Lưu ý khi triển khai gói hỗ trợ lãi suất 2%
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam vừa có văn bản giải đáp một số nội dung về nguyên tắc, điều kiện, phương thức hỗ trợ lãi suất… của Nghị định 31/2022/NĐ-CP và Thông tư số 03/2022/TT-NHNN, về triển khai gói hỗ trợ 2% lãi suất từ nguồn cấp bù ngân sách nhà nước.
Trong đó, về phạm vi điều chỉnh, đối với các khoản thấu chi (ngân hàng cho khách hàng chi vượt số tiền có trên tài khoản thanh toán của khách hàng tới một hạn mức và trong một thời gian nhất định), Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, việc cho vay theo hạn mức thấu chi trên tài khoản thanh toán là một trong các phương thức cho vay. Vì vậy, ngân hàng thương mại (NHTM) được hỗ trợ lãi suất đối với khoản vay từ phương thức cho vay này khi xác định thuộc đối tượng và đáp ứng đầy đủ điều kiện quy định tại Nghị định 31.
Đối với các khoản vay để trả nợ cho khoản vay đã được tài trợ tại NHTM khác, NHNN cho hay, theo quy định tại khoản 2 Điều 2 Nghị định 31, khách hàng được hỗ trợ lãi suất cần có mục đích sử dụng vốn vay thuộc các ngành, lĩnh vực được hỗ trợ lãi suất. Do đó, các khoản vay với mục đích để trả nợ cho khoản vay khác không được hỗ trợ lãi suất.
Tương tự, các khoản vay bù đắp vốn tự có/vốn vay bên thứ ba để thanh toán, chi trả các chi phí thuộc phương án, dự án kinh doanh cũng không thuộc đối tượng được hỗ trợ lãi suất theo Nghị định 31.
Trường hợp khách hàng có khoản vay khác bị quá hạn, nhóm nợ CIC (Trung tâm Thông tin tín dụng quốc gia Việt Nam) của khách hàng không phải là nhóm 1 thì theo NHNN, tại thời điểm trả nợ của từng kỳ hạn trả nợ lãi, khoản vay đang được hỗ trợ lãi suất theo Nghị định 31 và Thông tư 03 không có số dư nợ gốc bị quá hạn và/hoặc số dư lãi chậm trả, đáp ứng các nguyên tắc, điều kiện được hỗ trợ lãi suất thì ngân hàng thương mại vẫn hỗ trợ lãi suất cho toàn bộ kỳ thu lãi đó (không phụ thuộc vào tình trạng khoản vay khác và nhóm nợ CIC của khách hàng)…
Trường hợp khách hàng vay theo hạn mức, chỉ 1 khoản vay giải ngân trong hạn mức được đánh giá phải thu hồi hỗ trợ lãi suất thì khoản vay nào được xác định không thuộc đối tượng, sử dụng vốn sai mục đích hoặc không đáp ứng điều kiện hỗ trợ lãi suất thì chỉ riêng khoản vay đó phải thu hồi số tiền đã hỗ trợ lãi suất.
Trong cùng một hạn mức tín dụng hoặc đối với cùng một khách hàng, khoản vay khác nếu đúng đối tượng, đúng mục đích sử dụng vốn, đáp ứng điều kiện thì vẫn được hỗ trợ lãi suất theo quy định.
Với trường hợp khách hàng trả lãi trước hạn, theo NHNN, việc giảm trừ/hoàn trả số lãi tiền vay được hỗ trợ lãi suất chỉ được thực hiện khi đã đến thời điểm trả nợ của từng kỳ hạn trả nợ lãi, không giảm trừ/hoàn trả trước hạn. Nên trong trường hợp này, ngân hàng thực hiện hoàn trả số tiền lãi vay được hỗ trợ lãi suất vào thời điểm trả nợ lãi đã được thỏa thuận tại thỏa thuận cho vay/chứng từ nhận nợ.
Về vấn đề hoàn trả, thu hồi số tiền hỗ trợ, NHNN cho biết, trường hợp khoản vay của khách hàng được xác định không thuộc đối tượng, sử dụng vốn vay sai mục đích hoặc không đáp ứng điều kiện được hỗ trợ lãi suất, NHTM thông báo cho khách hàng và chuyển khoản vay được hỗ trợ lãi suất thành khoản vay thông thường, đồng thời thu hồi toàn bộ số tiền NHTM đã hỗ trợ lãi suất trong vòng 30 ngày kể từ ngày thông báo.
Do đó, trong vòng 30 ngày kể từ khi nhận được thông báo của NHTM về việc khoản vay hỗ trợ lãi suất được chuyển thành khoản vay thông thường, khách hàng có nghĩa vụ hoàn trả toàn bộ số tiền đã được hỗ trợ lãi suất cho ngân sách nhà nước thông qua NHTM.
Về phía NHTM, Nghị định 31 quy định NHTM có trách nhiệm hoàn trả ngay ngân sách nhà nước hoặc báo cáo để giảm trừ vào số tiền ngân sách nhà nước thanh toán hỗ trợ lãi suất (không phụ thuộc vào việc khách hàng đã hoàn trả hay chưa hoàn trả cho NHTM).