Giải tỏa ùn tắc ở cửa khẩu phía Bắc: Cần đẩy mạnh vận tải bằng đường sắt qua biên giới
Theo ghi nhận, không chỉ hàng hoá qua lại biên giới mà hàng đi châu Âu bằng đường sắt cũng có nhiều ưu thế so với đường biển như thời gian ngắn hơn đường biển, chi phí thấp hơn 50%.
Ngày 29/12, tại cuộc họp với Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (VNR) và các đơn vị liên quan nhằm tìm giải pháp tháo gỡ khó khăn vận tải hàng đường sắt, góp phần giải tỏa ách tắc vận tải cửa khẩu đường bộ, nhất là các cửa khẩu đường bộ khu vực phía Bắc, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải (GTVT) Nguyễn Văn Thể cho hay, hiện nay các cửa khẩu đường bộ đang ách tắc, trong khi hàng hóa qua các ga đường sắt biên giới vẫn thông suốt cho thấy thuận lợi của vận tải đường sắt. Theo ghi nhận, không chỉ hàng hoá qua lại biên giới mà hàng đi châu Âu bằng đường sắt cũng có nhiều ưu thế so với đường biển như thời gian ngắn hơn đường biển, chi phí thấp hơn 50%.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho rằng, phải có giải pháp tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy vận tải hàng hóa từ phía Nam, cũng như hàng xuất đi châu Âu bằng đường sắt. Đây là cơ hội mở ra cho vận tải đường sắt. Vì vậy, phải khẩn trương tạo điều kiện thuận lợi để VNR đổi mới, phát triển bền vững. Bộ trưởng đồng thời giao VNR sau Tết Dương lịch 2022, trong vòng 2 tuần, có báo cáo đề xuất các giải pháp, cơ chế cụ thể, báo cáo Bộ GTVT để trên cơ sở đó Bộ xem xét tháo gỡ những việc thuộc thẩm quyền giải quyết của Bộ. Những vấn đề cần tháo gỡ từ các bộ, ngành, Bộ GTVT sẽ báo cáo Chính phủ, làm việc với các bộ, ngành để đồng hành giải quyết.
Đối với vận tải nội địa, Bộ trưởng Bộ GTVT gợi ý VNR phải rà soát, xác định trong số 298 ga hiện hữu, nếu ga nào còn quỹ đất hoặc có thể mở rộng, nâng cấp kho bãi thành điểm tập kết hàng hóa bằng đường bộ thì cần làm ngay. Từ đó, vận chuyển bằng tàu và đề xuất cơ chế đầu tư. Đặc biệt, các đơn vị trong ngành cần nghiên cứu thúc đẩy kết nối hạ tầng đường sắt kết nối với Lào, Trung Quốc, nhất là đường sắt kết nối Lào với tuyến đường sắt Bắc - Nam hiện có để đẩy mạnh khai thác hàng quá cảnh từ Lào sang.
Tại cuộc họp, Tổng giám đốc VNR Đặng Sỹ Mạnh thông tin, năm 2021 vận tải hàng hóa liên vận quốc tế tăng 34% chỉ tiêu tấn xếp so với cùng kỳ. Trong đó, hàng hóa qua ga Đồng Đăng tăng 82%. Đặc biệt, trong quý IV/2021, hàng hóa xuất nhập khẩu qua đường sắt tăng mạnh so với cùng kỳ, ga Đồng Đăng tăng 117% lượt toa xe qua lại. Tuy nhiên, thời điểm này đã có hiện tượng ùn tắc tại cửa khẩu các ga và các ga sâu trong nội địa của cả hai nước. Các ga trên tuyến Bắc - Nam hạ tầng kho, bãi, đường bộ vào ga cũng xuống cấp, năng lực rất hạn chế; không đáp ứng được yêu cầu đầu tư thiết bị bốc xếp, xe container tải trọng lớn ra, gây nhiều khó khăn. Để tháo gỡ các khó khăn này, VNR đề xuất cần chuẩn bị hạ tầng, tăng năng lực xếp dỡ các bãi hàng tại các ga như: Kép, Đông Anh, Yên Viên để nâng năng lực sức chứa hàng hóa, container nhằm giải tỏa ách tắc cho các ga Đồng Đăng, Lào Cai.
VNR cũng kiến nghị Bộ GTVT báo cáo Chính phủ để làm việc với phía Trung Quốc cho phép hoạt động kiểm dịch tại ga Bằng Tường để tiếp nhận hàng nông sản, hoa quả từ Việt Nam sang bằng đường sắt.