Lời dạy của Bác Hồ trên Báo Cứu quốc về xây dựng chính quyền Cách mạng

Cứu quốc cũng là tờ báo thể hiện những lý tưởng và lời dạy của của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong sự nghiệp xây dựng chính quyền Cách mạng. Những bài viết của Người được đăng tải trên Báo Cứu quốc chỉ ra rất rõ ràng và nghiêm khắc bản chất, khuyết điểm và nhiệm vụ mà Chính phủ cần thực hiện để xây dựng chính quyền thực sự của dân, do dân và vì dân.

Chèo lái tài tình trong điều kiện muôn vàn khó khăn của những năm đầu nền dân chủ cộng hòa non trẻ, nhưng người cầm lái con thuyền chỉ nêu ngắn gọn thành tích, còn các khuyết điểm được nêu khá đầy đủ, cụ thể và rất cầu thị: "Chính phủ do tôi đứng đầu, chưa làm việc gì đáng kể cho nhân dân”.

Không có bản lĩnh, không phải thiên tài thì có lẽ không thể tự phê bình thẳng thắn đến như vậy trong hoàn cảnh Chính phủ chưa được các nước công nhận, các thế lực trong nước cũng còn tranh giành quyền lãnh đạo, lại thêm thực dân Pháp với mưu đồ cướp nước ta lần nữa đang "nhào nặn" thế lực bù nhìn mới.

Lý tưởng vì nước, vì dân, bản lĩnh và phong cách lãnh tụ đã làm nên sức mạnh của tâm lực và trí lực để Người nhận trách nhiệm cá nhân một cách hết sức chân thành và trách nhiệm: "Có thể nói rằng: những khuyết điểm đó là vì thời gian còn ngắn ngủi, vì nước ta còn mới, hoặc vì lẽ này, lẽ khác. Nhưng không, tôi phải nói thật: những sự thành công là nhờ đồng bào cố gắng. Những khuyết điểm kể trên là lỗi tại tôi".

Có phải Người quá khắt khe chăng? Có lẽ với bản thân mình, Người khắt khe như vậy. Với đồng chí, đồng bào và ngay cả đối với kẻ thù, Người luôn luôn rộng lượng, khoan hồng: "Cả với bọn Pháp thực dân là kẻ thù của ta, ta cũng đừng nên quá khe khắt". Cứu quốc số 137, ngày 9/1/1946).

Mặt khác, trong tuyên truyền, Người luôn tôn trọng sự thật. Các bài báo Người viết cũng với tinh thần đó nên rất được bạn đọc chú ý. Người khuyên: "Tuyên truyền, anh em nên chú ý một điều này nữa là bao giờ cũng tôn trọng sự thực. Có nói sự thực thì việc tuyên truyền mới có nhiều người nghe".

Sự thật là cái gốc tạo nên sức mạnh tuyên truyền. Tinh thần tôn trọng sự thật; nguyên tắc Tổ quốc, nhân dân trên hết thảy; phương châm "Đoàn kết, đại đoàn kết! Thành công, đại thành công" bắt gặp thường xuyên trên các bài viết, bài nói chuyện, thư của Chủ tịch Hồ Chí Minh đăng trên Báo Cứu quốc.

Mục tiêu cấp bách là làm sao xây dựng chính quyền Cách mạng thực sự của dân, do dân, vì dân. Nó không phải là hình thức mà là bản chất. Bản chất do dân là tổng tuyển cử sớm. Việc đó đã thành công trong hoàn cảnh đặc biệt và đã đi vào lịch sử. Nhưng việc xây dựng chính quyền để thực sự là của dân, vì dân thì phải làm thường xuyên, từng cán bộ, từng ủy ban nhân dân từ xã, thôn đến huyện, tỉnh và cả Chính phủ đều phải làm.

Người viết: "Chúng ta phải hiểu rằng, các cơ quan của Chính phủ từ toàn quốc cho đến các làng đều là công bộc của dân, nghĩa là để gánh vác việc chung cho dân, chứ không phải để đè đầu dân như trong thời kỳ dưới quyền thống trị của Pháp, Nhật. Việc gì lợi cho dân ta phải hết sức làm. Việc gì hại đến dân, ta phải hết sức tránh. Chúng ta phải yêu dân, kính dân thì dân mới yêu ta, kính ta" (bài "Thư gửi ủy ban nhân dân các kỳ, tỉnh, huyện và làng", Cứu quốc số 69, ngày 17/10/1945).

Thư được đăng công khai trên Báo Cứu quốc có ý nghĩa to lớn trong toàn dân tỏ rõ cho toàn dân biết bản chất của chính quyền Cách mạng, đồng thời cũng để toàn dân sát cánh cùng Chính phủ, chung tay giữ gìn độc lập, xây dựng đất nước. Người chỉ ra những lầm lỗi chính của cán bộ là: trái phép, cậy thế, hủ hóa, tư túng, chia rẽ, kiêu ngạo... với cách viết cụ thể, dễ hiểu như người thầy thuốc bắt mạch con bệnh "quan cách mạng" vậy.