Núi lửa Tonga phun trào, loạt quốc gia phát cảnh báo sóng thần
Rạng sáng ngày 16/1, vụ phun trào núi lửa ngoài vùng biển Thái Bình Dương đã gây nên đợt lụt nặng tại quốc đảo Tonga, khiến giới chức của loạt quốc gia “có nguy cơ" phải kích hoạt cảnh báo sóng thần.
Các lệnh báo động và khuyến cáo sóng thần được một loạt nước ở hai bờ Thái Bình Dương áp dụng không lâu sau khi núi lửa Hunga Tonga-Hunga Ha'apai, nằm ngoài khơi đảo quốc Tonga, phun trào dữ dội và gây ra sóng thần cao khoảng 1,2 m ở đảo chính Tongatapu.
Loạt clip được được đăng tải trên mạng xã hội sau vụ phun trào cho thấy, người dân tháo chạy đến vùng đất cao hơn khi từng đợt sóng cao tới 1m càn quét các khu vực ven biển và tràn sâu hơn vào đất liền trong khi bầu trời tối dần do lớp tro bụi núi lửa bao phủ.
Một đoạn clip được quay từ mái của một tòa nhà trên bờ biển cho thấy, những ngọn sóng lớn liên tiếp “công phá" những bức tường ven biển. Một video khác được quay từ cao ủy New Zealand ở Nuku'alofa, nơi mọi người đang nơi trú ẩn, cho thấy khu vực trung tâm thành phố Patangata đã bị nhấn chìm hoàn toàn trong biển nước, bao gồm Cung điện Hoàng gia và ngân hàng lớn nhất của Tonga.
Chính phủ Canada đã áp dụng khuyến cáo sóng thần cho bang British Columbia. Chính phủ Nhật Bản cũng nhanh chóng áp dụng cảnh báo sóng thần cho hai chuỗi đảo Amami và Tokara ở phía đông nam, cùng khuyến cáo cấp độ thấp hơn cho người dân ở toàn bộ bờ đông.
Trong một thông báo ngắn, quan chức của cơ quan khí tượng Nhật thúc giục người dân không đến gần biển cho đến khi dỡ bỏ cảnh báo sóng thần. Đây là lần đầu tiên Nhật Bản cảnh báo sóng thần trong hơn 5 năm qua đối với khu vực cụ thể.
Cục Khí tượng Australia cho biết núi lửa phun trào đã gây ra đợt sóng thần cao 1,2m. Cơ quan này cho biết sẽ tiếp tục theo dõi tình hình nhưng chưa phát cảnh báo sóng thần đối với vùng lục địa, các đảo và lãnh thổ của xứ chuột túi.
Tại New Zealand, cơ quan quản lý tình trạng khẩn cấp đã phát đi khuyến cáo về sóng thần ở khu vực bờ biển phía bắc và phía đông nước này, dự báo những dòng nước biển lớn và bất thường sẽ xuất hiện.
Núi lửa Hunga Tonga-Hunga Ha'apai phun trào đã tạo nên một cột khói bụi cao 20km, ảnh hưởng cả một khu vực có bán kính 260km, ảnh hưởng đến cả Mỹ. Cơ quan khí tượng quốc gia Mỹ cho biết sóng thần sẽ xuất hiện ở Oregon và bờ biển phía nam Washington.
Sóng lớn đã xuất hiện ở Alaska và Hawaii. Ở khu vực vịnh San Francisco ở phía bắc bang California, người dân ở một số khu vực của thành phố Berkeley và Albany đã được yêu cầu sơ tán.
Núi lửa, Hunga Tonga-Hunga Ha'apai, cao 1.800 m và rộng 20 km, cách thủ đô Nuku'alofa của Tonga 65 km về phía Bắc. US Storm Watch cho biết, đây là một trong những vụ phun trào dữ dội nhất từng được chụp trên vệ tinh, trong khi Cơ quan địa chất Tonga cho biết khói và tro bụi từ vụ phun trào đã bay cao 20 km lên bầu trời.