Lo sạt lở, dân lập lán trại đuổi tàu khai thác cát

Thời điểm cuối năm mặc dù rất bận rộn, nhưng nhiều ngày nay, người dân khu 14 (xã Dân Quyền) vẫn phải cắt cử, thay phiên nhau ra lán trại khu vực bãi bồi ven sông Đà để canh gác cả ngày lẫn đêm, xua đuổi các tàu khai thác cát ra khỏi khu vực gần bờ.

Theo người dân phản ánh, thời gian gần đây, tình trạng sạt lở đất ven khu vực mỏ khai thác cát của Công ty TNHH Tiến Nga (do ông Trần Anh Tuấn làm Giám đốc) tại khu 14 liên tục xảy ra.

Người dân cho rằng, chính việc Công ty TNHH Tiến Nga khai thác cát một cách tràn lan, bừa bãi, nhiều khi các tàu cuốc tiến sát vào bờ để hút cát khiến nhiều diện tích đất bãi bồi bị sạt lở mạnh. Nhiều khu vực, trước đây là đất canh tác màu mỡ nay đã sạt lở tạo thành nhiều hàm ếch dựng đứng và có nguy cơ tiếp tục sạt lở tiếp.

Vừa chỉ tay về hướng các tàu khai thác cát, ông Minh (người dân địa phương) cho biết, chỉ khoảng một tháng về trước, ngoài kia vẫn còn là khu bãi bồi màu mỡ thì nay đã bị khai thác sạt lở nghiêm trọng, ăn sâu vào gần bờ sông. Đáng lo ngại nhất là một số nhà dân ở gần bờ sông đã xuất hiện dấu hiệu lún, nứt.

Mặc dù người dân kiến nghị nhiều lần, nhưng ngành chức năng địa phương vào cuộc một cách “hời hợt” nên cực chẳng đã, nhiều lần người dân phải hò nhau kéo ra bờ sông, dùng phương tiện cá nhân, đuổi tàu cuốc khỏi khu vực.

“Người dân đã nhiều lần ra xua đuổi, nhưng các đối tượng khai thác cát ở đây rất manh động, dọa lại cả người dân khiến ai cũng sợ. Chúng tôi kiến nghị mãi với chính quyền, nhưng tình hình không được cải thiện. Chúng tôi không ra đây đuổi tàu cát thì chẳng mấy chốc, sẽ sạt lở đến bờ sông, sạt lở đất nông nghiệp và nhà cửa của vài chục hộ dân nơi đây sẽ bị ảnh hưởng nặng”, ông Chiến, người dân địa phương lo lắng nói.

Theo quan sát của phóng viên, tại khu vực bãi bồi ngay sát chân cầu Trung Hà, có nhiều điểm bị sạt lở nghiêm trọng, tạo ra những hàm ếch lớn, những vách đất dựng đứng cao chênh vênh. Nhiều vết nứt lớn chạy theo hình cung có nguy cơ đổ ụp xuống phía dưới lòng sông Đà bất cứ lúc nào. Dưới lòng sông, nhiều tàu khai thác đua nhau “moi ruột” lòng sông, khiến dòng nước đục ngầu.

Được biết, vào tháng 8/2019, Công ty TNHH Tiến Nga được UBND tỉnh Phú Thọ cấp giấy phép khai thác mỏ cát lòng Sông Đà thuộc địa bàn xã Dân Quyền với diện tích khu vực khai thác 32,9 ha, sản lượng khai thác 30.000 m3/năm.

Trong giấy phép khai thác cát, UBND tỉnh Phú Thọ yêu cầu Công ty TNHH Tiến Nga có trách nhiệm phải tiến hành khai thác cát theo đúng tọa độ, diện tích, trữ lượng, công suất theo đúng quy định.

Tuy nhiên, có thời điểm, Công ty TNHH Tiến Nga đã khai thác vượt phạm vi mỏ được cấp phép. Mới đây nhất, vào cuối tháng 11/2021, UBND tỉnh Phú Thọ đã tiến hành xử phạt Công ty TNHH Tiến Nga về hành vi khai thác cát ngoài phạm vi mỏ được cấp phép với tổng số tiền 141 triệu đồng.

Theo đó, Công ty TNHH Tiến Nga đã có hành vi vi phạm khi tổ chức khai thác cát lòng sông Đà vượt ra ngoài điểm gần nhất của ranh giới khu vực mỏ được phép khai thác là 10,5 m. Khối lượng cát đã khai thác được trên khoang chứa hàng phương tiện tàu chở NĐ-2453 là 213,8 m3.

Quyết định xử phạt của UBND tỉnh Phú Thọ cũng yêu cầu Công ty TNHH Tiến Nga phải nộp lại số tiền tương ứng với giá trị của 213,8 m3 cát sông Đà đã khai thác ngoài phạm vi mỏ. Buộc cải tạo, phục hồi môi trường; hoàn nguyên khối lượng cát khai thác trái phép; thực hiện các giải pháp đưa các khu vực đã khai thác vượt ra ngoài phạm vi được phép khai thác về trạng thái an toàn.

Ngay sau khi bị UBND tỉnh Phú Thọ xử phạt, những tuần đầu tháng 12/2021, Công ty TNHH Tiến Nga vẫn tiếp tục tiến hành khai thác cát gần sát vào khu vực đất canh tác của người dân khu 14, xã Dân Quyền, khiến người dân nơi đây ngày đêm lo lắng, bất an và lập lán trại để canh gác, xua đuổi tàu cát.

Theo lãnh đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Tam Nông cho biết, Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Phòng Tài nguyên kiểm tra sự việc và sẽ thông tin sau.

Đức Sơn - Tuấn Minh