Lý do thật của việc Mỹ không đưa quân đến Ukraine?
Việc bố trí quân đội tại Ukraine, quốc gia không phải là thành viên của NATO, là ranh giới mà Mỹ và các đồng minh phương Tây khác không sẵn sàng vượt qua.
“Chiến dịch quân sự đặc biệt” của Nga nhằm vào Ukraine đã bước sang ngày thứ 5 và đã vấp phải sự lên án từ nhiều cường quốc phương Tây. Các biện pháp trừng phạt đối với Nga và viện trợ cho Ukraine được đưa ra từ nhiều hướng. Tuy nhiên, việc bố trí quân đội tại Ukraine, quốc gia không phải là thành viên của NATO, là ranh giới mà Mỹ và các đồng minh phương Tây khác không sẵn sàng vượt qua.
Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc Linda Thomas-Greenfield nhắc lại, chính quyền của Tổng thống Biden đã nói rõ rằng, quân đội Mỹ sẽ không đặt chân lên đất nước Ukraine. “Chúng tôi sẽ không để quân đội Mỹ gặp nguy hiểm”, bà Thomas-Greenfield nói.
Tuy nhiên, những yếu tố nào khác thực sự đang ngăn cản quân đội Mỹ tới Ukraine?
Tránh một cuộc chiến tranh thế giới?
Mặc dù Mỹ lên án hành động của Nga mọi lúc mọi nơi, nhưng Tổng thống Joe Biden đã dành thời gian rất lâu để nói rõ rằng, các lực lượng Mỹ sẽ không tiến vào Ukraine và giao tranh trực tiếp với Nga.
Tại sao vậy? Như Tổng thống Biden đã từng nói với NBC News vào đầu tháng này: "Sẽ là một cuộc chiến tranh thế giới khi người Mỹ và Nga bắt đầu bắn nhau. Nói cách khác, việc Mỹ tham gia vào cuộc xung đột có khả năng dẫn đến một cuộc chiến tranh toàn cầu”.
Trung tướng đã nghỉ hưu Mark Hertling, một nhà phân tích quân sự và an ninh quốc gia cho biết: "Chìa khóa của ngoại giao là hạn chế khả năng xảy ra chiến tranh. Dù “chiến dịch quân sự đặc biệt” của Nga tại Ukraine hiện rất căng thẳng, nhưng nó vẫn là một cuộc xung đột trong khu vực".
"Nếu NATO hoặc Mỹ cử binh sĩ đến Ukraine để giúp họ (Ukraine-ND) chống lại người Nga, động lực sẽ chuyển sang một cuộc xung đột đa quốc gia với những tác động tiềm tàng trên toàn cầu do liên quan đến kho vũ khí hạt nhân của cả Mỹ và Nga. Vì vậy, Mỹ, NATO và một số quốc gia khác trên thế giới đang cố gắng tác động đến Ukraine bằng cách cung cấp các hình thức hỗ trợ khác", Trung tướng Hertling nói.
Quân đội Mỹ ở châu Âu có nhiệm vụ gì?
Mỹ đã triển khai hàng nghìn binh sĩ khắp châu Âu, cả trước và trong khi Nga mở “chiến dịch quân sự đặc biệt” tại Ukraine.
Theo CNN, hơn 4.000 binh sĩ Quân đội Mỹ đã tạm thời được triển khai đến châu Âu sẽ được kéo dài thời gian thực hiện nhiệm vụ - rất có thể trong vài tuần - như một phần trong nỗ lực của Mỹ nhằm trấn an các đồng minh Đông Âu trong thời gian cuộc khủng hoảng hiện tại.
“Tuy nhiên, những binh sĩ đó không có mặt ở châu Âu để chiến đấu với người Nga. Các lực lượng Mỹ không và sẽ không tham gia vào một cuộc xung đột với Nga ở Ukraine", Tổng thống Biden khẳng định từ Nhà Trắng hôm 24/2.
Thay vào đó, quân đội Mỹ có nhiệm vụ bảo vệ "các đồng minh NATO và trấn an các đồng minh ở phía Đông. Như tôi đã nói rõ, Mỹ sẽ bảo vệ từng tấc đất trên lãnh thổ NATO bằng toàn bộ sức mạnh của mình", Tổng thống Biden nói thêm.
Liệu kịch bản Mỹ giao chiến trực tiếp với Nga không có diễn ra?
Ukraine có biên giới với các nước thành viên NATO là Ba Lan, Slovakia, Hungary và Romania. Nếu Nga đe dọa một trong những nước này, Mỹ cùng với Pháp, Đức, Anh và phần còn lại của liên minh NATO gồm 30 thành viên sẽ phải đáp trả theo Điều 5 của Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương.
Điều 5 đảm bảo rằng, các nguồn lực của toàn liên minh có thể được sử dụng để bảo vệ bất kỳ quốc gia thành viên nào.
Lần đầu tiên và duy nhất nó được sử dụng là sau cuộc tấn công khủng bố ngày 11/9/2001 nhằm vào Mỹ. Kết quả là các đồng minh NATO đã tham gia cuộc chiến tranh tại Afghanistan.
Liệu quân đội Mỹ có giúp tạo vùng cấm bay ở Ukraine?
Bà Thomas-Greenfield cho biết, Mỹ sẽ không đưa các phi công của mình lên trời để tạo vùng cấm bay ở Ukraine.
Bà nói rằng, quan điểm của chính quyền Tổng thống Biden là giữ các lực lượng Mỹ ở bên ngoài Ukraine, điều này đồng nghĩa với việc "chúng tôi sẽ không đưa lính Mỹ lên không trung, nhưng chúng tôi sẽ làm việc với người Ukraine để giúp họ có khả năng tự vệ".
Trong khi một số quan chức Ukraine kêu gọi các nước NATO "đóng cửa bầu trời" đối với Ukraine, việc thiết lập vùng cấm bay sẽ khiến Mỹ can dự trực tiếp với quân đội Nga mà Nhà Trắng đã tuyên bố rõ ràng là họ không muốn làm điều này.
Mỹ đang giúp Ukraine như thế nào?
Ngày 27/2, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết, ông đã thực hiện sự ủy quyền của Tổng thống, chi nhiều triệu USD làm khoản hỗ trợ quân sự mới của Mỹ cho Ukraine.
"Hôm nay, theo sự ủy quyền của Tổng thống, tôi đã thực hiện một giao dịch rút tiền lớn chưa từng có lên tới 350 triệu USD để hỗ trợ ngay lập tức cho quốc phòng Ukraine", ông Blinken cho biết trong một tuyên bố.
Ngoài ra, ngày 28/2, Ngoại trưởng Blinken cũng thông báo rằng, Mỹ đang gửi gần 54 triệu USD viện trợ nhân đạo cho Ukraine nhằm hỗ trợ những người bị ảnh hưởng bởi xung đột.
Mỹ đã trừng phạt Nga như thế nào?
Mỹ và các nước phương Tây đã áp đặt nhiều vòng trừng phạt đối với Nga, nhằm vào các lĩnh vực ngân hàng, hàng không vũ trụ và công nghệ của nước này.
Các biện pháp trừng phạt này bao gồm: Đóng băng tài khoản đối với các ngân hàng lớn nhất; Hạn chế về nợ và vốn chủ sở hữu đối với các công ty khai thác, vận tải và hậu cần quan trọng của Nga - Một nỗ lực quy mô lớn nhằm ngăn chặn quyền truy cập vào công nghệ quan trọng đối với các lĩnh vực công nghiệp và quân sự chủ chốt của Nga.
Trước đó, ngày 26/2, Mỹ cùng với Liên minh châu Âu, Vương quốc Anh và Canada tuyên bố sẽ áp đặt các biện pháp trừng phạt trực tiếp lên Tổng thống Nga Vladimir Putin và Ngoại trưởng Sergey Lavrov.
Ngày 27/2, Mỹ và Ủy ban châu Âu cùng với Pháp, Đức, Ý, Vương quốc Anh và Canada, đã thông báo rằng, họ sẽ trục xuất một số ngân hàng của Nga khỏi SWIFT, mạng lưới bảo mật cao kết nối hàng nghìn tổ chức tài chính trên khắp thế giới.
Dư luận Mỹ “ngồi” ở đâu?
Theo các cuộc thăm dò được thực hiện trước “chiến dịch quân sự đặc biệt” của Nga, người Mỹ đang cảnh giác với sự can thiệp của Mỹ vào cuộc xung đột Nga-Ukraine.
Trong một cuộc thăm dò của AP-NORC, chỉ 26% người Mỹ tin rằng Mỹ nên đóng một vai trò quan trọng trong tình hình giữa Nga và Ukraine. Khoảng 52% cho rằng, Mỹ nên đóng một vai trò nhỏ và 20% khác cho rằng, Mỹ không nên đóng vai trò gì cả.
Một phần ba đảng viên Dân chủ (32%) và 22% đảng viên đảng Cộng hòa muốn Mỹ đóng một vai trò quan trọng. Những người độc lập rất có thể muốn, Mỹ không nên đóng vai trò gì; 32% cảm thấy như vậy, so với 22% ở đảng viên Cộng hòa và 14% ở đảng viên Dân chủ.
Bước tiếp theo là gì?
Theo bà Thomas-Greenfield, không có gì phải bàn cãi về việc Mỹ sẽ nhắm mục tiêu vào lĩnh vực năng lượng của Nga với các lệnh trừng phạt, điều mà cho đến nay vẫn chưa xảy ra.
Các quan chức Mỹ và châu Âu đã thảo luận về việc nhắm mục tiêu vào Ngân hàng Trung ương Nga bằng các biện pháp trừng phạt, một bước đi chưa có tiền lệ đối với một nền kinh tế tầm cỡ như Nga.
Bà Thomas-Greenfield không đưa ra thời gian chính xác cho việc này, nhưng cho rằng: "Điều này sẽ xảy ra rất nhanh".
Dự báo, quy mô của các biện pháp trừng phạt đối với Ngân hàng Trung ương của Nga vẫn đang được thảo luận và thậm chí có thể còn nặng nề hơn những gì các quan chức đã thông báo.