Thu phí không dừng: Giờ G sắp điểm
Từ ngày 1/8, các tuyến cao tốc bắt đầu thu phí không dừng (ETC) toàn tuyến. Theo đó, ô tô không dán thẻ thu phí hoặc có dán thẻ nhưng trong tài khoản không đủ tiền thanh toán phí sẽ không được lưu thông. Trường hợp vi phạm sẽ bị phạt từ 2-3 triệu đồng, tước bằng lái từ 1-3 tháng
Đến thời điểm này, hầu hết các tuyến cao tốc đã hoàn tất công tác chuẩn bị để đồng loạt triển khai thu phí tự động không dừng (ETC) sau ngày 31/7. Trong đó, 4 dự án cao tốc của Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) chắc chắn sẽ hoàn thành đưa vào thu phí ETC tất cả các làn từ ngày 1/8 theo chỉ đạo của Chính phủ.
Ông Tô Nam Toàn - Vụ trưởng Vụ Khoa học Công nghệ môi trường và Hợp tác quốc tế - Tổng cục Đường bộ Việt Nam, cho hay đến nay, các tuyến của VEC đã lắp đặt xong, bảo đảm đến ngày 1/8, tiến hành chỉ thu phí ETC.
“Trường hợp do chưa biết đến chủ trương, không đủ điều kiện vẫn đi vào đường cao tốc, đơn vị quản lý tuyến sẽ linh hoạt cho phép lưu thông lần đầu, trả tiền mặt. “Nếu đến lần thứ 2 vẫn tái phạm, hệ thống sẽ ghi nhận và đưa vào danh sách các phương tiện bị từ chối phục vụ, kể cả khi sang cao tốc khác” - ông Toàn cho hay.
Tổng cục Đường bộ Việt Nam cũng đã chỉ đạo VEC, các nhà cung cấp dịch vụ xây dựng quy chế phối hợp cũng như xây dựng kịch bản các tình huống có thể xảy ra trong quá trình vận hành, khai thác, trong đó có việc huy động tối đa nhân lực bảo đảm xử lý kịp thời các lỗi, bảo đảm giao thông, giúp chủ phương tiện dán thẻ, nạp tiền...
Một trong những vấn đề đang được những nhà quản lý quan tâm là hiện nay, số phương tiện chưa dán thẻ, hoặc chưa sử dụng dịch vụ ETC vẫn còn khá lớn. Điển hình như tuyến cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình, bình quân vẫn còn tới 28% lưu lượng (tương đương hơn 12.000 xe) sử dụng dịch vụ thu phí thủ công (MTC).
Hay tại cao tốc TP HCM - Long Thành - Dầu Giây vừa khai trương đưa vào khai thác đã bị ùn ứ. Nguyên nhân do lượng phương tiện sử dụng dịch vụ thu phí ETC còn thấp, chỉ khoảng 50% phương tiện đi trên tuyến (25.000 xe).
Phó Tổng giám đốc Công ty TNHH Thu phí tự động VETC Hồ Trọng Vinh cũng thừa nhận, trong số 4 tuyến cao tốc của VEC quản lý, lo lắng nhất vẫn là tuyến Cầu Giẽ - Ninh Bình và TP HCM - Long Thành - Dầu Giây có lưu lượng phương tiện lớn.
Dù những ngày qua, lượng thẻ dán cho các phương tiện tại TP HCM tăng cao (trung bình khoảng 3.500-4.500 xe) nhưng số phương tiện chưa dán thẻ ETC vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu. Do vậy, VETC vẫn đang tập trung nhân lực để dán thẻ cho phương tiện đi vào cao tốc.
Trước thời điểm 1/8, vẫn còn một số tồn tại từ phía vận hành, tổ chức thu phí. Theo đó, bên cạnh các tuyển sẵn sàng, thì trạm thu phí đường tỉnh 768 tại Đồng Nai dừng thu phí từ năm 2020 nên chưa lắp ETC. Trên quốc lộ 5 có 2 trạm thu phí, mỗi trạm 8 làn thu phí đã có 6 làn ETC từ lâu, còn 2 làn ETC cần lắp nhưng qua 2 lần đấu thầu chưa xong. Do vậy từ ngày 1/8, trạm thu phí quốc lộ 5 sẽ đóng 2 làn thu phí tiền mặt, chỉ khai thác 6 làn ETC.
Thống kê mới đây cũng cho biết, còn 16 trạm/98 làn thu phí không triển khai hoặc lùi thời gian triển khai ETC do có tính chất đặc thù (thời gian thu phí còn lại nhỏ hơn 3 năm, doanh thu thu phí quá thấp…) dẫn tới việc lắp đặt ETC không hiệu quả, Bộ GTVT đã báo cáo và được Thủ tướng chủ trương gồm: 3 trạm quốc lộ 51; trạm cầu Mỹ Lợi; trạm cầu Thái Hà; trạm quốc lộ 14 qua tỉnh Đắk Lắk; trạm T2 quốc lộ 91; trạm quốc lộ 3 Thái Nguyên - Chợ Mới; 4 trạm tại cầu nhỏ thuộc tỉnh Cà Mau; 2 trạm đường Nguyễn Văn Linh tại TP.HCM và trạm quốc lộ 39B tỉnh Thái Bình. Dự kiến, đến năm 2025, sẽ thực hiện toàn bộ thu phí không dừng ở tất cả các trạm thu phí.
Một vấn đề nhiều người quan tâm, đó là khi tiến hành thu phí ETC thì có công khai, minh bạch doanh thu? Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ khẳng định, khi thực hiện thu phí không dừng, sẽ khắc phục được các tồn tại đối với thu phí một dừng hiện nay, văn minh và tiện lợi; đem lại sự thuận tiện cho người dân; tiết kiệm thời gian, tránh ùn tắc giao thông trên các tuyến.
Đặc biệt, khi thực hiện công nghệ thu phí không dừng, sẽ công khai, minh bạch doanh thu, các cơ quan giám sát lẫn nhau (nhà đầu tư, nhà cung cấp dịch vụ, ngân hàng, cơ quan quản lý nhà nước), tạo niềm tin cho nhân dân yên tâm thực hiện.
Dự báo trong những ngày đầu thực hiện, sẽ xuất hiện những phát sinh, khúc mắc từ nhiều phía. Thứ trưởng Bộ GTVT Lê Đình Thọ nêu rõ: Tất cả những tình huống khi áp dụng thu phí không dừng, chúng tôi đã lường đến. Mục tiêu của chúng tôi là tuyên truyền cho người dân hiểu được những lợi ích khi người dân sử dụng dịch vụ này và người dân ủng hộ, đồng hành để thực hiện mục tiêu, nhiệm vụ này. Do chúng ta mới áp dụng hệ thống này nên trong quá trình sử dụng cũng sẽ có những vấn đề trục trặc xảy ra. Nếu phản ánh của người dân kịp thời thì chúng tôi sẽ tập trung xử lý.
Có rất nhiều trường hợp chủ phương tiện đi vào làn tự động mà không đủ tiền hoặc chót đi rồi thì chúng tôi có những phương án phối hợp với người dân để xử lý vừa mang tính nhân văn, vừa tôn trọng nhau như hướng dẫn làn xe đưa phương tiện đến nơi dán thẻ ngay. Đến thời điểm này, tuy các chủ phương tiện có thắc mắc, có phản ánh nhưng khi được giải thích, phối hợp thực hiện thì họ rất vui vẻ.
“Những trường hợp cố tình vi phạm, chống đối, gây mất trật tự thì chúng tôi có chế tài để xử lý theo pháp luật”, Thứ trưởng Lê Đình Thọ nhấn mạnh.
Gia hạn miễn phí dán thẻ thu phí tự động không dừng đến ngày 5/8
Công ty TNHH Thu phí tự động VETC (VETC) sẽ gia hạn chương trình miễn phí dán thẻ đến ngày 5/8 tới đây nhằm hưởng ứng chương trình mục tiêu của Chính phủ 90% phương tiện được dán thẻ thu phí không dừng (ETC) trong năm 2022 và triển khai thu phí tự động hoàn toàn từ 1/8 trên tất cả các cao tốc.
Sau đó, VETC sẽ bắt đầu thu phí 120.000 đồng/lượt dán thẻ lên phương tiện ôtô từ 0 giờ ngày 6/8/2022.
Thống kê của VETC cho thấy, từ ngày 19-28/7, VETC đã thực hiện công tác dán thẻ cho hơn 125.000 xe, trung bình 12.500 thẻ/ngày, tăng gấp 6 lần so với trung bình sáu tháng đầu năm, nâng tổng số thẻ ETC của VETC đã dán lên 1,9 triệu thẻ. Mặt khác, để đẩy nhanh dán thẻ cho chủ phương tiện, VETC đã dành ngân sách hơn 100 tỷ đồng để thực hiện chương trình miễn phí cho khách hàng trong năm 2022.