Bí ẩn phía sau những bức chạm khắc 1.000 năm tuổi của thổ dân châu Mỹ ở Alabama

Mai Nguyễn (Theo Insider) 09/05/2022 18:55

Được biết đến với tên gọi "glyphs", các tác phẩm chạm khắc độc đáo được điêu khắc trong lớp bùn mềm trên trần hang động có thể cung cấp những sự thật về truyền thống của các thổ dân bản địa phía đông nam nước Mỹ.

Một nghiên cứu khoa học mới đây đã phát hiện ra những hình vẽ ma quái khổng lồ được chạm khắc trên trần của một hang động Alabama hơn 1.000 năm trước.

Những hình vẽ, ba trong số đó có hình dạng giống người, là một trong những hình tượng chạm khắc lớn nhất từng được phát hiện ở Bắc Mỹ, một số hình dài gần 2 mét.

Những bức chạm khắc trên hang động ở Alabama. Ảnh: Insider.
Những bức chạm khắc trên hang động ở Alabama. Ảnh: Insider.

Được biết đến với tên gọi "glyphs", các tác phẩm chạm khắc độc đáo được điêu khắc trong lớp bùn mềm trên trần hang động có thể cung cấp những sự thật về truyền thống của các thổ dân bản địa phía đông nam nước Mỹ.

Nhà khảo cổ học Jan Simek cho biết: "Chúng tôi biết rằng thổ dân Mỹ bản địa trên một khu vực rộng lớn luôn có những ý tưởng nhất định đối với các khái niệm tôn giáo của họ. Họ tin vào một vũ trụ đa tầng".

Đồng thời nhấn mạnh: “Họ tin rằng luôn có những linh hồn tràn ngập thế giới tự nhiên, mặc dù con người sẽ không thể nhìn thấy chúng”.

Hình khắc cao gần 2 mét trông giống như đang cầm lục lạc trên tay. Ảnh: Insider.
Hình khắc cao gần 2 mét trông giống như đang cầm lục lạc trên tay. Ảnh: Insider.

Những con số vô hình được tiết lộ

Dự án đã được thực hiện trong nhiều thập kỷ bởi nhà khảo cổ học Jan Simek cùng các nhiếp ảnh gia Alvarez và Alan Cressler.

Mặc dù vậy, họ lại không thể ghi lại những tác phẩm nghệ thuật từ thời cổ xưa vì một rào cản tuy có vẻ đơn giản nhưng chứa đầy thử thách về mặt kỹ thuật: Trần hang động quá gần so với sàn nhà nên các tác giả không thể chụp được những bức ảnh chạm khắc đẹp.

Nhiếp ảnh gia Alvarez khi lần đầu tiên cố gắng ghi lại các nét chữ trong một nhiệm vụ của National Geographic vào năm 1999 đã từng nói: “Hình ảnh thực sự quá mờ nhạt để có thể sao chép lại!".

“Tôi cảm thấy như có những câu chuyện được định sẵn sẽ giao phó cho tôi”, Alvarez khẳng định. "Đó là động lực đằng sau tất cả những quyết định và kế hoạch khám phá”.

Một trong những tác giả nghiên cứu trong hang động. Ảnh: Insider.
Một trong những tác giả nghiên cứu trong hang động. Ảnh: Insider.

Cuối cùng, phép đo quang 3D công nghệ cao sẽ là chìa khóa giúp các nhà nghiên cứu chụp được các ‘glyph’. Nó có thể đọc sự thay đổi theo phút của ánh sáng giữa hai hình ảnh được chụp cách nhau vài inch để vẽ các mô hình 3D chính xác của các đối tượng.

Công việc kéo dài hàng tháng trời vẫn là một nhiệm vụ mệt mỏi để chụp hơn 16.000 bức ảnh trùng lặp, giúp hình dung ra toàn bộ trần hang động.

Nhiếp ảnh gia Alvarez cho biết: “Phải mất khá nhiều năm đầu gối của tôi sẽ mới có thể phục hồi được. Tôi chỉ quỳ và khom lưng hàng giờ đồng hồ, ngày này qua ngày khác”.

Cuối cùng, khi đã có thể hạ tầng hang xuống bằng công nghệ kỹ thuật số, lần đầu tiên các tác giả nhìn thấy những nét khắc hình người khổng lồ.

Hang động không tên thứ 19, Alabama. Ảnh: Insider.
Hang động không tên thứ 19, Alabama. Ảnh: Insider.

Giải mã câu chuyện cổ đại

Nhà khảo cổ học Simek nêu rõ, các nét điêu khắc này miêu tả những gì mà các nhà khảo cổ học gọi là ‘nhân loại’, những hình tượng có thể đại diện cho con người trong trang phục và mặt nạ hoặc linh hồn hình người.

Những nhân vật này có lẽ đã ăn sâu vào văn hóa của những người sống gần hang động để họ có thể hiểu họ là ai khi chỉ nhìn thấy một phần con người của chính họ.

Phong cách của các hình vẽ trong hang động Alabama gợi nhớ đến những hình vẽ ở miền trung tây và miền tây nước Mỹ. Chúng thường rất to lớn với đôi vai vuông vức, trông như ma quỷ, đội mũ trùm đầu và mặc quần áo chỉnh tề, đối diện trực tiếp với người xem. Điều đó cho thấy rằng những con số này đại diện cho cư dân của thế giới siêu nhiên, theo nhiều nghiên cứu.

Có thể nhìn thấy một ví dụ về các hình tượng con người tương tự được chạm khắc trong các hang động ở hẻm núi Barrier Canyon ở Utah.

Hình chạm khắc trên hang động tại Utah, Vườn quốc gia Canyonlands. Ảnh: Insider.
Hình chạm khắc trên hang động tại Utah, Vườn quốc gia Canyonlands. Ảnh: Insider.

Tuy nhiên, các tác giả nghiên cứu đã không thể liên kết các hình tại hang động Alabama với các nhân vật ‘dễ nhận biết’ được ghi lại trong các câu chuyện về người Mỹ bản địa ở phía đông nam nước Mỹ.

“Chúng đại diện rõ ràng cho một nhân vật hoặc một tập hợp các ký tự mà chúng tôi chưa từng thấy trước đây”, Simek nói.

Philip Carr, Giáo sư Nghiên cứu về người Mỹ bản địa và Nhân loại học tại Đại học Nam Alabama, người không tham gia vào nghiên cứu, đã khen ngợi công trình này.

Ông nhấn mạnh: “Công việc của các nhóm khảo cổ như này đã cung cấp những cái nhìn hiếm hoi về các hệ tư tưởng trong quá khứ khiến con người luôn muốn biết nhiều hơn về cuộc sống”.

"Những hình vẽ này liệu có liên quan đến thế giới ngầm không? Nếu vậy, mối quan hệ của những người đã lôi kéo họ với những sinh vật của thế giới ngầm đó là gì?"

Một hình không xác định được tạo bởi các đường xoáy. Ảnh: Insider.
Một hình không xác định được tạo bởi các đường xoáy. Ảnh: Insider.

Tìm lại cái cũ để tiếp cận cái mới

Con người biết rất ít về những người đã từng sống xung quanh những hang động đó cách đây 1.000 và 1.500 năm, được gọi là giai đoạn ‘Trung Mộc’.

Ông Simek cho biết: “Chúng tôi không có loại tài liệu về tác phẩm nghệ thuật mà chúng tôi có trong khoảng thời gian sau này. Chúng tôi biết bối cảnh khảo cổ học, nhưng ngay cả điều đó cũng tương đối khó tìm thấy vào thời điểm hiện tại”.

Những phát hiện này có liên quan đến các cộng đồng người Mỹ bản địa ngày nay, những cộng đồng coi những truyền thống này là một phần di sản của họ.

Một con rắn. Ảnh: Insider.
Một hình chạm khắc con rắn. Ảnh: Insider.

“Hậu duệ của họ là những người bản địa ở phía đông nam trong khu vực khi người châu Âu di cư đến, bao gồm người Cherokees, người Creeks, người Muscogee, Choctaw, Chickasaw”, ông nói thêm.

Những người này cùng nền văn hóa của họ rất rực rỡ và sống động. Người châu Âu đã cưỡng chế di chuyển họ ra khỏi Đông Nam, tới Oklahoma, và đến những khu vực không phải là quê hương của họ. Nhưng họ vẫn duy trì được sự kết nối của mình.

“Khảo cổ học không phải lúc nào cũng là về những người đã khuất”, Simek nói.

Mai Nguyễn (Theo Insider)