Loay hoay xử lý tranh chấp nhà chung cư
Thời gian gần đây, TP Hồ Chí Minh xuất hiện liên tiếp các vụ việc khiếu nại, tranh chấp kéo dài liên quan đến loại hình nhà chung cư. Trong đó có đến 70% bất đồng về phí bảo trì và trách nhiệm của chủ đầu tư và đơn vị quản lý, vận hành nhà chung cư.
Bùng nổ tranh chấp nhà chung cư
Tình trạng tranh chấp nhà chung cư tăng cả về số vụ và số địa bàn phát sinh khiếu nại, tranh chấp, chỉ ngoại trừ huyện Cần Giờ và Củ Chi do chưa có chung cư. UBND TPHCM cũng đã ban hành văn bản khẩn (số 1440/UBND-ĐT) chỉ đạo Sở Xây dựng và các sở, ngành, quận, huyện tiến hành rà soát, kiểm tra tình hình quản lý, sử dụng nhà chung cư trên địa bàn thành phố.
Sở Xây dựng TPHCM cho biết, trong tổng số hơn 1.500 chung cư trên địa bàn thành phố, đang có gần 500 chung cư cũ được xây dựng trước năm 1975. Tại những nơi này, đang tồn tại các vấn đề về bồi thường, bố trí tái định cư và các phát sinh khác. Trong đó, một số địa phương có nhiều chung cư được ghi nhận tại quận 1 và quận 5, với trên dưới 500 chung cư, trong khi các quận còn lại cũng giao động từ 100-200 chung cư mỗi quận, gồm quận Bình Thạnh, quận 7, quận Tân Bình, quận Tân Phú và TP Thủ Đức.
Cũng theo Sở Xây dựng, qua rà soát, các nội dung tranh chấp chủ yếu liên quan đến quyền, nghĩa vụ của chủ đầu tư, ban quản trị/ban quản lý và đơn vị quản lý vận hành nhà chung cư. Về phía các chủ đầu tư nhà chung cư cũng phản ánh tình trạng, nhiều cơ quan hành chính nhà nước các cấp chậm trong cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản trên đất, “sổ hồng” căn hộ hoặc các chứng nhận về phòng cháy, chữa cháy, quản lý vận hành quỹ bảo trì, các quy định về nghiệm thu nhà chung cư tại địa phương,…
Trường hợp đơn cử tại chung cư Topaz Elite - Phoenix 1 (quận 8, TPHCM), hàng chục hộ dân rất bức xúc, khiếu nại nhiều lần liên quan đến hệ thống phòng cháy, chữa cháy tại chung cư này, khiến cư dân rất bất an, thế nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết dù sự việc đã báo tới chính quyền và chủ đầu tư. Trong khi đó, tại chung cư 4S Linh Đông (TP Thủ Đức), bà Trần Thị Thanh Loan - Trưởng Ban Quản trị chung cư phản ánh, dù 4 cụm nhà chung cư đã được Sở Xây dựng TPHCM nghiệm thu, đưa vào sử dụng từ tháng 8/2018, nhưng quá trình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (sổ hồng) rất chậm khiến cư dân ở đây khiếu nại nhiều lần.
Không chỉ riêng các chung cư kể trên, Đoàn kiểm tra của Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM khi đến kiểm tra theo nội dung phản ánh của cư dân chung cư Saigon Pearl (quận Bình Thạnh, TPHCM) đã xác nhận chủ đầu tư dự án chưa thực hiện thủ tục đề nghị cấp giấy phép xả thải vào nguồn nước theo quy định, chưa chấp hành đầy đủ các quy định pháp luật về bảo vệ môi trường. Trong khi đó, các hạng mục dự án được quảng cáo cũng khác với thực tế khi bàn giao vẫn khiến nhiều chủ sở hữu nhà chung cư bức xúc, khiếu nại kéo dài.
“Bêu tên” đơn vị vi phạm
Đây là giải pháp đang được Sở Xây dựng TPHCM tham mưu cho UBND TPHCM chỉ đạo xử lý quyết triệt hơn để giải quyết sớm các tranh chấp phát sinh gia tăng về nhà chung cư trên địa bàn thành phố, gây bất ổn xã hội.
Theo thống kê sơ bộ của Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA), hiện có khoảng 105 nhà chung cư đang xảy ra khiếu nại, tranh chấp giữa chủ sở hữu căn hộ và chủ đầu tư dự án ở nhiều mức độ khác nhau.
Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch HoREA nhận định, các tranh chấp nhà chung cư gia tăng trên địa bàn thành phố là thực tế phản ánh loại hình nhà chung cư đang được xây dựng và bàn giao, đưa vào sử dụng ngày càng nhiều ở TPHCM. Khi nguồn cung nhà chung cư tăng, chắc chắn cũng sẽ đi kèm các phát sinh cần phải giải quyết giữa các bên, do đó cũng rất khó để tìm ra hướng xử lý dứt điểm. Dù vậy, ông Châu đề xuất giải pháp cần phải có sự phối, kết hợp giữa chính quyền địa phương và các chủ đầu tư, chủ sở hữu nhà chung cư. Trong đó, chính quyền cần nâng cao trách nhiệm quản lý hành chính, đồng thời Sở Xây dựng cũng cần quyết liệt kiểm tra, xử lý nghiêm các tranh chấp ngay khi có khiếu nại, tranh chấp xảy ra.
Ông Trần Hoàng Quân - Giám đốc Sở Xây dựng TPHCM nhìn nhận, thực tế các khiếu nại, tranh chấp liên quan nhà chung cư đều phát sinh ở các dự án chung cư được phê duyệt và xây dựng sau khi Luật Nhà ở năm 2005 có hiệu lực. Hiện nay, Sở Xây dựng TPHCM đã có kiến nghị UBND thành phố ban hành kế hoạch kiểm tra tình hình quản lý, sử dụng nhà chung cư trên địa bàn thành phố năm 2022.
Để xử lý dứt điểm các tranh chấp liên quan đến nhà chung cư, Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi đã chỉ đạo Sở Xây dựng chủ trì, triển khai quyết liệt công tác kiểm tra, rà soát về thực trạng quản lý, vận hành, sử dụng nhà chung cư trên địa bàn thành phố. Thậm chí, quá trình kiểm tra phát hiện các vi phạm nghĩa vụ, trách nhiệm chủ đầu tư và các bên liên quan có thể đề xuất cho đăng tải các nội dung vi phạm trên cổng thông tin điện tử của Sở Xây dựng TPHCM để mọi người dân nắm thông tin, đồng thời đề xuất trình UBND thành phố xem xét, xử lý theo đúng quy định của pháp luật.