Gọn bộ máy, được lòng dân

Quyết tâm đổi mới mạnh mẽ

Nói về những đột phá của Quảng Ninh, nhiều nhà nghiên cứu về công tác xây dựng Đảng cho rằng: Đổi mới phương thức, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng; thực hiện tinh giản bộ máy, biên chế là sáng kiến táo bạo, khẳng định khát khao đổi mới của Quảng Ninh.

Đặc biệt, nhiệm kỳ 2015-2020, Quảng Ninh ghi dấu ấn đậm nét trong việc tiến hành mạnh mẽ việc sáp nhập, hợp nhất các cơ quan, đơn vị của tỉnh có cùng chức năng, nhiệm vụ hoặc chức năng, nhiệm vụ tương đồng, theo hướng “một chức năng, một nhiệm vụ chỉ có một người hoặc một đơn vị chủ trì thực hiện và chịu trách nhiệm” và nhất thể hóa một số chức danh lãnh đạo, quản lý cấp ủy, chính quyền, đoàn thể. Điều này đã góp phần nâng cao được hiệu quả công việc, tăng thu nhập cho người lao động, loại bỏ ra khỏi bộ máy hành chính những cán bộ, công chức không có năng lực, trình độ và góp phần ngăn chặn, đẩy lùi nạn tham nhũng, tạo động lực mới cho phát triển kinh tế trong điều kiện hội nhập quốc tế.

Để có được kết quả đó là cả một quá trình dày công nghiên cứu của đội ngũ cán bộ, lãnh đạo tỉnh qua các thời kỳ. Khi luồng gió đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu quả theo Nghị quyết số 18-NQ/TW và Nghị quyết số 19-NQ/TW, Hội nghị Trung ương 6 (khóa XII) đang lan tỏa ở các địa phương trong cả nước, thì ở Quảng Ninh từ 5 năm trước, nhiệm vụ này đã được thực hiện rất mạnh mẽ, quyết liệt, đồng bộ và toàn diện.

Nổi bật là Đề án 25 về “Đổi mới phương thức, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng; thực hiện tinh giản bộ máy, biên chế”. Đây là Đề án được xây dựng hết sức công phu, bài bản; tiến hành đồng bộ từ cấp xã, cấp huyện đến cấp tỉnh; báo cáo tham vấn rất nhiều cấp lãnh đạo, ban, bộ, ngành Trung ương; có sự tham gia, góp ý trực tiếp của nhân dân, các trí thức, lão thành cách mạng, các đối tượng chịu tác động và thông qua HĐND các cấp.

Trên cơ sở đó, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 03/3/2015 “về đổi mới phương thức, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng; thực hiện tinh giản bộ máy, biên chế” để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện trong cả hệ thống chính trị.

Đề án 25 và Nghị quyết 19 của Quảng Ninh mặc dù chỉ đề cập đến phạm vi của một địa phương, nhưng nó lại đi trúng vấn đề xuyên suốt của hệ thống chính trị, là tổ chức bộ máy lãnh đạo, bộ máy hành chính thế nào để hoạt động thực sự nâng cao hiệu lực, hiệu quả.

Đặc biệt, trong đó Quảng Ninh đã đề xuất mô hình, giải pháp khắc phục được những hạn chế, yếu kém đang tồn tại của một số tổ chức cấp tỉnh, huyện trong hệ thống chính trị hiện nay; góp phần giảm đầu mối, giảm biên chế thông qua thử nghiệm mô hình tổ chức bộ máy hành chính hiện đại, tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả.

Vì vậy, trên cơ sở nghiên cứu kỹ tình hình thực tiễn, Quảng Ninh đã triển khai từng bước thận trọng, bài bản, làm đến đâu, chắc đến đó. Tất cả các mô hình sắp xếp lại đều được xây dựng đề án cụ thể với sự tham gia của chính các đồng chí cán bộ ở các cơ quan được sắp xếp lại; tham khảo ý kiến của chuyên gia và xin ý kiến của các cơ quan Trung ương.

Ngay từ những bước triển khai đầu tiên, tỉnh đã tập trung vào công tác tuyên truyền, tạo sự đồng thuận chung đến toàn thể cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân. Gần như đến bất cứ địa bàn, đơn vị nào, đội ngũ cán bộ và người dân đều biết đến Chương trình hành động số 21 thực hiện Nghị quyết 18, 19 của tỉnh và thông tin cơ bản về các mô hình tổ chức bộ máy mới.

Đặc biệt, công tác chuẩn bị, sắp xếp nhân sự là một khâu hết sức quan trọng, quyết định sự thành công của bộ máy mới và không thể làm ồ ạt, bởi vậy trong thực tế, các vị trí lãnh đạo, quản lý có sự thay đổi khi sắp xếp, áp dụng các mô hình mới đều có lộ trình, đủ điều kiện, cân nhắc lựa chọn được cán bộ, đáp ứng được yêu cầu thì mới thực hiện.

Vì lợi ích của Đảng, của dân

Với cách làm đồng bộ, quyết liệt, đến nay sau hơn một nhiệm kỳ triển khai Quảng Ninh đã đạt được những kết quả rất tích cực. Các mô hình tổ chức bộ máy sắp xếp lại đã đi vào hoạt động ổn định, nền nếp. Cơ sở vật chất được tập trung một mối và phối hợp sử dụng theo kế hoạch thống nhất, phát huy tối đa hiệu quả các nguồn lực, tính chủ động, sáng tạo được thúc đẩy mạnh mẽ hơn, nhất là ở các đơn vị thực hiện tự chủ.

Nhờ vậy, nguồn chi thường xuyên được sử dụng hiệu quả và tiết kiệm, bổ sung nguồn lực cho chi đầu tư phát triển đạt trên 15.000 tỷ đồng, chiếm hơn 65% tổng chi ngân sách, mức cao nhất cả nước. Chất lượng công việc được nâng lên, góp phần quan trọng vào việc ngăn chặn sự nhũng nhiễu do cán bộ kém về năng lực phẩm chất gây ra.

Đặc biệt năm 2020, trong điều kiện ảnh hưởng của dịch Covid-19 song Quảng Ninh vẫn giữ vững địa bàn “an toàn, ổn định, phát triển”, kinh tế liên tục tăng trưởng cao và ổn định, tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt trên 10%, ở mức cao so với bình quân chung của cả nước…

Không chỉ mang lại lợi ích cho địa phương, những mô hình đột phá của Quảng Ninh cũng đã đóng góp không nhỏ vào kho tàng lý luận của Đảng và các quyết sách chính trị của Trung ương nhằm khắc phục tình trạng đã kéo dài nhiều năm về sắp xếp tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế.

Theo nhận xét của nhiều nhà nghiên cứu lý luận của Đảng, những đổi mới đột phá của Quảng Ninh đã trở thành nguồn cảm hứng chính trị để nhiều địa phương khác trong cả nước học tập, làm theo, là một cơ sở khoa học - thực tiễn quan trọng để Trung ương tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo, xây dựng tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.

Hiện nay, 100% đơn vị cấp huyện trong toàn tỉnh đã thành lập cơ quan tham mưu, giúp việc chung khối MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội; hợp nhất cơ quan Ủy ban kiểm tra - thanh tra và cơ quan tổ chức - nội vụ cấp huyện; thành lập Trường Đào tạo cán bộ Nguyễn Văn Cừ trên cơ sở sáp nhập các trường có cùng chức năng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ.

Quảng Ninh cũng là tỉnh đầu tiên thành lập Đảng bộ Cục Thuế tỉnh trực thuộc Tỉnh ủy gắn với sắp xếp lại tổ chức ngành Thuế; thành lập Trung tâm Truyền thông tỉnh trên cơ sở hợp nhất các cơ quan báo chí, truyền thông của tỉnh; thành lập Trung tâm Phục vụ hành chính công cấp tỉnh, cấp huyện trực thuộc UBND cùng cấp…

Tỉnh cũng đi sâu sắp xếp, kiện toàn một số tổ chức và các đầu mối bên trong của từng tổ chức, cơ quan chuyên môn theo hướng giảm đầu mối, giảm tối đa cấp trung gian, giảm cấp phó, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động. Cơ cấu lại và giao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm cho các đơn vị sự nghiệp.

Nhiệm kỳ 2015-2020, toàn tỉnh giảm 7 cơ quan, đơn vị cấp tỉnh; 180 phòng, 3 chi cục, 44 phòng thuộc chi cục và tương đương. Cùng với đó, tỉnh đã chuyển đổi mô hình, sắp xếp các cơ sở đào tạo, đơn vị sự nghiệp y tế phù hợp với tình hình thực tiễn; triển khai hiệu quả việc nhập huyện Hoành Bồ vào TP Hạ Long, sắp xếp giảm 9 đơn vị hành chính cấp xã không đảm bảo tiêu chí theo quy định.

Quảng Ninh cũng là một trong những địa phương tiên phong trong việc nhất thể hóa chức danh. Việc nhất thể hóa các chức danh và sáp nhập một số đơn vị đã bảo đảm được 3 mục tiêu: Tinh giản được bộ máy; bảo đảm sự giám sát của nhân dân đối với các tổ chức đảng và đảng viên; tiết kiệm được nguồn lực và sự đóng góp của nhân dân.

Song song với sắp xếp tổ chức bộ máy, Quảng Ninh quyết liệt tinh giản 10% tổng số biên chế, gắn với từng bước cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Đồng thời đi đầu cả nước thực hiện khoán biên chế cấp xã, khoán quỹ hỗ trợ ở thôn, bản, khu phố, giảm mạnh số lượng người hưởng lương hoặc phụ cấp từ ngân sách; thực hiện tuyển dụng viên chức bằng hình thức hợp đồng có thời hạn; dành chỉ tiêu tuyển dụng một số nhân lực chất lượng cao. Quy trình công tác cán bộ được đặc biệt chú trọng đổi mới đồng bộ để tăng cường tính khách quan, minh bạch.

Không bằng lòng với những kết quả đạt được, hiện Quảng Ninh đang tiếp tục đẩy mạnh việc đổi mới, sắp xếp bộ máy, hệ thống chính trị tinh gọn hiệu lực, hiệu quả. Chỉ đạo về nhiệm vụ này, ông Nguyễn Xuân Ký, Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch HĐND tỉnh, yêu cầu các cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị trong toàn tỉnh cần tiêp tục tập trung rà soát các mục tiêu, chỉ tiêu, phương hướng, nhiệm vụ và giải pháp để tiếp tục thực hiện có hiệu quả Nghị quyết 19-NQ/TU, Chương trình hành động số 21-Ctr/TU và các kết luận của Ban Thường vụ Tỉnh ủy.

Trong đó phải đánh giá cụ thể những kết quả đã đạt được, đồng thời thẳng thắn nhìn nhận những hạn chế, tồn tại để rút kinh nghiệm, xây dựng các giải pháp mới, thực hiện hiệu quả, sâu rộng hơn. Khi triển khai phải tạo được sự thống nhất, đồng bộ về tư duy và cách làm trong hệ thống chính trị, tạo sự đồng thuận của người dân.

PV