Hà Tĩnh xây dựng nông thôn mới giữa vòng xoáy đại dịch: Thay đổi chiến lược trong xây dựng nông thôn mới
Huyện Hương Sơn (Hà Tĩnh) giáp biên với nước bạn Lào, thông thương qua Cửa khẩu quốc tế Cầu Treo. Địa bàn phức tạp nên phong trào xây dựng NTM ở đây gặp muôn vàn khó khăn.
Thế nhưng, với sự chung sức của mọi tầng lớp nhân dân và sáng tạo trong xây dựng NTM giữa bối cảnh dịch Covid-19 bủa vây, Hương Sơn đang dần đáp đích huyện NTM vào cuối năm 2021.
Biến khó khăn thành lợi thế
Khó khăn lớn nhất ở huyện miền núi biên giới Hương Sơn trong xây dựng NTM đó là địa hình rộng, cả huyện và xã đều cần nguồn lực lớn để hoàn thiện tiêu chí giao thông. Mục tiêu biến khó khăn thành lợi thế, đất sản xuất chủ yếu là đất rừng, người dân đã biến những đồi đất khô cằn thành những mô hình kinh tế vườn đồi trù phú.
Anh Trần Giang Nam, Bí thư chi bộ kiêm Thôn trưởng thôn 10, xã Sơn Trường, huyện Hương Sơn chia sẻ: Thôn có diện tích rộng nhất xã, mật độ dân số thưa thớt, thách thức lớn nhất của thôn đó là mở rộng, bê tông hóa đường giao thông nông thôn. Thế nhưng, bằng cách tuyên truyền, vận động linh hoạt, thôn đã hóa giải được khó khăn, xây dựng thành công khu dân cư NTM kiểu mẫu.
Theo anh Nam, năm 2021 này, nhân dân trong thôn đã làm được 1,5 km đường, hiến hơn 15.000m2 đất để mở rộng đường, từ chỗ chỉ rộng 2-3m, hiện nay 100% đường trục thôn đều bê tông hóa rộng từ 5m trở lên, hệ thống hàng rào xanh, rảnh thoát nước đồng bộ. Tiêu biểu như hộ dân Lê Văn Hiệu hiến hơn 1.000 m2, ông Trần Văn Sự hiến tận 250m2 đất…Đặc biệt, hộ ông Trần Văn Cấp hiến gần 1.000 m2 đất cho thôn mở rộng khuôn viên khu thể thao, nhà văn hóa. “Sự đồng lòng, hiệp lực của mọi tầng lớp nhân dân chính là chìa khóa cho sự thành công trong xây dựng NTM” – Bí thư, Trưởng thôn 10, xã Sơn Trường nói.
Không dừng lại ở đó, người dân nơi đây còn biến những đồi núi trọc lóc, cằn cỗi thành mô hình cây ăn quả, chăn nuôi quy mô lớn. Trên địa bàn thôn 10 hiện có 30 mô hình cây ăn quả (cam chanh, cam bù) cho thu nhập từ 100 triệu đồng trở lên. Hình thành 2 tổ hợp tác sản xuất theo tiêu chuẩn VietGap với diện tích 32 ha. Thôn cũng đang hướng đến sản xuất cây nhân trần làm dược liệu…
Ngoài ra, điểm nổi bật ở vùng rừng núi này là phát triển mô hình nuôi lợn rừng. Phát huy vai trò tiên phong, gương mẫu của người đảng viên, Bí thư chi bộ kiêm Trưởng thôn Trần Giang Nam xây dựng mô hình nông nghiệp tuần hoàn, quy mô 200 con. Anh Nam còn liên kết với các hộ dân trong thôn thành lập THT nông nghiệp tuần hoàn, quy trình chăn nuôi theo hướng hữu cơ, sử dụng các loại thức ăn tự nhiên, thảo dược. Vườn hộ áp dụng hệ thống tưới tiết kiệm cho rau, xây dựng hệ thống xử lý nước thảu theo mô hình composit, sản xuất tuần hoàn theo chu trình khép kín. Đồng thời sản xuất các sản phẩm từ lợn rừng đạt chuẩn Ocop.
Từ những mô hình này, thôn 10 định hướng đẩy mạnh phát triển thương mại, dịch vụ, du lịch sinh thái, xây dựng các tour tuyến…
Cũng tại xã Sơn Trường, mô hình “khu dân cư thông minh” đầu tiên của tỉnh Hà Tĩnh đã hình thành và phát huy tác dụng, giúp bảo vệ an toàn cho khu dân cư. Đặc biệt, mô hình còn góp phần giúp người dân địa phương bán nông sản trên hệ thống sàn thương mại điện tử.
Trưởng thôn 9 Nguyễn Thanh Hảo cho hay, mỗi hộ dân có một mã QR, chỉ cần quét mã lên hệ thống, du khách có thể thấy trực tiếp hộ nào có đặc sản gì, tình trạng đặc sản, số lượng, quy mô vườn hộ bằng hệ thống camera thông minh. Mô hình thực sự phát huy hiệu quả kinh tế - xã hội cũng như đảm bảo an ninh trật tự. “Nông sản của dân trong thôn 9 như cam chanh, quýt đường…chủ yếu bán trên mạng, khách chỉ cần vài cú nhấp chuột là có shipper chính chủ hộ đưa đến tận nhà” – anh Hảo cho biết thêm.
Nói về tiện ích của mô hình “khu dân cư thông minh”, ông Nguyễn Văn Thắng (62 tuổi, thôn 9, xã Sơn Trường) chia sẻ: Mô hình này được ví như đưa văn minh đô thị về cho vùng nông thôn, làm thay đổi hoàn toàn thói quen, tập quán sản xuất cũng như ứng xử của người dân nông thôn. Tất cả đều được tích hợp điều khiển từ xa.
Những điểm nổi bật từ các thôn, xã Sơn Trường đã đạt chuẩn xã NTM nâng cao, đây là xã thứ 2 của huyện Hương Sơn đạt danh hiệu này.
Đồng sức, đồng lòng
Năm 2021 là thời gian “chạy nước rút” để huyện Hương Sơn về đích huyện NTM. Tuy nhiên, dịch Covid-19 bủa vây, buộc cả hệ thống chính trị phải thay đổi chiến lược để hoàn thành mục tiêu đề ra.
Ông Bùi Nhân Sâm, Bí thư Huyện ủy Hương Sơn cho biết: Hương Sơn là một trong những huyện có ca nhiễm Covid-19 trong cộng đồng, từ 2 ca F0 sau đó huyện có tới 21 trường hợp F0, phải cách ly 6 thôn, cụm dân cư của 5 xã, thị trấn trên địa bàn. Giữa lúc dịch bệnh hoành hành, huyện vừa triển khai quyết liệt các biện pháp phòng, chống dịch, vừa phát triển kinh tế, thực hiện tốt mục tiêu kép.
Đặc biệt, trong bối cảnh dịch Covid-19 phức tạp, Hương Sơn tăng cường kêu gọi nguồn lực thông qua MTTQ và các tổ chức đoàn thể, toàn huyện đã huy động hơn 6 tỷ đồng để trang bị nhu yếu phẩm, hỗ trợ bữa ăn cho các khu cách ly, bệnh viện điều trị người nhiễm Covid-19…
“Để đảm bảo tiến độ xây dựng NTM, huyện phải thay đổi chiến lược, tận dụng tối đa thời gian để thực hiện các tiêu chí. Trong thời gian giãn cách không huy động lực lượng chung mà phát động từng hộ dân tập trung cải tạo, phát triển kinh tế vườn hộ, thu gom xử lý rác thải…Nhờ cách làm linh hoạt, sáng tạo, đến nay, huyện cơ bản đạt 9/9 tiêu chí” – Bí thư Huyện ủy Hương Sơn nói.
Một trong những bí quyết để xây dựng thành công NTM ở huyện miền núi biên giới Hương Sơn đó là lấy người dân và cộng đồng làm chủ thể, người dân tự làm, thành quả là người dân hưởng lợi. Ngoài ra, địa phương còn phát huy vài trò nêu gương của cán bộ, đảng viên. Cán bộ, đảng viên đi đầu trong hiến đất, tài sản, đóng góp công sức, xây dựng các mô hình kinh tế. Tất cả đã kéo sự vào cuộc của người dân.
Chủ tịch Ủy ban MTTQ huyện Hương Sơn Nguyễn Thành Đồng cho biết: Mặt trận và các tổ chức đoàn thể không chỉ tuyên truyền, vận động mà còn trực tiếp xây dựng NTM cùng dân. Mỗi tuần, cán bộ Mặt trận và tổ chức đoàn thể được phân công về khu dân cư xây dựng một công trình. “Chính điều này đã tạo nên sức mạnh đoàn kết, đồng sức, đồng lòng của mọi tầng lớp nhân dân ở huyện Hương Sơn” – ông Nguyễn Thành Đồng khẳng định.