên, nếu vẫn bắt buộc tiếp tục phát triển theo hướng đã lựa chọn của Hội đồng tuyển chọn là phương án bố trí 2 cụm trụ, thì phải chỉnh sửa căn bản để đạt được yêu cầu “Có hình thái kiến trúc tiếp biến bản sắc Việt Nam kết hợp với hiện đại, không bị trùng lắp với các công trình cùng dạng đã có”.

Về mặt pháp lý, đây là công trình công cộng rất quan trọng, điểm nhấn trong khu lõi đô thị và trên các tuyến đường chính của Hà Nội nên quy trình thực hiện cần đặt lên hàng đầu yếu tố cẩn trọng tuyệt đối, tránh hậu quả đáng tiếc, không còn cơ hội sửa chữa. Vì vậy, không nên tiếp tục vận dụng yếu tố quá độ quy định pháp lý theo hình thức tuyển chọn mà nên thực hiện thi tuyển Kiến trúc, theo quy định của Luật Kiến trúc (điều 17, khoản 2). Nhiều địa phương cũng đã thực hiện thi tuyển Kiến trúc công trình cầu như Cầu Thủ Thiêm 2 ở TP HCM; Cầu đi bộ qua sông Hương ở TP Huế…

“Hội KTSVN sẵn sàng cử các kiến trúc sư giàu kinh nghiệm để cùng Thành phố tiếp tục quá trình lựa chọn Phương án Kiến trúc Cầu Trần Hưng Đạo tốt nhất, đáp ứng được các yêu cầu của Thành phố đặt ra thông qua thi tuyển phương án Kiến trúc theo quy định của pháp luật” - theo công văn.

Hoàng Minh