Bí ẩn đằng sau các băng đảng ma túy và sự biến mất của gần 100 nghìn người tại Mexico
Đối với các nhà điều tra, những dấu chân bị bỏng còn dính một ít sợi vải chính là dấu vết duy nhất còn sót lại của những người mất tích bí ẩn tại “địa điểm thủ tiêu” của các băng đảng ma túy Mexico.
Mọi người tiếp tục biến mất, những thi thể tiếp tục được tìm thấy
Có tổng cộng bao nhiêu người đã biến mất tại “địa điểm thủ tiêu” của băng đảng ma túy ở ngoại ô thành phố Nuevo Laredo? Sau 6 tháng điều tra, các nhân viên pháp y vẫn chưa thể đưa ra một con số ước tính.
Trong một căn phòng nhỏ ở Nuevo Laredo, những mảnh xương cùng hài cốt của những nạn nhân bị thiêu cháy được nén chặt sâu gần 1 mét. Thậm chí, nhiều mảnh xương vẫn nằm rải rác khắp vùng sa mạc Mexico rộng 23 km vuông.
Mỗi ngày, các chuyên gia sẽ đặt những thứ họ tìm thấy được - từ xương người, cúc áo, khuyên tai, quần áo vụn - vào những túi giấy có dán nội dung: “Khu E, Điểm 53, Góc phần tư I. Các mảnh xương tiếp xúc với lửa”.
Chúng thường được đưa đến phòng thí nghiệm pháp y ở thủ phủ Ciudad Victoria, nơi những chiếc túi giấy sẽ chờ đến lượt phía sau túi của nhiều người khác. Và những câu trả lời sẽ phải đợi rất lâu để được tìm ra; chỉ đơn giản vì không có đủ manh mối trong khi lại có quá nhiều mảnh xương, quá nhiều người mất tích và quá nhiều người chết.
Tại thành phố Nuevo Laredo, đáp án ít ỏi của các cuộc điều tra về gần 100.000 vụ mất tích ở Mexico là điều hiển nhiên. Có tới 52.000 người vô danh trong các nhà xác và nghĩa trang, không kể đến những nơi hài cốt đã cháy thành tro và chỉ có thể xác định bằng trọng lượng.
Ông Oswaldo Salinas, Trưởng nhóm nhận dạng của Tổng chưởng lý bang Tamaulipas, cho biết: “Khi chúng tôi chưa thể giải quyết xong một trường hợp, 10 trường hợp khác đã lại xuất hiện”. Không có chút tiến triển nào trong việc đưa người có tội ra trước công lý.
Theo dữ liệu gần đây từ cơ quan Kiểm toán liên bang của Mexico, trong số hơn 1.600 cuộc điều tra về các vụ mất tích do văn phòng Tổng chưởng lý dẫn dầu, không có trường hợp nào được đưa ra tòa án xét xử trong năm 2020.
Hiện trường ở Nuevo Laredo
Khi ông Jorge Macías, người đứng đầu Ủy ban tìm kiếm bang Tamaulipas, cùng nhóm điều tra lần đầu tiên đến hiện trường tại khu vực ngoại ô Nuevo Laredo, họ đã phải dọn sạch bụi cây và nhặt xác người trong hơn 90 mét vuông chỉ để đến được ngôi nhà mà không khiến bằng chứng bị tiêu hủy.
Ở đó, họ đã tìm thấy một cái thùng bị vứt trong máng, xẻng cùng một chiếc rìu có vết máu. Tiếng súng vang phía xa.
Gần 6 tháng sau, vẫn còn hơn 30.000 mét vuông tại khu vực hiện trường cần được kiểm tra và lập danh mục.
Ngôi nhà tại hiện trường đã được dọn sạch cho đến thời điểm hiện tại, nhưng bốn gian phòng cháy đen dùng để thiêu cháy các nạn nhân vẫn được giữ nguyên. Trong phòng tắm, các chuyên gia đã mất đến ba tuần để khai quật cẩn thận những khối hài cốt, bê tông và lốp xe nóng chảy từ dưới lòng đất. Những vết dầu mỡ loang lổ trên tường.
Ông Macías đã tìm thấy ngôi nhà hiện trường tại Nuevo Laredo vào tháng 8/2021 khi đang tìm kiếm hơn 70 người đã mất tích trong nửa đầu năm, dọc theo một đoạn đường cao tốc nối hai thành phố Monterrey và Nuevo Laredo, con đường thương mại nhộn nhịp nhất với Mỹ.
Khu vực này được biết đến là cột mốc số 26, một điểm dừng trên đường cao tốc và là lối vào vô hình dẫn đến vương quốc của băng đảng tội phạm phía đông bắc Mexico, một nhóm nhỏ thuộc băng đảng ma túy khét tiếng Los Zetas.
Có những cửa hàng nhỏ với đồ ăn và cà phê, những người đàn ông thường sẽ bán xăng và ma túy lấy trộm được tại đây.
Hầu hết những người biến mất tại khu vực này đều là tài xế xe tải hoặc xe taxi, nhưng cũng đã có ít nhất một gia đình và nhiều công dân Mỹ khác nhau đã biến mất. Có khoảng chục nạn nhân đã được tìm thấy còn sống sót.
Cuộc chiến với những băng đảng ma túy
Tháng 7/2021, bà Karla Quintana, người đứng đầu Ủy ban Tìm kiếm Quốc gia, cho biết những vụ mất tích dường như liên quan đến tranh chấp giữa băng đảng ma túy 'Cartel Thế hệ mới Jalisco' (CJNG), vốn đang cố gắng xâm nhập vào khu vực này và băng đảng cũ muốn ngăn chặn họ ở phía đông bắc.
Không rõ các nạn nhân là người buôn lậu ma túy hay dân thường, liệu một số người bị bắt cóc nhầm hay mục đích đơn giản chỉ là khủng bố.
Những vụ án mất tích ở Mexico bắt đầu bùng nổ vào năm 2006 khi chính phủ quốc gia này tuyên chiến với các băng đảng ma túy. Trong nhiều năm, chính phủ đã buộc phải nhìn theo hướng khác khi tình trạng bạo lực ngày càng gia tăng và gia đình của các nạn nhân bất đắc dĩ trở thành thám tử điều tra.
Tổng số người mất tích chính thức là 98.356. Đứng trước con số này, thách thức của Mexico vẫn chưa có hồi kết khi chính quyền và các gia đình nạn nhân vẫn đang tìm kiếm những người mất tích từ những năm 1960 cho đến tận ngày nay.
Có lẽ “địa điểm thủ tiêu” lớn nhất là tại một khu vực biên giới khác gần cửa sông Rio Grande, được gọi là “ngục tối”, nằm phía trong lãnh thổ do băng đảng vùng Vịnh kiểm soát. Ký ức về khu vực đó vẫn làm Macías day dứt.
Lần đầu tiên đặt chăn đến, ông đã ngay lập tức nhìn thấy những mảnh xương chậu, hộp sọ, xương đùi và mọi thứ chỉ đơn giản là nằm rải rác ở đó. Các nhà chức trách đã thu hồi được gần 500 kg xương người tại địa điểm này cho đến nay.
Theo Cơ quan pháp y của bang Tamaulipas, khoảng 15 “địa điểm thủ tiêu” đã được tìm thấy cùng nhiều khu chôn cất. Năm 2010, những ngôi mộ chứa 191 thi thể đã được tìm thấy dọc theo một trong những con đường di cư chính qua bang Tamaulipas đến biên giới.
Năm 2014, 43 học sinh đã mất tích ở bang Guerrero, miền nam Mexico. Chỉ có ba nạn nhân được xác định danh tính từ các mảnh xương cháy.
Mất tích được coi là một tội ác hoàn hảo vì khi không có xác, sẽ không có tội. Và các băng đảng tội phạm là chuyên gia trong việc đảm bảo rằng sẽ không có xác.
Ông Macías nói: “Nếu một nhóm tội phạm có toàn quyền kiểm soát một khu vực nào đó, chúng sẽ có thể đốt xác một cách công khai. Đối với những khu vực không phải địa bàn và khói có thể dễ dàng bị phát hiện, chúng sẽ đào mộ và chôn cất nạn nhân”.
Năm 2009, ở phía biên giới, một thành viên của băng đảng ma túy Tijuana thú nhận đã “nấu” khoảng 300 nạn nhân trong dung dịch kiềm ăn da. 8 năm sau, một báo cáo từ trung tâm điều tra của một trường đại học công chỉ ra, nhà tù ở thành phố biên giới Piedras Negras, thực chất là một trung tâm chỉ huy và lò thiêu của băng đảng ma túy khét tiếng Los Zetas.
Không một ai có thể ước tính cần bao nhiêu tiền hoặc mất bao nhiêu năm để tìm ra câu trả lời hoặc đơn giản là những kết quả đáng kể trong nỗ lực của Mexico nhằm xác định vị trí và danh tính của những người đã biến mất.
Một nỗ lực giải án tương tự được thực hiện trên đảo Síp đã mất tới 10 năm, chỉ để xác định danh tính của 200 người đã biến mất trong cuộc xung đột giữa Hy Lạp và Thổ Nhĩ Kỳ nửa cuối thế kỷ trước. Và con số ở Mexico là 100.000 người.
“Vụ án này chính là một con quái vật khổng lồ”, ông Macías nói.
