Minh bạch đấu giá biển số ô tô
Bộ Công an đang lấy ý kiến nhân dân đối với dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm cấp quyền lựa chọn sử dụng biển số ô tô thông qua đấu giá. Theo đó sẽ thí điểm việc cấp quyền lựa chọn theo nhu cầu sử dụng biển số ô tô thông qua đấu giá, bao gồm: Giá khởi điểm của biển số đưa ra đấu giá; trường hợp bán cho người duy nhất tham gia đấu giá; quyền và nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức, cá nhân trúng đấu giá; sử dụng nguồn thu từ đấu giá biển số.
Biển số được lựa chọn đấu giá là biển số ô tô nền màu trắng, chữ và số màu đen trong kho biển số chưa được đăng ký mà cơ quan đăng ký dự kiến cấp mới theo từng tháng, quý, 6 tháng hoặc 1 năm. Dự thảo đề xuất Công an tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tổ chức đấu giá biển số theo phân cấp đăng ký quản lý phương tiện. Số tiền thu được từ đấu giá biển số sau khi trừ các khoản chi phí tổ chức đấu giá theo quy định, sẽ phân chia nguồn thu theo tỷ lệ 70% nộp vào ngân sách Trung ương, 30% phân bổ cho ngân sách địa phương.
Đây có thể coi là một tiến bộ nữa trong việc cải cách thủ tục hành chính, quản lý hành chính tiếp sau Thông tư 15/2022 của Bộ Công an trao quyền cho Công an cấp xã đăng ký, cấp biển số mô tô, xe gắn máy, xe máy điện cho cá nhân, tổ chức. Thực hiện từ ngày 21/5/2022.
Trên thực tế, việc săn lùng để được sở hữu “biển số đẹp” với ô tô và cả xe gắn máy đã diễn ra từ lâu. Để có một biển số xe đẹp, không ít người đã bỏ ra một khoản tiền lớn. Nhiều người tin vào phong thủy cho rằng biển số xe đẹp là “nhất tứ quý, nhì đồng hoa”. Số đẹp là phải có âm dương, có lộc, có phát. Người ta thích biển số đẹp vì cho rằng nó không chỉ “độc, lạ” mà còn thể hiện vị thế và đẳng cấp xã hội. Đối với giới làm ăn buôn bán, biển số đẹp là biển số có cặp đôi 68, 86 hoặc 66, 88 vì những cặp đôi số này có số 6 đọc theo âm Hán - Việt là “lục” trùng với âm “lộc” và số 8 có âm đọc là “bát” trùng với “phát” sẽ giúp cho công việc kinh doanh thuận lợi, phát đạt.
Những người săn biển số đẹp còn cho rằng đầu bảng vẫn là số tứ quý (kiểu 1111). Số 1 là tượng trưng cho đỉnh cao tối thượng, độc nhất không ai sánh bằng. Biển tứ quý 6666 thì số 6 là gấp đôi của số 3 và như thế là điềm lành thuận lợi. Hay biển tứ quý 9 (9999) với quan niệm số 9 là số to nhất nên sẽ mang đến hạnh phúc an lành và thuận lợi...
Cũng không biết điều đó thực hư ra sao nhưng người ta vẫn săn lùng; không chỉ ở Việt Nam mà các nước châu Á, đến cả châu Âu, châu Mỹ cũng như vậy. Chính vì thế, từ lâu nhiều nước đã tổ chức đấu giá “biển số đẹp”, nhằm thu tiền cho công quỹ. Và cũng chính nhờ chính quyền (hoặc đơn vị được quyền cấp biển số) đấu giá công khai nên đã không còn nạn cá nhân móc ngoặc “chạy” biển số đẹp.
Với Việt Nam, việc đấu giá biển số đẹp cũng đã được nêu ra từ lâu, tới nay ít ra cũng đã gần 30 năm, và cũng đã qua 6 lần đề xuất (lần gần đây nhất là cuối năm 2021). Năm 1993, lần đầu tiên Cục Cảnh sát giao thông (Bộ Công an) đề xuất đấu giá biển số xe. Được biết, nguyên nhân chính khiến việc đề xuất nhiều lần nhưng chưa thể thực hiện là do Luật Giao thông đường bộ có hiệu lực từ 2008 cấm việc mua bán biển số; cùng đó là vướng Luật Đấu giá tài sản. Muốn “vượt qua rào cản pháp lý” để đấu giá biển số xe thì phải sửa luật, hoặc Quốc hội sẽ quyết định và đưa ra nghị quyết thì mới có thể triển khai.
Vấn đề tiếp theo người dân quan tâm là người trúng đấu giá có được quyền mua bán, chuyển nhượng biển số xe hay không?
Nhiều ý kiến cho rằng phải coi biển số trúng đấu giá là một tài sản, người bỏ tiền ra tham gia đấu giá (nếu trúng) sẽ có quyền sở hữu đi kèm với mua bán và chuyển nhượng. Nếu được thế thì giá trị biển số sẽ tăng lên và việc đấu giá sẽ đạt hiệu quả hơn. Nói như ông Nguyễn Văn Quyền- Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam thì việc đấu giá biển số nên được thực hiện càng sớm càng tốt và biển số trúng đấu giá phải được xem là tài sản của chủ phương tiện và được quyền trao đổi, mua bán.
Tuy nhiên, quan trọng nhất vẫn là công khai, minh bạch khi đấu giá. Chặn cho được nạn “quân xanh”, “quân đỏ” thì việc đấu giá biển số xe cũng như những việc đấu giá khác mới thực sự lành mạnh.