Quyết tâm nâng hạng thị trường chứng khoán
Đề án “Cơ cấu lại thị trường chứng khoán (TTCK) và thị trường bảo hiểm đến năm 2020 và định hướng đến năm 2025” và Dự thảo Chiến lược phát triển TTCK đến năm 2030 đã đặt ra mục tiêu, TTCK của Việt Nam sẽ được nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi trước năm 2025.
Hoàn thiện các tiêu chí
Mặc dù nhiều chuyên gia bày tỏ sự tin tưởng TTCK Việt Nam sẽ được nâng hạng, nhưng Bộ Tài chính nhấn mạnh, việc nâng hạng thị trường không phụ thuộc vào ý chí chủ quan của cơ quan quản lý bất kỳ TTCK nào trên thế giới, bởi vì việc đánh giá, phân loại và xếp hạng thị trường của các tổ chức xếp hạng như MSCI, hay FTSE đều phải tuân theo các nguyên tắc, quy trình và tiêu chí đánh giá của các tổ chức này.
Tuy nhiên, trong thời gian qua, cơ quan quản lý đã và đang nỗ lực đặt quyết tâm cao để thúc đẩy, rút ngắn lộ trình được nâng hạng của TTCK Việt Nam, được thể hiện qua một số kết quả tích cực.
Cụ thể, về khuôn khổ pháp lý, Luật Chứng khoán 2019 và các văn bản hướng dẫn, Luật Đầu tư 2020, Luật Doanh nghiệp 2020 đã từng bước đáp ứng các tiêu chí về nâng hạng thị trường như: tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài; tạo điều kiện thuận lợi cho dòng vốn đầu tư; tiếp cận thông tin; đăng ký và mở tài khoản cho nhà đầu tư; bù trừ và thanh toán trên TTCK; tăng cường đưa vào thị trường các công cụ tài chính mới để đa dạng hóa các sản phẩm đầu tư.
Về các hoạt động thực tiễn, cơ quan quản lý thường xuyên trao đổi với các tổ chức xếp hạng tín nhiệm gồm MSCI và FTSE Russell nhằm cập nhật thông tin thực tế để các tổ chức nắm bắt chính xác các yêu cầu, tiêu chí từ đó có các giải pháp sửa đổi, hoàn thiện.
Hiện nay, dựa trên các tiêu chí mà các tổ chức xếp hạng yêu cầu, Việt Nam đã đạt được nhiều tiêu chí quan trọng, tuy nhiên vẫn còn nhiều tiêu chí cần phải có sự phối hợp chặt chẽ từ các bộ, ngành liên quan để tháo gỡ khó khăn giúp thị trường sớm được nâng hạng trong thời gian tới.
Ông Phạm Hồng Sơn - Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) cho biết, trong giai đoạn điều chỉnh thị trường vừa qua, UBCKNN đã có các giải pháp bình ổn được tổ chức thực hiện quyết liệt như: yêu cầu các Sở GDCK công bố số liệu giao dịch tự doanh của các công ty chứng khoán; thực hiện điều chỉnh giá thanh toán cuối cùng trong ngày đáo hạn phái sinh... Các giải pháp đã được thị trường đánh giá cao, giúp nâng cao tính minh bạch cho thị trường.
Theo lãnh đạo UBCKNN, trong nửa đầu năm 2022, TTCK Việt Nam cũng chịu những tác động không nhỏ từ các biến động kinh tế trên thế giới, thị trường có những giai đoạn giảm sâu. Tuy nhiên, TTCK Việt Nam vẫn giữ được thanh khoản, đồng thời số lượng tài khoản mở mới kỷ lục, các nhà đầu tư nước ngoài vẫn mua ròng cổ phiếu…
Trong bối cảnh đó, UBCKNN tiếp tục triển khai tái cấu trúc TTCK, tăng cường công tác quản lý công ty đại chúng và các tổ chức kinh doanh chứng khoán; đẩy mạnh hoạt động thanh tra, giám sát, xử lý vi phạm…
Đồng bộ các giải pháp
Để sớm hiện thực hóa mục tiêu nâng hạng TTCK, Bộ Tài chính cho biết, một số giải pháp sẽ tiếp tục được cơ quan quản lý triển khai trong thời gian tới.
Theo đó, để đảm bảo sự kết nối thông suốt với các tổ chức xếp hạng, cơ quan quản lý sẽ tiếp tục trao đổi, thảo luận với các bên liên quan về các chính sách, thực tiễn thị trường và các giải pháp liên quan. Mới đây nhất, ngày 24/6, UBCKNN cũng đã có buổi làm việc với Ngân hàng Thế giới và FTSE Russell để tiếp tục tháo gỡ các vướng mắc về nâng hạng TTCK.
Bên cạnh đó, Bộ Tài chính, mà cụ thể là UBCKNN, cho biết sẽ chủ động trao đổi với các cơ quan, bộ, ngành, hiệp hội, thành viên thị trường và các nhà đầu tư, đặc biệt là Ngân hàng Nhà nước và Bộ Kế hoạch và Đầu tư, nhằm tháo gỡ các vấn đề rất quan trọng liên quan nhằm được nâng hạng như: tỷ lệ sở hữu nước ngoài hay một số quy định trên thị trường ngoại hối…
Đồng thời, tiếp tục phối hợp với các cơ quan để xây dựng các văn bản hướng dẫn Luật Đầu tư 2020, đặc biệt là các nội dung về ngành, nghề và điều kiện tiếp cận thị trường đối với nhà đầu tư nước ngoài; tăng cường công khai, minh bạch về tỷ lệ sở hữu nước ngoài để nhà đầu tư tiếp cận thông tin đầy đủ, nhanh chóng, kịp thời; nghiên cứu và đưa chứng chỉ lưu ký không có quyền biểu quyết (NVDR) vào thị trường giao dịch.
Bộ Tài chính cho biết sẽ tập trung hoàn thiện, vận hành hệ thống công nghệ thông tin mới cho TTCK; từ đó có nền tảng hạ tầng để phát triển, đa dạng hóa và gia tăng chất lượng các sản phẩm trên TTCK để thu hút nhà đầu tư nước ngoài và cơ sở hạ tầng liên quan; tăng cường quản trị công ty, công bố thông tin về môi trường - xã hội - quản trị (ESG) để gia tăng chất lượng cổ phiếu; nghiên cứu phát triển các sản phẩm liên quan đến nội dung xanh và phát triển bền vững.
Theo Bộ Tài chính, mặc dù việc nâng hạng phụ thuộc lớn vào quyết định của các các tổ chức xếp hạng, tuy nhiên, cơ quan quản lý đang nỗ lực phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, tổ chức liên quan để chủ động tháo gỡ các vướng mắc theo các tiêu chí chung mà các MSCI, FTSE Russell đề ra, hỗ trợ TTCK Việt Nam sớm được nâng hạng.
Trong khi đó, nhìn nhận từ giới chuyên gia, cơ quan quản lý cần tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý, hệ thống chính sách cho phát triển thị trường, đảm bảo hoạt động thị trường công khai, minh bạch,…