Giám sát, phản biện hiệu quả, thực chất
Trong năm 2021, MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội đã chủ động điều chỉnh hình thức, phương thức, thời gian thực hiện các nội dung giám sát, phản biện xã hội phù hợp với tình hình, bảo đảm chất lượng, mục đích, yêu cầu đặt ra. Kết quả, đã có 11/13 nội dung giám sát được MTTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội tổ chức thực hiện.
Nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát, phản biện xã hội
Báo cáo kết quả thực hiện công tác giám sát và phản biện xã hội năm 2021 của Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam nêu rõ, mặc dù đại dịch Covid -19 diễn biến phức tạp, ảnh hưởng đến việc triển khai thực hiện kế hoạch giám sát và phản biện xã hội năm 2021, nhưng Mặt trận và các tổ chức chính trị xã hội các cấp đã chủ động, sáng tạo, khắc phục khó khăn thực hiện cơ bản các nội dung theo nhiệm vụ được phân công và những nhiệm vụ phát sinh. Hoạt động giám sát và phản biện xã hội của Mặt trận đã nhận được sự quan tâm chỉ đạo của cấp uỷ, sự phối hợp của các cơ quan, tổ chức, chính quyền các cấp.
Trong năm 2021, MTTQ Việt Nam đã chủ động phối hợp với các tổ chức chính trị - xã hội triển khai có hiệu quả công tác giám sát bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026.
Qua kiểm tra, giám sát, đã phát hiện những khó khăn, vướng mắc trong thực hiện nhiệm vụ bầu cử của một số địa phương, có ý kiến đề nghị chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương triển khai công tác bầu cử đảm bảo công tác bầu cử được được tiến hành nghiêm túc, tiết kiệm, hiệu quả, đúng quy định pháp luật và tiến độ đề ra.
Cùng với đó, việc triển khai giám sát một số chuyên đề được hướng dẫn triển khai thống nhất trong toàn hệ thống Mặt trận từ Trung ương đến cơ sở, mang lại những kết quả đáng ghi nhận như giám sát việc thực hiện công tác tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo của Chủ tịch UBND các cấp đã chỉ ra thiếu sót của một số lãnh đạo địa phương trong thực hiện quy định về tiếp công dân định kỳ; giám sát cán bộ và công tác cán bộ đã có kiến nghị về tiêu chuẩn bổ nhiệm cán bộ của địa phương; Giám sát Luật đất đai đã chỉ ra những bất cập và kiến nghị cơ quan chức năng rà soát, sửa đổi những quy định có liên quan trực tiếp đến quyền lợi của nhân dân.
Tổng hợp báo cáo của Ủy ban MTTQ Việt Nam 63/63 tỉnh, thành phố, trong năm qua đã tổ chức 22.559 cuộc giám sát, trong đó Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp tỉnh chủ trì giám sát 475 cuộc, cấp huyện giám sát 3.500 cuộc, cấp xã giám sát 18.584 cuộc; tổng số hoạt động giám sát do Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp tham gia phối hợp với các cơ quan hữu quan là 29.526 cuộc.
Trong hoạt động phản biện xã hội, Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp cũng đã tổ chức 4.819 cuộc phản biện xã hội, trong đó cấp tỉnh, chủ trì phản biện xã hội được 162 cuộc; cấp huyện, chủ trì phản biện xã hội được 696 cuộc; cấp xã, chủ trì phản biện xã hội được 3.961 cuộc.
Theo Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam, sau giám sát và phản biện xã hội, các ý kiến, kiến nghị của Mặt trận được kịp thời gửi đến các cơ quan có thẩm quyền đề nghị khắc phục những hạn chế, bất cập, rà soát chính sách, pháp luật phù hợp, đáp ứng với tình hình, góp phần giữ ổn định và phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương, cơ sở.
Nắm bắt tình hình nhân dân, thực hiện giám sát từ sớm, từ xa
Trong năm 2022, Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam đặt ra yêu cầu công tác giám sát và phản biện xã hội cần có sự đổi mới theo hướng chủ động, thực chất, hình thức phù hợp, đáp ứng tình hình thực tế.
Cùng với đó, MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội tiếp tục đẩy mạnh công tác nắm bắt, tập hợp đầy đủ ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân để lựa chọn nội dung giám sát, thực hiện giám sát từ sớm, từ xa, giám sát đột xuất những vấn đề nổi cộm, bức xúc.
Theo kế hoạch, MTTQ Việt Nam tập trung trung giám sát một số nội dung như: Giám sát việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt, cán bộ đảng viên; Giám sát việc thực hiện chính sách hỗ trợ người lao động và sử dụng lao động gặp khó khăn do đại dịch Covid-19; Giám sát việc giải quyết một số vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp, kéo dài; Giám sát việc thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia phát triển kinh tế- xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi; Giám sát việc thực hiện công tác thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế...
Cũng trong năm 2022, các tổ chức chính trị - xã hội sẽ tập trung giám sát một số nội dung như: Giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật và quản lý nhà nước về bảo hiểm xã hội, về an toàn, vệ sinh lao động, về quản lý, xử lý chất thải công nghiệp và việc thực hiện Quy chế dân chủ nơi làm việc trong doanh nghiệp; giám sát việc quản lý sử dụng đất trồng lúa, chính sách tích tụ, tập trung đất đai cho sản xuất nông nghiệp; Giám sát việc thực hiện Nghị quyết 25-NQ/TW ngày 25/7/2008 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X về "Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa"; giám sát việc thực hiện các quy định của Luật hỗ trợ Doanh nghiệp nhỏ và vừa về hỗ trợ đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa do phụ nữ làm chủ…
Ban Thường trực UBTƯ MTTQ Việt Nam cũng cho biết, trong trường hợp cần thiết có thể bổ sung mới nội dung thực hiện giám sát khi phát sinh vụ việc, vấn đề nổi cộm, được dư luận quan tâm, liên quan đến quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, đoàn viên, hội viên theo quy định của Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các văn bản có liên quan
Đối với hoạt động phản biện xã hội, MTTQ Việt Nam cũng rà soát những nội dung, lĩnh vực mà cử tri, nhân dân quan tâm, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của người dân để tập trung thực hiện. Trong năm, MTTQ Việt Nam sẽ phản biện xã hội vào một số dự thảo văn bản pháp luật như: Dự án Luật Đất đai (sửa đổi); Dự án Luật Thanh tra (sửa đổi); Dự án Luật thực hiện dân chủ ở cơ sở…
Các tổ chức chính trị - xã hội tập trung phản biện những Dự thảo liên quan đến tổ chức mình như: Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi); Dự thảo Luật Hợp tác xã (sửa đổi); Dự thảo Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi); Dự thảo Luật Công nghiệp Quốc phòng; Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) ...