Ai không nên ăn sấu?
Mùa hè, ở miền Bắc nhiều nơi bày bán quả sấu. Mùa sấu chỉ kéo dài từ tháng 5 đến tháng 8 hàng năm. Sấu thường được sử dụng để nấu canh hoặc ngâm đường làm nước giải khát mùa hè, hoặc để dành uống dần trong năm. Tuy nhiên, một số người không nên ăn sấu hoặc các món chế biến từ loại quả này.
Trong Đông y, quả sấu lúc xanh có vị chua, hơi chát. Quả chín vị chua, ngọt, tính mát, có công năng kiện vị sinh tân, tiêu thực chỉ khát, chỉ ho, tiêu đờm, sử dụng trị nhiều bệnh chứng như nhiệt miệng khô khát, ngứa cổ, đau họng, nôn do thai nghén, say rượu, nổi mẩn, sưng, lở ngứa…
Theo tài liệu Bảng thành phần thực phẩm Việt Nam, 100 g sấu (tính phần ăn được) có các thành phần dinh dưỡng chính sau:
- Nước: 94,7 g
- Năng lượng: 38 kcal
- Protein: 1,3 g
- Carbohydrate: 8,2 g
- Chất xơ: 2,7 g
- Photpho: 44 mg
- Canxi: 135
- Vitamin C: 3 mg.
Giới thầy thuốc Đông y vẫn thường tin dùng loại quả dân dã này để trị một số căn bệnh phổ biến trong cuộc sống, dùng được cho cả trẻ em lẫn người lớn. Cụ thể như sau:
Chữa ho:
- Cách 1: Cùi quả sấu tươi 15g, ngâm với ít muối, ngày ngậm 3-5 lần, tốt nhất nên ngậm vào buổi sáng và tối trước khi đi ngủ.
- Cách 2: Cùi sấu tươi 25g sắc với 250ml nước còn 100ml, chia làm 2 lần uống, khi uống cho thêm đường. Uống trong 3 ngày.
- Cách 3: Lấy hoa, quả sấu sắc với 300ml nước còn lại 100ml, chia ra 2-3 lần uống trong ngày.
- Chữa ho cho trẻ em: Lấy hoa sấu hấp cùng mật ong cho trẻ uống ngày vài lần sẽ hiệu nghiệm.
Chữa nôn nghén cho phụ nữ có thai: Dùng quả sấu nấu canh cùng thịt vịt hoặc cá diếc để ăn. Ngoài ra, có thể dùng quả sấu xanh ngâm đường, làm thức uống sẽ giảm nôn nghén rất hiệu quả. Tuy nhiên, bà bầu không nên uống nước sấu nhiều vì có thể gây tăng đường huyết.
Chữa nhiệt miệng, háo khát, ngứa cổ, đau họng:
- Cách 1: Lấy vài quả sấu chín dầm đường hoặc muối ăn ngay trong ngày.
- Cách 2: Lấy 4-6g cùi sấu khô đem sắc với 2 bát nước còn nửa bát, uống sau bữa ăn sáng.
- Cách 3: 8g cùi quả sấu khô hãm với nước sôi uống trong ngày. Dùng trong một tuần liền.
Chữa say rượu: Dùng 4-6g cùi quả sấu khô sắc lấy nước uống hoặc hãm với nước sôi mà uống. Hoặc dùng nước sấu ngâm đường và gừng để uống rất có hiệu quả.
Trị mụn nhọt, lở ngứa: Dùng lá sấu tươi đun nước tắm rửa hoặc lá sấu rửa sạch, giã nát, bọc bằng băng gạc sạch đắp lên vết mụn.
Tăng cường tiêu hóa: Lấy sấu hấp với đường làm nước giải khát uống trong ngày. Hoặc sử dụng quả sấu tươi nấu canh chua ăn ngay.
Mặc dù sấu là loại quả mùa hè có nhiều công dụng cho sức khỏe nhưng lại có vị chua, nhất là sấu xanh nên người mắc bệnh viêm loét dạ dày tá tràng nên tránh dùng quả sấu tươi hoặc các đồ uống, món ăn có nhiều sấu. Người đang đói cũng không nên ăn sấu bởi lượng axit sẽ gây sẽ hại dạ dày và cồn cào.
Bên cạnh đó, phụ huynh không nên để trẻ dưới 12 tháng tuổi dùng nhiều quả sấu bởi hệ tiêu hóa của bé còn nhạy cảm, dễ bị tác động bởi axit trong sấu.
Trong mùa hè, nhiều người thường dùng sấu ngâm làm nước giải khát nhưng cũng cần hạn chế sử dụng thức uống này vì sấu ngâm vốn chứa nhiều đường, nếu uống nhiều sẽ gây tăng đường huyết dẫn đến nguy cơ béo phì, tiểu đường, tim mạch…
Nước sấu ngâm đường là thức uống hấp dẫn nhất là khi hè về. Tuy nhiên, việc uống nước sấu ngâm đường cũng nên điều độ. Nếu kéo dài việc uống một lượng nước đường quá nhiều vào cơ thể sẽ tăng nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường, béo phì, tim mạch... Nhất là với những người có bệnh đái tháo đường, nên hạn chế uống các loại nước có ngâm đường.