Covid-19 không chỉ gây tổn thương phổi

1. Khi đại dịch bùng phát, rõ ràng là một số bệnh nhân Covid -19 đã tiếp tục bị bệnh tật đeo bám với các triệu chứng kéo dài - một tình trạng được gọi là Covid -19 kéo dài. Các nhà nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng, những người từng nhập viện vì Covid-19 thường gặp các tổn thương ở các cơ quan nội tạng như tim và phổi..., 1/8 trong số đó được phát hiện là bị viêm tim.

Theo Giáo sư Colin Berry đến từ Đại học Glasgow của Vương quốc Anh, người đứng đầu nghiên cứu CISCO-19 (bệnh tim liên quan đến virus corona), hiện các nhà nghiên cứu đang theo dõi tiến trình của những bệnh nhân được điều trị Covid-9 tại bệnh viện và cho biết, họ đã tìm thấy bằng chứng cho thấy căn bệnh này có thể ảnh hưởng đến một loạt các cơ quan nội tạng. Hơn nữa, mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng đang diễn ra dường như có liên quan đến mức độ nghiêm trọng của người bị mắc Covid-19.

Giáo sư Berry cho biết thêm: “Nghiên cứu của chúng tôi cung cấp bằng chứng khách quan về những bất thường trong khoảng thời gian một đến hai tháng sau mắc Covid-19 và những phát hiện này gắn liền với các triệu chứng dai dẳng tại thời điểm đó và tình trạng sức khỏe trong một năm sau đó”.

Viết trên tạp chí Nature Medicine, các nhà nghiên cứu công bố cách họ theo dõi kết quả của 159 bệnh nhân từng nhập viện vì Covid-19 từ tháng 5/2020 đến tháng 3/2021. Nhóm nghiên cứu đã thực hiện một loạt các hình ảnh chụp cắt lớp và xét nghiệm máu vào 28-60 ngày sau khi bệnh nhân Covid-19 xuất viện. Các bệnh nhân cũng được yêu cầu hoàn thành bảng câu hỏi. Kết quả này được so sánh với kết quả từ nhóm đối chứng gồm 29 người có cùng độ tuổi, giới tính, dân tộc và các yếu tố nguy cơ tim mạch, nhưng không mắc Covid-19. Kết quả so với đối chứng những người đã từng nhập viện vì Covid-19 cho thấy một số bất thường về sức khỏe, trong đó có cả kết quả từ hình ảnh tim, phổi và thận.

Nhóm nghiên cứu nhận thấy, khoảng 13% (hoặc 1/8) số người nhập viện vì Covid-19 được các chuyên gia cho rằng rất có thể bị viêm cơ tim, hoặc viêm tim, so với chỉ một người tham gia đối chứng. Khả năng bị viêm cơ tim còn cao hơn ở những nhân viên y tế và những người bị chấn thương thận cấp tính.

Tiến sĩ Andrew Morrow, cũng từ Đại học Glasgow cho biết: “Những phát hiện này củng cố tầm quan trọng của cả chương trình vaccine và các phương pháp điều trị mới đã làm giảm đáng kể số ca bệnh Covid -19 nặng”.

Giám đốc Viện Tim, Phổi và Mạch thuộc Đại học Cincinnati (Mỹ) cho rằng, virus SARS-CoV-2 có thể di chuyển qua đường máu. Các protein virus có thể bám vào các tế bào trong đường hô hấp dưới, theo đó cũng có thể bám vào mô tim. Bên cạnh đó, phản ứng miễn dịch của cơ thể đối với virus xâm nhập cũng có thể làm tăng tình trạng viêm và số lượng mô tim bị tổn thương.

Tiến sĩ Betty Raman, một bác sĩ tim mạch tại Đại học Oxford cho biết, nghiên cứu đã cung cấp những hiểu biết quan trọng về sự phổ biến của bệnh viêm cơ tim và mối liên quan của nó với các triệu chứng Covid-19 kéo dài. Tuy nhiên, Tiến sĩ Raman lưu ý, sự xuất hiện của tình trạng viêm cơ tim dai dẳng không được đánh giá trong quá trình theo dõi sau đó, một số người tham gia đã được tiêm vaccine ngừa Covid-19 và các biến thể của virus SARS-CoV-2 liên quan không có khả năng là dòng Omicron phổ biến ngày nay.

Bà Raman nói: “Các ước tính hiện tại về bệnh viêm cơ tim sau khi mắc Covid-19 trong thời kỳ hậu vaccine có thể khác với nghiên cứu này, bởi nguy cơ nhập viện và bệnh nặng thấp hơn do sự khác biệt về các biến thể và tác dụng của vaccine”.

2. Một nghiên cứu dựa trên số liệu y tế của trên 153.000 người ở Mỹ, được công bố trên tạp chí Nature Medicine, cũng phát hiện rằng, nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch ngày càng tăng trong năm đầu tiên sau khi mắc Covid-19, ngay cả khi người bệnh chỉ có triệu chứng nhẹ.

Nghiên cứu còn cho thấy rằng ngay cả khi người mắc Covid-19 mà không phải nhập viện cũng có khả năng gặp các vấn đề về tim mạch cao hơn. Do đó, những bệnh nhân mắc Covid-19 thể nặng sẽ có những rủi ro cao hơn nữa.

Chủ tịch Hiệp hội Tim của Mỹ, ông Donald Lloyd-Jones cho biết: “Chúng tôi dự báo một làn sóng lớn về các sự cố tim mạch trong những năm tới, có thể xuất phát trực tiếp hoặc gián tiếp từ Covid-19”.

Phó Giáo sư Ziyad Al-Aly thuộc tại Đại học Washington, đồng tác giả nghiên cứu trên, nói: “Chúng ta sẽ phải đối phó với hậu quả về tim mạch và các bộ phận khác trong cơ thể”. Ông kêu gọi các chính phủ trên thế giới nên chú ý đến điều này, đồng thời nhấn mạnh: “Chúng ta chưa được chuẩn bị đầy đủ”.

Trong khi đó, theo nghiên cứu thực hiện vào tháng 9/2020 và được đăng tải trên tạp chí y khoa The Lancet, nguy cơ xảy ra cơn đau tim đầu tiên tăng từ 3-8 lần trong tuần đầu tiên sau khi được chẩn đoán mắc Covid-19. Các nhà khoa học đã theo dõi gần 87.000 bệnh nhân Covid-19 ở Thụy Điển trong 8 tháng. Kết quả cho thấy nguy cơ đột quỵ cũng tăng gấp 6 lần.

Giám đốc Viện Tim, Phổi và Mạch thuộc Đại học Cincinnati (Mỹ), Giáo sư Richard Becker, đã giải thích nguyên nhân vì sao một virus chủ yếu tấn công phổi lại gây nguy hiểm cho tim. Theo ông, virus SARS-CoV-2 có thể di chuyển qua đường máu. Các protein virus có thể bám vào các tế bào trong đường hô hấp dưới, theo đó cũng có thể bám vào mô tim.

Ông cho biết, có đến 20% số bệnh nhân Covid-19 nặng có những dấu hiệu tổn thương tim. Theo ông, ngay cả khi các triệu chứng bệnh nhẹ cũng có thể gây tổn thương tim, thường là viêm cơ tim, cũng như tăng nguy cơ hình thành cục máu đông dẫn đến đau tim.

Hà Anh