Khát vọng 'thành phố lễ hội'
Những hình ảnh đẹp của Đền Hùng đã được quảng bá ngày càng rộng rãi trên các chuyến bay trong nước và quốc tế. Ông Nguyễn Đắc Thủy - Giám đốc Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tỉnh Phú Thọ cho biết như vậy trong cuộc trò chuyện với phóng viên Báo Đại Đoàn Kết.
PV: Quốc giỗ Hùng Vương 2022, ngoài phần lễ được tiến hành theo nghi thức trang trọng, thành kính và rất chuẩn mực như hàng năm, tổ chức năm nay mang điểm nhấn vào nội dung, chủ đề gì, thưa ông?
Ông NGUYỄN ĐẮC THỦY: Giỗ Tổ Hùng Vương năm Nhâm Dần 2022 được tổ chức ở quy mô cấp tỉnh với chủ đề “Linh thiêng nguồn cội, đất Tổ Hùng Vương”. Các hoạt động tổ chức gắn với kỷ niệm 10 năm UNESCO công nhận “Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ” là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, nhằm phát huy tinh thần yêu nước và sức mạnh đại đoàn kết dân tộc. Sự kiện lớn và rất đặc biệt này lấy người dân làm trung tâm, tạo điều kiện cho các địa phương và nhân dân cả nước trực tiếp tổ chức các hoạt động hướng về cội nguồn, tri ân công đức Tổ tiên. Chương trình sẽ có cả màn bắn pháo hoa nghệ thuật tầm cao vào lúc 21h30 tối mùng 10 tháng 3 (âm lịch) tại Hồ công viên Văn Lang và cả một chương trình nghệ thuật hoành tráng phục vụ đồng bào về dự Giỗ Tổ. Đây cũng là điểm nhấn kỷ niệm 10 năm UNESCO công nhận “Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ” là di sản của nhân loại.
Tỉnh khuyến cáo du khách hành hương thực hiện 5K để phòng, chống dịch Covid-19. Vậy để Phú Thọ tự tin tổ chức một lễ hội lớn nhất cả nước, những căn cứ, kinh nghiệm và đảm bảo thực tiễn nào để tỉnh mạnh dạn quyết định mở hội năm nay?
- Tính đến thời điểm hiện tại, Phú Thọ đạt tỷ lệ 99% người đủ 18 tuổi trở lên đã được tiêm đủ 2 mũi vaccine, hơn 61% tiêm mũi bổ sung, và số ca mắc mới đang giảm từng ngày. Thời gian qua, người bệnh nặng nhập viện tỷ lệ thấp; F0 không có triệu chứng đang điều trị tại nhà và ở mức độ nhẹ là gần 100%, ngoài ra các cơ sở y tế không bị quá tải. Phú Thọ đã có kịch bản, phương án phòng, chống dịch trong tình hình mới.
Lễ và hội năm nay, Ban tổ chức điều chỉnh số người tham gia phù hợp với từng nội dung nhằm đảm bảo công tác phòng, chống dịch bệnh, đồng thời có các hình thức tuyên truyền phù hợp đến bà con nhân dân địa phương và du khách hành hương thực hiện tốt 5K.
Phú Thọ tin tưởng Lễ Giỗ Tổ Hùng Vương 2022 sẽ được tổ chức đảm bảo trang nghiêm, trọng thể, văn minh, tiết kiệm, huy động cao nhất các nguồn lực xã hội hóa, đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và các biện pháp an toàn phòng, chống dịch bệnh.
Ông có thể cho biết hiện trong quần thể Đền Hùng, hạng mục, công trình nào cần được nâng cấp, mở rộng hơn nữa để ngày càng xứng tầm với một Khu di tích lịch sử đặc biệt quốc gia?
- Quần thể Khu di tích lịch sử Đền Hùng đã được Thủ tướng Chính phủ Quyết định điều chỉnh cục bộ phân khu chức năng của quy hoạch bảo tồn và phát huy giá trị, theo đó sẽ được nâng cấp, mở rộng một số công trình, hạng mục như xây dựng các công trình văn hóa gắn với thời Hùng Vương, xen ghép các điểm kinh doanh, dịch vụ văn hóa phục vụ cho việc bảo tồn và phát huy di sản, cải tạo nâng cấp hạ tầng, kiến trúc cảnh quan Khu đài tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ, có cả hạng mục phục vụ giáo dục quốc phòng kết hợp với du lịch trải nghiệm, tôn tạo bãi đỗ xe lớn, nâng cấp Bảo tàng Hùng Vương...
Việt Trì đã trở thành thành phố du lịch cội nguồn, lễ hội, tâm linh nhưng còn nhiều hạn chế về tiềm năng đáp ứng vui chơi, giải trí và cần một quy hoạch đầu tư xây dựng dài hơi và cụ thể để nâng tầm diện mạo, ông nghĩ sao về vấn đề này?
- Phú Thọ đã đưa ra các mục tiêu, định hướng, nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu phát triển TP Việt Trì trở thành thành phố lễ hội về với cội nguồn dân tộc giai đoạn 2021-2025, tầm nhìn đến năm 2030. Quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội của thành phố đảm bảo mở rộng không gian chung, gắn với phát triển không gian thành phố lễ hội. Đất Tổ đã và đang xây dựng các thiết chế văn hóa tạo cảnh quan thành phố “sáng, xanh, sạch, đẹp”, thu hút đầu tư dịch vụ du lịch, nghỉ dưỡng kết hợp với thể thao, sinh thái chất lượng cao. Dịp Quốc giỗ này chúng tôi đã khởi công xây dựng Nhà văn hóa nghệ thuật với quy mô kiến trúc hiện đại đáp ứng nhu cầu biểu diễn nghệ thuật chuyên nghiệp phục vụ đồng bào cả nước về thăm, đồng thời là điểm nhấn về kiến trúc cảnh quan thành phố.
Nhiều giá trị văn hóa truyền thống, các điển tích lịch sử, các trò chơi dân gian có ý nghĩa giáo dục và nghệ thuật cao được tái hiện. Ngoài ra còn có lễ hội văn hóa dân gian đường phố, hội thi bơi chải... Hàng loạt di tích lịch sử, kiến trúc nghệ thuật, danh lam thắng cảnh trên địa bàn TP Việt Trì được phục hồi, trong đó chú trọng đến các nghi lễ, lễ hội truyền thống.
Chúng tôi đã hình thành các điểm du lịch, các tour du lịch gắn kết với các tour tuyến du lịch của vùng. Các khách sạn, nhà hàng hoạt động theo hướng chuyên nghiệp, bài bản hơn. Đặc biệt, phát triển các sản phẩm du lịch độc đáo gắn với giá trị văn hóa vùng đất Tổ, như du lịch cộng đồng, nghỉ dưỡng, hội thảo, ẩm thực truyền thống, văn hóa dân gian,... Các hoạt động du lịch hợp tác du lịch 8 tỉnh Tây Bắc với thành phố Hồ Chí Minh tạo thông điệp ấn tượng, mạnh mẽ “Phú Thọ - Việt Trì một điểm đến hấp dẫn, thân thiện, chất lượng và an toàn”.
10 năm di sản đối với Hát Xoan và Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương, người dân đã được hưởng lợi từ di sản này như thế nào, thưa ông?
- Phú Thọ đã tích cực thực hiện các hoạt động nhằm bảo vệ và phát huy giá trị 2 di sản tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương và Hát Xoan Phú Thọ gắn với phát triển kinh tế - xã hội và phát triển bền vững tỉnh Phú Thọ, đồng thời đã tuyên truyền vận động, phát huy vai trò của cộng đồng địa phương trong hoạt động bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa gắn với phát triển du lịch.
Tín ngưỡ̃ng thờ cúng Hùng Vương và Hát Xoan đã được khai thác, phát triển trở thành các sản phẩm du lịch đặc trưng của Đất Tổ. Khu du lịch quốc gia Đền Hùng và điểm du lịch văn hóa cộng đồng Hùng Lô (có ngôi đình lớn và đẹp nhất cả nước, di tích Miếu Lãi Lèn, và hệ thống các di tích lịch sử văn hóa trên địa bàn tỉnh... là những địa điểm rất đặc sắc, ấn tượng với du khách.
Phú Thọ đã ưu tiên tập trung nguồn lực nâng cấp hạ tầng giao thông, cải tạo, tu bổ các di tích, tổ chức các hoạt động văn hóa lễ hội hiệu quả, an toàn, đổi mới, hấp dẫn. Về an ninh trật tự thì chúng tôi có kinh nghiệm nhiều năm tổ chức lễ hội Đền Hùng với biển người đổ về, vẫn đảm bảo tạo sự hài lòng cho du khách, khẳng định thương hiệu sản phẩm du lịch văn hóa tâm linh rất an toàn của Đất Tổ.
Việc quảng bá hình ảnh đất Tổ đã thực sự chất lượng để tác động và tạo sức sống cho du lịch cội nguồn?
- Quảng bá hình ảnh giá trị văn hóa vùng Đất Tổ luôn được tỉnh Phú Thọ coi là nhiệm vụ quan trọng và chỉ đạo thực hiện thường xuyên. Các cơ quan báo chí đã hỗ trợ chúng tôi điều này rất ấn tượng, đặc biệt trong dịp Giỗ Tổ Hùng Vương. Phú Thọ phát sóng chương trình truyền hình nghệ thuật khai hội Đền Hùng, trình diễn, diễn xướng dân gian, Lễ dâng hương tưởng niệm các Vua Hùng vào ngày mùng 10/3 âm lịch. Bằng nhiều hình thức tuyên truyền như đặt tấm lớn pano, băng rôn, phát sóng lên truyền hình trung ương, làm lan tỏa giá trị di sản đến đông đảo công chúng trong nước và quốc tế.
Mới đây, Phú Thọ đã ký kết chương trình hợp tác toàn diện giai đoạn 2022-2026 với Vietnam Airline nhằm quảng bá hình ảnh giá trị văn hóa của Đất Tổ, đặc biệt là 2 di sản văn hóa, và những thắng cảnh, tiềm năng lợi thế của tỉnh đến với du khách trong và ngoài nước. Trên các chuyến bay trong nước và quốc tế, hình ảnh Phú Thọ gắn với thiên nhiên, văn hóa, con người đang cất cánh lên những tầng không và vươn đi xa hơn.
Trân trọng cảm ơn ông!