Hà Tĩnh: Ban hành quyết định giảm thuế cho DN rồi lại... thu hồi

Quyết định cho giảm thuế rồi bất ngờ thu hồi

PV Báo Đại Đoàn Kết nhận được phản ánh của một số doanh nghiệp thuê đất tại Khu Công nghiệp Vũng Áng 1 (phường Kỳ Trinh, thị xã Kỳ Anh, Hà Tĩnh) về việc Trung tâm xúc tiến đầu tư và cung ứng dịch vụ (đơn vị trực thuộc Ban quản lý Khu kinh tế Hà Tĩnh) có quyết định giảm tiền thuê đất (giảm 30%) cho các doanh nghiệp nhưng sau đó lại ra văn bản thu hồi, truy thu số tiền đã giảm.

Vào cuộc tìm hiểu, PV nhận được thừa nhận của ông Hồ Quốc Long - Giám đốc Trung tâm xúc tiến đầu tư và cung ứng dịch vụ: Quyết định giảm thuế cho doanh nghiệp chúng tôi ban hành sai quy định nên phải thu hồi và truy thu số tiền đã giảm.

Theo đó, ngày 30/12/2021, Trung tâm xúc tiến đầu tư và cung ứng dịch vụ Khu kinh tế Hà Tĩnh ban hành Quyết định số 26/QĐ-TT về việc giảm tiền thuê đất năm 2021 theo Quyết định số 27/2021/QĐ-TTg.

Từ quyết định này, 14 doanh nghiệp đang hoạt động kinh doanh tại Khu Công nghiệp Vũng Áng 1 được giảm 30% tiền thuê đất phải nộp của năm 2021 theo Quyết định số 27/2021/QĐ-TTg.

Tổng số tiền 14 doanh nghiệp được giảm là 33.314 USD (tương đương gần 800 triệu đồng). Sau khi có Quyết định giảm thuế nói trên, hầu hết các doanh nghiệp đều đã hoàn thành nghĩa vụ đối với Nhà nước.

Bỗng nhiên, ngày 22/6/2022, Trung tâm xúc tiến đầu tư và cung ứng dịch vụ Khu kinh tế Hà Tĩnh ra “Thông báo số 18/TB-TT về việc thu hồi Quyết định số 26/QĐ-TT ngày 30/12/2021 về việc giảm tiền thuê đất năm 2021”.

Lý do được đưa ra theo Thông báo số 18 là: Các doanh nghiệp ký hợp đồng thuê đất trong Khu công nghiệp Vũng Áng 1 với Trung tâm xúc tiến đầu tư và cung ứng dịch vụ Khu kinh tế Hà Tĩnh (Trung tâm) không thuộc đối tượng giảm tiền thuê đất năm 2021 theo quy định tại khoản 1, Điều 2, Quyết định số 27/2021/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

“Đề nghị các doanh nghiệp nghiêm túc thực hiện nghĩa vụ nộp tiền thuê đất năm 2021 theo đúng hợp đồng đã ký kết” - trích Thông báo.

Ông Hồ Quốc Long, Giám đốc Trung tâm xúc tiến đầu tư và cung ứng dịch vụ Khu kinh tế Hà Tĩnh cho biết: Sau khi ban hành Quyết định 26, Trung tâm tìm hiểu kỹ hơn thì nhận thấy các doanh nghiệp được giảm thuế này không thuộc đối tượng được giảm theo Quyết định 27 của Chính phủ.

Vì theo Điều 2, Quyết định 27/2021/QĐ-TTg quy định đối tượng áp dụng là tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp, hộ gia đình, cá nhân đang được Nhà nước cho thuê đất trực tiếp theo Quyết định hoặc Hợp đồng của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền dưới hình thức trả tiền thuê đất hàng năm. Và, theo Điều 59, Luật Đất đai 2013, thẩm quyền giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất đối với tổ chức là UBND cấp tỉnh.

Mặt khác, theo lý giải của ông Hồ Quốc Long, ngoài việc các doanh nghiệp ký hợp đồng thuê đất với Trung tâm không thuộc đối tượng được giảm tiền thuê đất thì Quyết định 27/2021/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ hết hiệu lực thi hành vào ngày 31/12/2021.

Trong khi đó, Trung tâm ban hành Quyết định 26/QĐ-TT vào ngày 30/12/2021, tức là chỉ còn 1 ngày nữa Quyết định của Chính phủ hết hiệu lực thi hành thì Trung tâm lại ra Quyết định giảm thuế để “vận dụng” cho các doanh nghiệp.

“Sau dịch Covid-19, các doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn, Trung tâm nhận thấy có chính sách chia sẻ khó khăn với doanh nghiệp của Chính phủ nhưng chờ mãi không thấy các văn bản hướng dẫn của cơ quan chức năng nên mới vội vàng đưa ra quyết định giảm tiền thuê đất mà không nghiên cứu kỹ” - ông Hồ Quốc Long phân trần.

Đối với câu hỏi của PV “việc thu hồi một quyết định bằng một thông báo có đúng quy phạm pháp luật về văn bản hay không?”, ông Hồ Quốc Long khẳng định “đúng quy định”.

Nói về trách nhiệm truy thu số tiền thuế mà Trung tâm đã giảm cho 14 doanh nghiệp là 33.314 USD, ông Hồ Quốc Long cho biết: Trung tâm mới ra thông báo thu hồi Quyết định 26 vào tháng 6/2022, các tháng tiếp theo Trung tâm sẽ thường xuyên gửi công văn đốc thúc để truy thu.

“Doanh nghiệp nộp chậm thuế thì bị cơ quan thuế phạt tiền nộp chậm, đơn vị Nhà nước cho giảm tiền rồi phải truy thu thì không thấy cơ quan chức năng có động thái nào, thử hỏi như vậy có công bằng với doanh nghiệp không?

Hơn nữa, số tiền giảm đó nếu nộp đủ thì Nhà nước đã giải quyết được biết bao nhiêu việc cấp thiết cho người dân, doanh nghiệp rồi. Cái này theo tôi phải làm rõ trách nhiệm của Trung tâm xúc tiến đầu tư và cung ứng dịch vụ Khu kinh tế Hà Tĩnh” - một chủ doanh nghiệp búc xúc nói.

Luật sư nói gì?

Bày tỏ quan điểm về sự việc hy hữu nói trên, luật sư Bùi Thị Thơm, Công ty Luật TNHH Hà Châu (TP Hà Tĩnh) cho biết, các văn bản nói trên có dấu hiệu trái pháp luật.

Cụ thể, theo luật sư Thơm, về thẩm quyền giảm tiền thuê đất, căn cứ theo điểm b, khoản 1, Điều 53 Nghị định 43/2014 Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai năm 2013 và căn cứ Điều 5, Quyết định 27/2021 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc giảm tiền thuê đất năm 2021 đối với các đối tượng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid 19 ngày 25/9/2021 thì thẩm quyền giảm tiền thuê đất là của Ban quản lý Khu kinh tế Hà Tĩnh.

“Do vậy, việc Trung tâm xúc tiến đầu tư và cung ứng dịch vụ tự ban hành Quyết định 26/QĐ-TT ngày 30/12/2021 Quyết định về việc giảm tiền thuê đất năm 2021 theo Quyết định số 27/2021/QĐ-TTg là trái pháp luật” - luật sư Thơm khẳng định.

Về việc truy thu thuế, theo Khoản 3, Điều 5, Quyết định 27/2021 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc giảm tiền thuê đất của năm 2021 đối với các đối tượng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 ngày 25/9/2021 thì “trường hợp người thuê đất đã được cơ quan có thẩm quyền quyết định giảm tiền thuê đất theo quy định của Quyết định này nhưng sau đó cơ quan quản lý nhà nước phát hiện qua thanh tra, kiểm tra việc người thuê đất không thuộc trường hợp được giảm tiền thuê đất theo quy định tại Quyết định này thì người thuê đất phải hoàn trả ngân sách Nhà nước số tiền thuê đất đã được giảm và tiền chậm nộp tính trên số tiền được giảm theo quy định của pháp luật về quản lý thuế”.

Như vậy, việc truy thu thuế chỉ được tiến hành sau khi có kết luận thanh tra, kiểm tra của Cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền.

Do vậy, việc Trung tâm xúc tiến đầu tư và cung ứng dịch vụ Khu kinh tế Hà Tĩnh chỉ căn cứ Quyết định số 3990/QĐ-UBND ngày 29/12/2017 của UBND tỉnh Hà Tĩnh; căn cứ Quyết định số Quyết định 26/QĐ-TT ngày 30/12/2021 về việc giảm tiền thuê đất năm 2021 theo Quyết định số 27/2021/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ mà không có kết luận của cơ quan thanh tra hoặc cơ quan có thẩm quyền kiểm tra để ban hành Công văn thu hồi Quyết định số 26 là không đúng quy định của pháp luật.

Luật sư Bùi Thị Thơm cũng khẳng định: Quyền lợi của 14 doanh nghiệp được giảm theo Quyết định số 26/QĐ-TT của Trung tâm xúc tiến và cung ứng dịch vụ bị ảnh hưởng vì rõ ràng các oanh nghiệp này không có lỗi trong việc kê khai để được giảm tiền thuê đất mà lỗi thuộc về Trung tâm xúc tiến và cung ứng dịch vụ Khu kinh tế Hà Tĩnh.

“Ban quản lý khu kinh tế Hà Tĩnh là đơn vị quản lý trực tiếp của Trung tâm cũng không thể vô can trong sự việc này. Thiết nghĩ, Trung tâm cũng như Ban quản lý cần có biện pháp hỗ trợ các doanh nghiệp này trong việc bổ sung số tiền thuê đất được giảm và số tiền chậm nộp vào ngân sách Nhà nước” - Luật sư Bùi Thị Thơm nhấn mạnh.

Hạnh Nguyên - Cẩm Kỳ