Nhà máy xử lý rác gây ô nhiễm môi trường
Dự án Nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt hợp vệ sinh, được xây dựng trên địa bàn xã Hoằng Trường, huyện Hoằng Hóa (Thanh Hoá) từng là niềm hy vọng của hàng chục nghìn hộ dân tại các xã vùng ven biển. Tuy nhiên, nhà máy xử lý rác thải này đã và đang gây ra nhiều hệ lụy về môi trường, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của người dân.
Ngập trong ô nhiễm
Suốt 6 năm qua, kể từ khi Dự án Nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt hợp vệ sinh khu du lịch Hải Tiến và các vùng phụ cận được xây dựng trên địa bàn xã Hoằng Trường, huyện Hoằng Hóa đi vào hoạt động, là từng ấy quãng thời gian hàng nghìn hộ dân xã Hoằng Trường phải sống chung với tình trạng ô nhiễm không khí nghiêm trọng.
Ngày cũng như đêm, hệ thống lò đốt xử lý rác thải sinh hoạt của nhà máy luôn hoạt động hết công suất. Khói bụi bốc lên, gặp núi Trường như một bức tường tự nhiên chặn rồi quẩn lại, cuộn thốc vào làng mạc, thôn xóm. Tất cả những điều này được cộng hưởng với mùi hôi, nước rỉ từ lượng rác thải tồn đọng chưa kịp xử lý trong các khu nhà chứa, bao phủ khắp các khu dân cư trong xã.
Là hộ sống gần với Nhà máy xử lý rác Hoằng Trường, anh Lê Thanh Tâm - trú tại thôn 1, xã Hoằng Trường bức xúc: Ngay từ những ngày đầu nhà máy đi vào hoạt động, người dân trong thôn đã phải hứng chịu tình trạng ô nhiễm không khí nặng nề. Đặc biệt vào những ngày có gió Tây Nam và gió đưa khói xuống là là sát mặt đất, thổi vào nhà thì tất cả người dân đều phải đóng chặt cửa, cố thủ trong nhà để đối phó với mùi tanh khét nồng nặc. Cũng vì thế, trong 6 năm qua, số người trong xã mắc các bệnh về hô hấp cũng như xoang tăng đột biến, đặc biệt là ở trẻ em và người già.
“Cuộc sống của chúng tôi cũng vì nhà máy xử lý rác thải này mà bị đảo lộn tất cả. Quá bức xúc, người dân tại các thôn đã làm đơn kiến nghị gửi chính quyền các cấp nhưng tình hình vẫn không có gì thay đổi. Bây giờ chỉ mong các cơ quan chức năng sớm có phương án di dời Nhà máy xử lý rác Hoằng Trường để người dân ổn định cuộc sống”- anh Tâm nói.
Theo quan sát và ghi nhận của phóng viên, trong khuôn viên nhà máy có một đường ống khói đang liên tục xả khói có màu đen xám bốc lên nghi ngút rồi đổ xuống, bay vào bao phủ các khu dân cư. Cùng với đó là mùi tanh khét. Phía bên trong khuôn viên, tại các nhà tập kết rác có hàng tấn rác thải còn tồn đọng, chưa kịp xử lý, nước rỉ rác chảy lênh láng ra bên ngoài. Tuy nhiên, nhà máy cũng không có bất kỳ biện pháp nào để giảm thiểu ô nhiễm mùi phát tán ra môi trường.
Thiếu biện pháp khả thi?
Được biết, Dự án Nhà máy xử lý rác thải nói trên có tổng mức đầu tư hơn 32 tỷ đồng, được khởi công xây dựng vào năm 2013. Ban đầu, đây là một dự án đầu tư công và có thiết kế quy trình xử lý rác thải bằng cách chôn lấp. Tuy nhiên, sau khi hoàn thiện do gặp nhiều khó khăn trong quá trình vận hành, nhà máy được giao cho Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng công nghiệp HTH quản lý và thay đổi phương pháp xử lý bằng công nghệ lò đốt, công suất xử lý 14 tấn rác thải sinh hoạt/ngày đêm.
Do công suất có hạn, trong khi đó, phạm vi thu gom rác thải của nhà máy mở rộng không chỉ cho 4 xã: Hoằng Trường, Hoằng Thanh, Hoằng Hải, Hoằng Tiến và khu du lịch Hải Tiến mà thêm một số xã lân cận nên lượng rác thu gom về nhà máy luôn trong tình trạng quá tải, cộng với lượng rác thải phát sinh lớn vào mùa du lịch, khiến nhà máy không thể xử lý hết trong ngày… Đây chính là nguyên nhân dẫn đến tình trạng quá tải, ô nhiễm môi trường sống của người dân như đã nói ở trên.
Đầu năm 2021, sau khi người dân có ý kiến, UBND tỉnh Thanh Hóa giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với UBND huyện Hoằng Hóa kiểm tra công tác quản lý, vận hành Nhà máy xử lý rác thải sinh hoạt xã Hoằng Trường, xử lý các vi phạm theo quy định của pháp luật…
Trong báo cáo kết luận kiểm tra số 2267, ngày 30/3/2021 của Sở Tài nguyên và Môi trường Thanh Hóa khẳng định: Tại thời điểm kiểm tra, lượng rác thải sinh hoạt hiện còn tồn đọng trong nhà máy tương đối lớn; nước rỉ rác, nước xử lý bụi, khí thải lò đốt rác chưa được xử lý, để tự ngấm trong khuôn viên. Bên cạnh đó, khí thải, bụi phát sinh từ lò đốt rác phì qua cửa tiếp liệu, cửa lấy khí ra môi trường do quạt hút khói có công suất nhỏ nên không hút được hết khí thải phát sinh từ lò đốt ra hệ thống xử lý. Chất lượng nước giếng khoan trong nhà máy có dấu hiệu bị ô nhiễm, thông số Amoni vượt quy chuẩn của Việt Nam 2,03 lần, Sắt vượt quy chuẩn 2,88 lần.
Trao đổi với phóng viên Báo Đại Đoàn Kết, ông Lê Văn Hoàng, Bí thư Đảng ủy xã Hoằng Trường cho biết: Tình trạng ô nhiễm môi sinh do nhà máy xử lý rác thải Hoằng Trường đã kéo dài trong suốt nhiều năm qua, gây ra nhiều bức xúc trong địa phương. Hầu như tại bất kỳ cuộc họp HĐND hay tiếp xúc cử tri nào của xã, vấn đề này cũng trở thành đề tài “nóng”, bức thiết mà bà con cử tri đề cập, chất vấn và mong muốn chính quyền tìm hướng xử lý.
“Để khắc phục tình hình, trước mắt chúng tôi động viên nhân dân thường xuyên tự phun thuốc khử khuẩn để giảm thiểu ô nhiễm. Về lâu dài, xã cũng có phương án xây dựng khu tái định cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng” - ông Hoàng nói.