Nuôi dưỡng, bồi đắp trí tuệ Việt Nam

Lễ công bố Sách vàng Sáng tạo Việt Nam sẽ được tổ chức vào ngày 25/11/2021.

Sách vàng Sáng tạo Việt Nam do Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam phối hợp với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, Bộ Khoa học và Công nghệ và các bộ, ngành, một số tổ chức thành viên Mặt trận tổ chức tuyển chọn, công bố từ năm 2016 nhằm tôn vinh, cổ vũ các tổ chức và cá nhân có nhiều đóng góp thiết thực, hiệu quả trong hoạt động khoa học, công nghệ; công bố rộng rãi các công trình, giải pháp sáng tạo khoa học, công nghệ để mọi người dân, mọi cơ quan, đơn vị, tổ chức, doanh nghiệp biết và thi đua hưởng ứng các hoạt động sáng tạo, đưa ra sáng kiến, tham gia nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ ở mọi lĩnh vực, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và hội nhập quốc tế thắng lợi; khẳng định năng lực sáng tạo mạnh mẽ của người Việt Nam ở trong nước và ở nước ngoài trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Theo Ban Chỉ đạo tuyển chọn, biên tập, công bố và phát hành Sách vàng Sáng tạo Việt Nam, kể từ lần đầu tiên tổ chức đến nay, công tác tuyển chọn, biên tập và công bố Sách vàng Sáng tạo Việt Nam được triển khai ngày càng bài bản, khoa học, chặt chẽ, bảo đảm tính công khai, minh bạch, khách quan và thu hút được sự tham gia tích cực của các cơ quan, bộ, ngành, đoàn thể ở Trung ương và các địa phương trong cả nước.

Các công trình được ghi nhận và vinh danh trong Sách vàng Sáng tạo Việt Nam thuộc nhiều lĩnh vực được Đảng, Nhà nước tập trung ưu tiên phát triển như: Cơ khí tự động hóa, nông nghiệp công nghệ cao, công nghệ sinh học, công nghệ thông tin, y tế, giáo dục, năng lượng, ứng phó với biến đổi khí hậu, quốc phòng, an ninh…

Qua 5 năm triển khai (từ 2016 đến 2020), Ban Chỉ đạo tuyển chọn, biên tập, công bố và phát hành Sách vàng Sáng tạo Việt Nam đã tổ chức tuyển chọn, công bố 365 công trình, giải pháp khoa học công nghệ để công bố trong Sách vàng Sáng tạo Việt Nam.

Trong năm 2021, Ban Chỉ đạo tuyển chọn, biên tập, công bố và phát hành Sách vàng Sáng tạo Việt Nam đã nhận được 151 công trình, giải pháp sáng tạo khoa học - công nghệ do các bộ, ngành, tỉnh, thành phố giới thiệu và đề nghị. Hội đồng tuyển chọn đã họp, thảo luận kỹ lưỡng và bỏ phiếu kín tuyển chọn 76 công trình, giải pháp sáng tạo khoa học, công nghệ tiêu biểu và đề nghị công bố trong Sách vàng Sáng tạo Việt Nam năm 2021.

Sách vàng Sáng tạo Việt Nam năm 2021 cũng tôn vinh các tập thể, cá nhân đạt giải thưởng quốc tế năm 2020; vinh danh 6 công trình khoa học sáng tạo tiêu biểu thuộc lĩnh vực khoa học xã hội và nhân văn.

Trong số các công trình, giải pháp tiêu biểu được công bố trong Sách vàng Sáng tạo Việt Nam có thể kể đến công trình “Nghiên cứu và áp dụng quy trình sản xuất ngói cao cấp bằng phương pháp nghiền khô” của Tiến sĩ Nguyễn Quang Mâu và cộng sự của Công ty Cổ phần Gạch ngói Đất Việt.

Xuất phát từ ý tưởng tiết kiệm tài nguyên của đất nước, Tiến sĩ Nguyễn Quang Mâu và các cộng sự đã bắt tay vào nghiên cứu nhằm tận dụng những phế thải trong quá trình khai thác nhất là các loại sản phẩm từ mỏ đất sét, thậm chí cả các phế phẩm ngành khai thác than, các phế phẩm rắn trong quá trình sản xuất. Nhờ công nghệ nghiền khô, các nguyên liệu đất thải trước đây là đất cứng, đất tầng phủ, phế thải trong quá trình sản xuất... vẫn tái sử dụng được vào sản xuất để ra tạo ra các sản phẩm giá trị cao.

Không chỉ tôn vinh các công trình giải pháp sáng tạo trên lĩnh vực khoa học tự nhiên và khoa học ứng dụng, Sách vàng Sáng tạo Việt Nam năm 2021 cũng vinh danh các công trình trong lĩnh vực giáo dục đào tạo. Tiêu biểu trong đó là công trình rạp chiếu phim lịch sử và sân khấu múa rối. Công trình đã đạt Giải Nhất Cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu niên nhi đồng toàn quốc lần thứ 16 năm 2019 - 2020 do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam tổ chức. Ngoài việc ứng dụng cho việc dạy môn lịch sử, kể chuyện, công trình còn có thể sử dụng trong các môn tự nhiên, xã hội, kỹ năng sống bằng việc thay thế qua các thước phim.

Sách vàng Sáng tạo Việt Nam cũng tôn vinh những ý tưởng sáng kiến từ trong sản xuất của những người nông dân. Tiêu biểu trong đó là công trình máy rửa, đánh bóng và phân loại củ quả của tác giả Nguyễn Hồng Chương - chủ Cơ sở nghiên cứu, ứng dụng máy nông nghiệp Hồng Chương (Thôn Lạc Thạnh, xã Lạc Lâm, huyện Đơn Dương, tỉnh Lâm Đồng). Việc nghiên cứu, thiết kế, chế tạo máy rửa, đánh bóng và phân loại củ quả của tác giả đã giúp nâng cao năng suất, giải phóng sức lao động, thay thế 12 - 15 lao động/ngày.

Trong năm thứ 6 tổ chức công bố, Sách vàng Sáng tạo Việt Nam không chỉ mang lại ý nghĩa thực tiễn cao, đây còn là nguồn tư liệu sinh động, tiếp tục khơi dậy truyền cảm hứng sáng tạo thế hệ trẻ, cho cộng đồng và toàn xã hội.

Lễ công bố Sách vàng Sáng tạo Việt Nam cũng chính là hoạt động thiết thực hưởng ứng Phong trào thi đua “Đoàn kết sáng tạo, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, hội nhập quốc tế” do Đoàn Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam phát động, từ đó tiếp tục cổ vũ, tôn vinh và khẳng định sự trân trọng đối với các tổ chức, cá nhân tiêu biểu, có đóng góp hiệu quả trong hoạt động khoa học, công nghệ, khơi dậy niềm tự hào về trí tuệ, tinh thần đam mê lao động sáng tạo của người Việt Nam trong thế kỷ XXI.

Trung Hiếu