Vaccine - ‘chìa khóa’ chấm dứt đại dịch

Đức Trân 28/12/2021 07:05

Covid-19 không phải là đại dịch cuối cùng mà nhân loại phải đối mặt, tuy nhiên nó đã làm lộ rõ vấn đề nhức nhối mang tính toàn cầu là sự bất bình đẳng trong tiếp cận chẩn đoán, vaccine và điều trị. Hơn bao giờ hết, với tầm quan trọng của mình, chia sẻ vaccine sẽ giúp cứu sống nhiều người và giúp phục hồi các nền kinh tế trên thế giới.

Đó là những điều được nhấn mạnh tại Lễ mít tinh kỷ niệm Ngày Quốc tế Phòng chống dịch bệnh 27/12 do Bộ Y tế tổ chức với chủ đề: “Chia sẻ vaccine, cứu sống mạng người, phục hồi kinh tế”.

Chiến dịch tiêm vaccine thần tốc của Việt Nam

Đáp ứng với tình hình dịch tại Việt Nam, ngay từ thời gian đầu, cùng với những nỗ lực vượt bậc trong kiểm soát dịch bệnh, Chính phủ và Bộ Y tế đã tích thực hiện tiếp cận các nguồn vaccine phòng Covid-19 từ sớm qua nhiều phương thức khác nhau như tham gia Chương trình COVAX Facility, đàm phán song phương với các nhà sản xuất, ngoại giao vaccine với các tổ chức quốc tế và chính phủ nhiều nước.

Thông tin về tình hình tiêm chủng tại nước ta, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn cho biết, đến ngày 24/12/2021 cả nước đã tiêm được gần 144 triệu liều vaccine trong tổng số hơn 166 triệu liều vaccine đã phân bổ. Tỷ lệ bao phủ ít nhất 1 liều vaccine là 79% và tỷ lệ bao phủ đủ vaccine liều cơ bản là 66% tổng dân số Việt Nam. Đến nay tỷ lệ này đã vượt mức mục tiêu mà Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đề ra đến hết năm 2021, 40% dân số của mỗi quốc gia được tiêm vaccine phòng Covid-19

Đối với nhóm người từ 18 tuổi trở lên, tỷ lệ bao phủ ít nhất 1 liều vaccine là 98% và tỷ lệ tiêm đủ liều cơ bản là 86%. Từ tháng 11/2021 các tỉnh, thành phố đã bắt đầu triển khai tiêm vaccine cho trẻ em từ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi.

“Với tiến độ tiêm chủng hiện nay, đến hết tháng 12 năm 2021, toàn quốc sẽ đảm bảo bao phủ mũi 1 cho dân số từ 18 tuổi trở lên và cơ bản bao phủ mũi 2 (khoảng 90%), đồng thời cũng sẽ bao phủ cơ bản đủ liều cơ bản cho trẻ em từ 12 tuổi theo đúng chỉ đạo của Chính phủ” - Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn khẳng định

Ông Sơn cũng nhận định, với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, sự nỗ lực của các địa phương, đơn vị trong công tác phòng chống dịch Covid-19, tốc độ tiêm chủng cũng như tỷ lệ bao phủ vaccine của Việt Nam đã đạt tới mức độ cao trong khu vực và trên thế giới. Nhờ đó Việt Nam có thêm nhiều cơ hội để thành công trong công tác ngoại giao vaccine và tiếp cận được nhiều vaccine hơn so với số đã được cam kết từ đầu năm 2021. Đây là kết quả rất quan trọng trong công tác bảo vệ sức khỏe nhân dân và góp phần tạo điều kiện thuận lợi để từng bước đưa đất nước trở lại trạng thái bình thường mới.

Tiêm vaccine cho học sinh. Ảnh: Viết Chung.

Cách đây hơn một năm, do quan ngại sâu sắc trước tác động tàn phá của các bệnh truyền nhiễm và dịch bệnh lớn, đặc biệt là trước tình hình đại dịch Covid-19 lan rộng khắp thế giới, với những thành tựu đạt được trong vai trò Chủ tịch ASEAN năm 2020, Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020-2021 và là một thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế, Việt Nam đã khởi xướng đề xuất Đại hội đồng Liên hợp quốc thông qua một Nghị quyết về việc thành lập Ngày Quốc tế Phòng chống dịch bệnh 27/12. Ở thời điểm đó, sáng kiến này đã nhận được sự ủng hộ và hưởng ứng rộng rãi của cộng đồng quốc tế, có tới 112 quốc gia đồng bảo trợ Nghị quyết.

Chia sẻ vaccine để cộng đồng được an toàn

Tại buổi lễ, đại diện của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Việt Nam chia sẻ, trong 1 năm qua, hơn 8,6 tỷ liều vaccine đã được sử dụng. Để tạo điều kiện tiếp cận công bằng với vaccine, COVAX đã vận chuyển hơn 800 triệu liều đến 144 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó có hơn 46 triệu liều đã đến Việt Nam - đây là một thành công chưa từng có trong lịch sử.

TS Kidong Park, Trưởng đại diện WHO tại Việt Nam cho biết: Vaccine phòng Covid-19 là một thành công chưa từng có trong cuộc chiến phòng chống đại dịch khi thế giới có vaccine an toàn và hiệu quả được phát triển trong vòng một năm. Ông Park cũng nêu rõ: Sự xuất hiện của biến chủng Omicron được quan tâm nhấn mạnh nhu cầu sống còn về việc tiếp cận công bằng và rộng rãi với vaccine để chấm dứt đại dịch.

“Mặc dù chúng ta có thể không diệt trừ được virus và khó có thể dự đoán được các kịch bản về đột biến của virus trong tương lai. Nhưng giờ đây chúng tôi biết cách cứu sống tính mạng con người bằng tất cả các công cụ mà có tác dụng và giải quyết các tác động xấu đến kinh tế và xã hội. Chúng ta nên tiếp tục bảo vệ nhóm dân số dễ bị tổn thương, người già và những người mắc bệnh nền. Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy những người này có thể không được bảo vệ đầy đủ khỏi loạt tiêm chủng ban đầu” - TS Kidong Park nhấn mạnh.

Tuy nhiên, tình trạng bất bình đẳng về vaccine toàn cầu vẫn tồn tại và đang là mối quan tâm ngày càng tăng. Cho đến nay, chỉ có dưới 5% dân số ở các nước thu nhập thấp đã được hoàn thành đợt tiêm chủng chính.

Các chuyên gia dự báo, Covid-19 sẽ tiếp tục lây truyền trong một thời gian nữa và kịch bản về các đột biến của nó là rất khó để đoán trước trong tương lai, rất có thể sẽ không hoàn toàn tiêu diệt được virus này. Nhưng thế giới đã tìm ra cách cứu sống người dân bằng vaccine và giải quyết các tác động xấu đến kinh tế và xã hội.

“Đoàn kết và phối hợp là rất quan trọng, trong và giữa các quốc gia; không ai an toàn trừ khi tất cả chúng ta đều an toàn” - đại diện WHO cho biết.

TS Kidong Park, Trưởng Đại diện Tổ chức Y tế Thế giới tại Việt Nam: Đoàn kết và phối hợp để thế giới cùng an toàn

Chúng tôi vô cùng ấn tượng với việc Việt Nam có thể bảo đảm hơn 160 triệu liều vaccine và cung cấp hơn 140 triệu liều vaccine cho người dân đủ điều kiện trong một thời gian ngắn như vậy.

Ở thời điểm hiện tại, khi Việt Nam đặt mục tiêu phục hồi nền kinh tế và chuyển sang thích ứng an toàn và linh hoạt với Covid-19, điều quan trọng là phải tiếp tục tích cực bảo vệ sức khỏe cộng đồng thông qua tiêm chủng cùng với các biện pháp xã hội và chăm sóc lâm sàng.

Trong suốt công việc này, khoa học phải là kim chỉ nam. Bên cạnh đó, đoàn kết và phối hợp là rất quan trọng, trong và giữa các quốc gia; không ai an toàn trừ khi tất cả chúng ta đều an toàn.

Tổ chức Y tế Thế giới và Liên hợp quốc tại Việt Nam cam kết mạnh mẽ hỗ trợ Chính phủ Việt Nam tăng cường khả năng sẵn sàng phòng, chống dịch bệnh như một phần quan trọng trong công việc rộng lớn hơn của chúng tôi nhằm xây dựng một thế giới khỏe mạnh hơn và đạt được các mục tiêu Phát triển bền vững.

Ông Phạm Quang Hiệu, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao: Không để ai bị bỏ lại phía sau

Nhờ sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, công tác ngoại giao vaccine đã đạt kết quả rất quan trọng, đóng góp tích cực vào việc thực hiện mục tiêu vừa bảo vệ tối đa sức khỏe, tính mạng nhân dân, vừa khôi phục, phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an sinh chuyển hướng chiến lược phòng, chống dịch sang “thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19 như Nghị quyết 128 ngày 11/10/2021 của Chính phủ.

Trong thời gian tới, Bộ Ngoại giao sẽ tiếp tục nỗ lực tối đa để đồng hành với ngành y tế Việt Nam trong phòng ngừa, chuẩn bị sẵn sàng và hợp tác nhằm ứng phó với các dịch bệnh. Đặc biệt, trước tình hình dịch bệnh vẫn diễn biến hết sức phức tạp, Bộ Ngoại giao sẽ tiếp tục chủ trì, phối hợp với các Ban, Bộ, ngành liên quan triển khai hiệu quả công tác ngoại giao vaccine.

Bên cạnh đó, triển khai đường lối đối ngoại đa dạng hóa, đa phương hóa, chủ trương đẩy mạnh và nâng tầm đối ngoại đa phương, Bộ Ngoại giao sẽ phối hợp với ngành y tế và các cơ quan liên quan tham gia đóng góp vào các nỗ lực chung toàn cầu, thúc đẩy hợp tác và đoàn kết quốc tế nhằm phòng ngừa, chuẩn bị sẵn sàng ứng phó với các dịch bệnh, trong đó có thúc đẩy tiếp cận công bằng vaccine và điều trị Covid-19, cùng nhau chấm dứt đại dịch và xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn cho mỗi quốc gia và mỗi người dân, không để ai bị bỏ lại phía sau.

N.Toàn (ghi)

Đức Trân