Giải mã mật thư của sát nhân khét tiếng nhất mọi thời đại Zodiac

Vào những năm 1960-1970, địa hạt Bắc California xuất hiện một gã đồ tể reo rắc nỗi kinh hoàng cho toàn thể dân cư. Cứ sau mỗi vụ giết người, hắn lại gửi một bức thư bí ẩn không địa chỉ đến các tòa soạn, tuyên bố là hung thủ và ký tên “Zodiac” - Cung Hoàng Đạo.

Điều gây khó hiểu trong những bức thư của hắn là chúng đều chứa các thông điệp được mã hóa, khiến lực lượng cảnh sát và giới chuyên gia gặp rất nhiều khó khăn trong công tác giải mã. Bởi vậy mà đến nay, thân phận thật sự của tên sát nhân khét tiếng nhất thế kỷ vẫn chưa được tìm ra.

Những lá thư khủng bố đầy bí ẩn

Cuối thập niên 1960, Zodiac Killer đã sát hại ít nhất 5 người ở California. Sau những màn thảm sát, hung thủ gửi đến các tòa soạn những bức thư được viết bằng mật mã, trong đó các chữ cái được thay thế bằng biểu tượng hoặc chữ số khác nhau.

3 lá thư đầu tiên được gửi tới 3 tòa soạn tại Bay Area, mỗi lá bao gồm các phần khác nhau của mật mã. Các tòa soạn buộc phải đăng tải chúng, bởi Zodiac dọa rằng hắn sẽ tiếp tục giết người nếu không làm theo lời hắn. Một trong những mật mã - cũng là bản đơn giản nhất - được giải mật bởi Donald Gene và Bettye June Hardern vào 1 tuần sau ngày 8/8/1969. Nội dung như sau:

“Ta thích giết người vì điều đó còn thú vị hơn bất cứ trò săn giết động vật hoang dã tại cấm địa nào, bởi con người mới là sinh vật nguy hiểm nhất nên xuống tay với chúng cho ta cảm giác sung sướng hơn cả ngủ với phụ nữ, và nhất là khi chết đi ta sẽ được tái sinh trên thiên đường, còn những kẻ đã mất mạng dưới tay ta sẽ trở thành nô lệ. Ta sẽ không cho các ngươi biết ta là ai bởi các ngươi sẽ cố truy đuổi ta hoặc ngăn tao săn đuổi thêm nô lệ cho thế giới bên kia ebeorietemethhpiti (mã hóa chưa được giải)”.

Một bức thư thực sự có quá nhiều lỗi chính tả và ngữ pháp, khiến nhiều người cảm thấy trớ trêu khi hắn có thể nghĩ ra một bản mật mã khiến FBI cũng phải gặp khó khăn. Và quả thực, những mật mã sau đó cần phải đến cuối năm 2020 mới có thể giải được, với sự nỗ lực trong nhiều năm của các chuyên gia giải mã.

Và mới đây, Fayçal Ziraoui tin rằng ông đã giải mã được 2 bản mật mã cuối cùng của Zodiac - danh tính của tên sát nhân, chỉ trong vòng 2 tuần.

Ẩn số đã có lời giải đáp

Vấn đề nan giải nhất của bản mật mã cuối cùng là độ dài của nó. Mật mã mang số hiệu Z13 chỉ có 13 ký tự, nên phải mất rất nhiều công sức để xác định rõ ràng ý nghĩa của nó. Đây cũng là điều khiến nhiều chuyên gia phải nản lòng, một phần vì độ khó nhằn, phần khác vì thông điệp bên trong: Nó sẽ tiết lộ tên của Zodiac Killer.

Bản giải mật mới cho thấy các mật mã cuối cùng không có chìa khóa riêng, mà phải dùng chìa khóa của các mật mã trước. Ziraoui cho biết chìa khóa ông sử dụng là Z340 - được giải từ tháng 12/2020.

Theo Ziraoui, bản mật mã này đã không được giải đúng lúc, nghĩa là tên sát thủ không cần phải tạo ra bản mới. Khi áp dụng Z340 vào Z32, ông nhận ra có những chuỗi ký tự trông gần giống chữ cái, với một biểu tượng trông giống như phương hướng - nghĩa là phù hợp với việc nội dung của nó ám chỉ địa điểm.

Ngoài ra, ông có thấy một chuỗi ký tự bao gồm 'I D O B L A' - có thể sắp xếp lại thành “diablo” - là tên ngọn núi Diablo ở California. Ziraoui cũng tin rằng bản mật mã có tiết lộ tọa độ ở hướng Bắc.

Vào thập niên 1970 thì với 3 ký tự, bạn có thể định vị một địa điểm chính xác ở phạm vi 100m. Với 4 ký tự thì sẽ là 10m - ngang ngửa với độ chính xác của GPS ngày nay. Bằng cách sử dụng một chiếc chìa khóa cũ, Ziraoui đoán rằng bản mật mã sẽ tiết lộ được 2 con số cuối cùng, xác định được kinh độ và vĩ độ với mỗi chỉ số có 2 ký tự. Ông đoán rằng vĩ độ sẽ loanh quanh ở 44, và kinh độ là 60 - vì sẽ gần với núi Diablo.

Vẫn dùng chìa khóa Z340 kèm theo việc chuyển đổi số thành chữ cái, Ziraoui tìm ra một tọa độ mà ông tin rằng đó là hồ Tahoe - nơi Donna Lass, một trong những nạn nhân của Zodiac đã mất tích.

Ziraoui cho rằng đây có thể là nơi Zodiac thực hiện một vụ giết người. Và nếu như giải mã này là đúng, đây có thể là chìa khóa cho đoạn mã Z13 - thứ có khả năng tiết lộ tên của kẻ sát nhân khét tiếng này.

Ziraoui lại áp dụng chìa khóa của mật mã Z340 vào Z13. Với các ký tự trông giống như cung Hoàng Đạo, ông chuyển nó thành dạng số trong Dương lịch. Các ký tự còn lại cũng được chuyển theo dạng số (A=1, B=2...). Kết quả, ông có một chuỗi 13 số: “4851414541545”.

Những con số 1, 4, 5 lặp lại liên tục, nó khiến ông nghĩ đến bảng chữ cái Trifid - một trong những chìa khóa giải mật phổ biến nhất, ra đời vào năm 1902. Với bảng này, con số trên sẽ phải chia một lần nữa cho 3. Sau đó, ông phải tính hiệu giữa các con số, cho đến khi còn lại một chuỗi 12 số. D

Dựa trên bảng Trifid, nó ra kết quả: “434 333 113 411”, dịch ra thành “K A Y R'” Đây là một phát hiện vô cùng quan trọng, vì nghi phạm lớn nhất của vụ án là Lawrence “Kane” Kaye, một cựu binh từ Thế chiến II chuyển đến California, sau đó gây ra nhiều vụ phạm pháp khác nhau.

Kane đã ở cùng một khu vực với sát nhân Zodiac khi hắn hoạt động, ở tuổi 45 khi các vụ giết người diễn ra với tần suất cao nhất.

Năm 1965, Kane bị tổn thương não, khiến bản thân mất đi khả năng kiểm soát tâm trạng. Ngoài ra, hắn cũng được xác nhận là người quấy rối Darlene Ferrin (một nạn nhân của Zodiac) tại một nhà hàng.

Kathleen Johns thì từng trốn chạy khỏi một kẻ “có khả năng” là Zodiac Killer, và cô cũng xác nhận rằng Kane “có khả năng” là kẻ tấn công. Một cảnh sát về hưu cũng cho rằng tên của Kane từng xuất hiện trong vài bản mật mã của tên sát thủ. Nhưng điều này không có nghĩa vụ án đã kết thúc.

Trên thực tế, phản ứng với bản giải mã của Ziraoui là khá phức tạp với cộng đồng khoa học. Như Emmanuel Thomé - chuyên gia giải mã từ Viện nghiên cứu Khoa học kỹ thuật số cho rằng đây là hướng giải mã mà cảnh sát cần phải nghiêm túc tìm hiểu, trong khi số khác lại nghĩ nó chỉ đơn giản là giả thuyết, chưa mang tính khẳng định. Ziraoui cũng đã gửi bản giải mã đến cho FBI.

Trên thực tế thì gần đây, FBI đã xác định mật mã Z340 đã được giải, nên có lẽ là không lâu nữa sẽ đến lượt Z13 mà thôi.

Minh Tuấn (THEO IFLSCIENCE, SFCHRONICLE)