Đề xuất cấm môi giới bất động sản độc lập nhằm mục đích gì?

Nội dung này được đề cập trong "Hồ sơ đề nghị sửa đổi Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản" mới được Cục quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) công bố.

Theo Bộ Xây dựng, Luật Kinh doanh bất động sản 2014 quy định về điều kiện các tổ chức, cá nhân được kinh doanh dịch vụ môi giới bất động sản, điều kiện được thi sát hạch về trình độ hiểu biết pháp luật, về kỹ năng hoạt động môi giới quá dễ dàng, không quy định buộc phải có giấy chứng nhận hoàn thành khóa học thì mới được dự thi lấy chứng chỉ.

Điều này đã dẫn đến tình trạng hiện nay đội ngũ làm môi giới nhà đất yếu về chuyên môn, hiểu biết pháp luật hạn chế, chưa có tính chuyên nghiệp, yếu kém về đạo đức kinh doanh dẫn đến tình trạng làm ăn “chụp giật”, không chịu trách nhiệm, gây thiệt hại cho khách hàng khi tư vấn không đúng, tư vấn cho xong để kiếm tiền, thậm chí còn lũng đoạn thị trường, góp phần gây ra những cơn "sốt ảo" để kiếm lợi.

Hai là, luật quy định cá nhân chỉ cần đáp ứng đủ điều kiện có chứng chỉ hành nghề và đăng ký nộp thuế là có thể thực hiện dịch vụ môi giới bất động sản, chưa bắt buộc các cá nhân này có trách nhiệm phải báo cáo với cơ quan quản lý Nhà nước về các hoạt động của họ. Do đó môi giới hoàn toàn có thể tự do hành nghề ở bất kỳ đâu, họ có hai xu hướng hoạt động kinh doanh. Một là ăn theo các sàn giao dịch để lấy thông tin, làm cộng tác viên hoặc môi giới thứ cấp. Hai là tự đi khai thác nguồn thông tin sản phẩm có nhu cầu bán và chủ yếu là nhà, đất ở có sẵn để môi giới cho khách hàng có nhu cầu mua.

"Mục tiêu của họ chỉ là làm cách nào bán được sản phẩm nhanh và hiệu quả nhất và thường không có trách nhiệm với khách hàng, người tiêu dùng đối với các sản phẩm họ đã môi giới", Bộ Xây dựng nhận định trong văn bản.

Ba là, quy định về chế tài xử lý vi phạm đối với hành vi hành nghề môi giới khi chưa được cấp chứng chỉ hành nghề còn quá nhẹ so với hậu quả khi xảy ra sai phạm (phạt tiền từ 10 - 50 triệu đồng), chỉ dừng lại ở mức độ răn đe dẫn đến việc người môi giới không coi trọng chứng chỉ môi giới. Hiện nay bên cạnh những nhân viên môi giới tại các sàn giao dịch bất động sản chuyên nghiệp có không ít những người hoạt động môi giới tự do, không có chứng chỉ môi giới bất động sản.

Tuy nhiên, ở góc nhìn chuyên gia kinh tế, TS Đinh Thế Hiển đánh giá đề xuất trên của Bộ Xây dựng chỉ tạo ra một hình thức trung gian. Khi đó, để đáp ứng theo quy định của Nhà nước, môi giới độc lập sẽ hợp thức hoá bằng cách cộng tác với sàn giao dịch.

“Cuối cùng lại phải mất thêm một 'giấy phép con', thêm một bước khó khăn cho môi giới. Dù rằng chúng ta cố gắng tái lập vấn đề môi giới bất động sản, nhưng theo cách thức này thì chỉ đi vào phần ngọn thay vì phần gốc”, TS Hiển nói.

Nhật Ánh