Vì sao 'chợ trá hình' vẫn tồn tại?
Trước việc biến trung tâm thương mại thành chợ truyền thống của Công ty TNHH Phú Nhân Nghĩa, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã thanh tra toàn diện Dự án Khu dân cư Phú Nhân Nghĩa tại xã Kỳ Châu, huyện Kỳ Anh. Từ đây lộ ra hàng loạt sai phạm. Vấn đề ở chỗ, đến nay những sai phạm này chưa được khắc phục, trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân liên quan vẫn còn bỏ ngỏ.
Dự án trăm tỷ với nhiều sai phạm
Dự án Khu dân cư Phú Nhân Nghĩa được UBND tỉnh Hà Tĩnh chấp thuận chủ trương đầu tư tại Quyết định số 4252/QĐ-UBND ngày 4/11/2015. Mục tiêu quy hoạch dân cư, trung tâm thể dục thể thao, trường học mầm non và các khu chức năng khác.
Quy mô xây dựng khu dân cư đáp ứng chỗ ở từ 800 đến 1.000 người; diện tích 99.384m2, tổng mức đầu tư dự kiến 138 tỷ đồng. Thời gian hoạt động là 50 năm.
Cơ cấu sử dụng đất sau điều chỉnh chủ trương đầu tư, diện tích đất ở là 41.830m2 được chia thành 168 lô, trong đó đất ở liền kề 127 lô/26.336m2, đất khu biệt thự 41 lô/15.494m2; đất thương mại dịch vụ 6.771m2; đất giáo dục 6.741m2; đất thể dục thể thao 11.267m2; đất cây xanh 3.980m2; đất giao thông 28.909m2.
Điểm lại quá trình triển khai, chủ đầu tư dự án bị phản ứng gay gắt từ dư luận, nhất là gần 500 tiểu thương Chợ thị xã Kỳ Anh. Đặc biệt, nhận thấy có dấu hiệu sai phạm khi biến trung tâm thương mại dịch vụ thành chợ truyền thống, ngày 13/8/2019, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã ban hành Quyết định số 2719/QĐ-UBND về việc thanh tra toàn diện dự án này.
Tuy nhiên, trong thời gian đoàn công tác làm việc, Công ty TNHH Phú Nhân Nghĩa huy động lực lượng khẩn trương hoàn thiện các hạng mục để đưa vào sử dụng nhằm mục đích biến sai phạm thành “sự đã rồi”. Trước động thái đó, ngày 12/12/2019 UBND tỉnh có văn bản số 8268/UBND-XD1, đề nghị Công ty TNHH Phú Nhân Nghĩa tạm dừng các hoạt động liên quan đến hạng mục thương mại - dịch vụ của Dự án khu dân cư Phú Nhân Nghĩa và khu vực xung quanh để đảm bảo ổn định tình hình an ninh trật tự trên địa bàn.
Thế nhưng, chỉ 3 ngày sau (ngày 15/12/2019), bất chấp lệnh tạm dừng của UBND tỉnh, Công ty Phú Nhân Nghĩa tiến hành treo biển, tổ chức khai trương các quầy tại “chợ trá hình” để bán hàng.
Ngày 14/5/2020, UBND tỉnh có Kết luận Thanh tra số 170/KL-UBND chỉ ra hàng loạt sai phạm tại dự án này. Đáng chú ý, Công ty cam kết: “Chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính hợp pháp, chính xác, trung thực của hồ sơ và các văn bản gửi cơ quan nhà nước có thẩm quyền”; “Chấp hành nghiêm chỉnh các quy định của pháp luật Việt Nam và các quy định của Quyết định chủ trương đầu tư…”, nhưng Công ty đã lập và trình thẩm định thiết kế cơ sở và thiết kế bản vẽ thi công công trình “Trung tâm thương mại dịch vụ” không theo quy định tại Khoản 2, Điều 6, Quyết định số 1371 ngày 24/9/2004 của Bộ trưởng Bộ Thương mại để xác định quy mô đầu tư phù hợp.
Hơn nữa, Công ty TNHH Phú Nhân Nghĩa đã vi phạm hành vi bị nghiêm cấm quy định tại Khoản 11, Điều 12, Luật Xây dựng năm 2014 khi phân chia bên trong tầng 1 công trình “Trung tâm thương mại dịch vụ” thành 356 ki ốt bán hàng, làm thay đổi kết cấu không gian tầng 1 so với thiết kế bản vẽ thi công được thẩm định tại Văn bản số 489 ngày 7/9/2018 của Sở Xây dựng, làm cho công trình có kết cấu như “nhà chính của chợ” và tổ chức hoạt động như chợ.
Theo báo cáo của UBND huyện Kỳ Anh tại Văn bản số 01/BC-UBND ngày 7/1/2020, trên các lô quy hoạch đất ở liền kề khu vực trước công trình Trung tâm thương mại dịch vụ, chủ đầu tư đã để cho một số hộ dân xây dựng các nhà tạm để tổ chức kinh doanh như chợ, vi phạm quy hoạch đất ở, trật tự xây dựng và mục tiêu đầu tư khu dân cư của dự án được duyệt.
Sai phạm chưa được khắc phục
UBND tỉnh Hà Tĩnh yêu cầu, trong thời hạn 60 ngày, kể từ ngày ban hành Kết luận Thanh tra, Công ty TNHH Phú Nhân Nghĩa có trách nhiệm khôi phục lại kết cấu bên trong tầng 1 của công trình, hình thành lại đúng 38 khu vực kinh doanh theo thiết kế bản vẽ thi công đã được duyệt. Công ty dừng ngay các hoạt động kinh doanh tại công trình được gọi là “Trung tâm thương mại dịch vụ”, vì bên trong tầng 1 của công trình đã bị Công ty thay đổi kết cấu tương tự như “nhà chính của chợ” và tổ chức hoạt động như chợ - khác với thiết kế bản vẽ thi công và trái với mục tiêu dự án được duyệt.
Trong thời hạn 90 ngày, Công ty TNHH Phú Nhân Nghĩa phải tổ chức tháo dỡ các nhà tạm đã được các hộ dân xây dựng bên ngoài công trình “Trung tâm thương mại dịch vụ” để kinh doanh như chợ không đúng quy hoạch và mục tiêu của dự án đầu tư được duyệt.
“Trường hợp sau 60 ngày Công ty không thực hiện nghiêm túc nội dung trên, UBND tỉnh sẽ giao các cơ quan chức năng tham mưu thực hiện các biện pháp tiếp theo, theo quy định của pháp luật” - Kết luận Thanh tra 170 khẳng định.
Ngay tại Kết luận 170, UBND tỉnh Hà Tĩnh giao Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với các đơn vị, địa phương liên quan chủ động làm việc, yêu cầu, hướng dẫn Công ty TNHH Phú Nhân Nghĩa thực hiện việc khôi phục lại kết cấu bên trong tầng 1 của công trình được gọi là “Trung tâm thương mại dịch vụ” theo thiết kế bản vẽ thi công được duyệt.
Tuy nhiên hơn 7 tháng sau (cuối tháng 12/2020) chợ rau, cá mọc trái phép trên các lô quy hoạch đất ở liền kề mới được tháo dỡ. Những tưởng sai phạm này được khắc phục, nhưng chỉ 1 tuần sau, chợ rau, cá lại xuất hiện bên trong 2 dãy nhà 2 tầng được xây dựng như nhà ở liền kề.
Hiện nay, sau gần 2 năm kể từ khi Kết luận Thanh tra ban hành, “chợ trá hình” của Công ty TNHH Phú Nhân Nghĩa vẫn hoạt động như không hề có “lệnh bài” của UBND tỉnh Hà Tĩnh. Hàng trăm ki ốt bán thực phẩm, quần áo, đồ gia dụng… tại Trung tâm thương mại dịch vụ không những không được khôi phục mà đang buôn bán rầm rộ. “Tôi thuê ki ốt và bán ở đây hơn 2 năm rồi, kể từ khi chợ này hình thành thì chưa khi nào chúng tôi phải ngừng bán” - chủ ki ốt bán hải sản Hương Ngọc cho hay.
UBND tỉnh Hà Tĩnh yêu cầu UBND huyện Kỳ Anh chịu trách nhiệm phối hợp với Công ty TNHH Phú Nhân Nghĩa và các đơn vị liên quan xử lý thu hồi các giấy phép xây dựng đã cấp sai mục tiêu dự án. Tổ chức tháo dỡ các nhà tạm đã được các hộ dân xây dựng bên ngoài công trình “Trung tâm thương mại dịch vụ” để kinh doanh như chợ không đúng quy hoạch và mục tiêu của dự án đầu tư được duyệt. Trong thời hạn 90 ngày kể từ ngày ban hành Kết luận thanh tra này, việc tháo dỡ phải được thực hiện xong.
Trao đổi với PV về vấn đề này, ông Nguyễn Tiến Hùng - Chủ tịch UBND huyện Kỳ Anh cho biết: Kết luận Thanh tra yêu cầu như thế nào, chúng tôi sẽ xử lý như thế. Dự án Phú Nhân Nghĩa còn nhiều vấn đề bất cập, phức tạp, liên quan tiểu thương nên phải xem xét, xử lý thỏa đáng.
Trước hàng loạt sai phạm của Công ty TNHH Phú Nhân Nghĩa tại dự án khu dân cư Phú Nhân Nghĩa, dư luận đặt câu hỏi: Vì sao chủ đầu tư hết lần này đến lượt khác vi phạm pháp luật mà không bị xử lý? Đây là “vùng cấm” không thể đụng tới hay là sự “bất lực” của chính quyền Hà Tĩnh? Ai và thế lực nào đã bao che cho hàng loạt sai phạm này?